Programowanie nie tylko dla informatyków. Bilans Akademii Programowania i Godziny Kodowania

Przyszłość jest zapisana w kodzie, a umiejętności programowania przydają się w każdej branży - przekonywali reprezentanci organizacji rządowych i pozarządowych, a także przedstawiciele środowiska naukowego oraz biznesowego. 11 grudnia 2014 roku w siedzibie firmy Microsoft odbyła się konferencja "Programowanie kompetencją przyszłości", podsumowująca edukacyjno-społeczne projekty: Akademii Programowania oraz Godziny Kodowania. Przedsięwzięcie stało się również okazją do dyskusji nad przyszłością edukacji cyfrowej w Polsce.

Choć zawód informatyka niektórym kojarzy się z nudą i rutyną, w rzeczywistości pozwala wykorzystać potencjał twórczy jednostki oraz zapewnia możliwość wyboru ścieżki kariery. Co więcej, zapotrzebowanie na pracowników o zaawansowanych kompetencjach cyfrowych nieustannie wzrasta. Ta tendencja utrzyma się jeszcze przez wiele lat - zapewniali przedstawiciele środowisk rządowych i pozarządowych, naukowych oraz biznesowych uczestniczący w konferencji "Programowanie kompetencja przyszłości".

- "Każdy kiedyś zaczyna, a programowanie jest dla każdego. Dlaczego nie zacząć już dziś?" - pytał zebranych na sali uczniów Rafał Albin, dyrektor Działu Nowych Technologii w polskim oddziale Microsoft.

Programiści znajdą zatrudnienie

Wraz z rozwojem nowych technologii, rośnie też popyt na programistów - deficyt odczuwalny jest już dziś. Szacuje się, że za sześć lat zapotrzebowanie na specjalistów z zakresu informatyki na rynku amerykańskim przekroczy 1 mln osób, a w tym samym czasie mury uczelni opuści jedynie 400 tys. kompetentnych pracowników. Podobnie wygląda sytuacja w krajach Unii Europejskiej.

W Polsce, popularność kierunków informatycznych wciąż nie znajduje odzwierciedlenia w liczbie absolwentów. W 2014 roku, tendencja ta przyczyniła się do zamknięcia pięciu kierunków informatycznych. Tymczasem, wykładowca na Uniwersytecie Wrocławskim i Uniwersytecie im. Mikołaja Kopernika w Toruniu prof. dr hab. Maciej Sysło nie miał wątpliwości - "Technologia ma być wsparciem dla edukacji i ma uwzględniać zmiany. Ma też przygotować na nadchodzące zmiany" - mówił podczas konferencji.

Jego zdaniem, działania na rzecz zwiększenia dostępu do edukacji cyfrowej są niezbędne, a reformę należy rozpocząć od przygotowania uczniów do studiowania informatyki i kierunków pokrewnych, czyli aktywnego udziału środowiska akademickiego w popularyzacji i podnoszeniu kompetencji informatycznych wśród uczniów szkół ponadgimnazjalnych.

Informatyka+

Część tych postulatów realizowana jest już w ramach projektu Informatyka+, którym objętych zostało 100 placówek edukacyjnych w pięciu województwach: mazowieckim, lubelskim, podlaskim, warmińsko-mazurskim i łódzkim. Co więcej, dzięki przedsięwzięciom takim jak: Akademia Programowania i Godziny Kodowania otwiera się dodatkowa możliwość upowszechnienia wiedzy z zakresu nowych technologii. O zaletach platformy internetowej w nauczaniu programowania decyduje przede wszystkim jej dostępność, umożliwiająca uczniowi zarówno systematyczną i samodzielną pracę, jak też pozwalająca na weryfikację postępów w nauczaniu.

Stąd też, wśród rekomendacji środowiska akademickiego znajduje się tworzenie wirtualnych środowisk kształcenia, zapewnienie odpowiedniej infrastruktury technologicznej oraz rzetelnego przygotowania kadry naukowej w oparciu o określone standardy. Prezes Stowarzyszenia Talent Ryszard Szubartowski podkreślił znaczenie ostatniego czynnika wskazując, że o sukcesie procesu edukacji cyfrowej w znacznej mierze decyduje postawa nauczyciela, który może zaktywizować młodzież przez budowanie pozytywnego środowiska wokół uczenia się informatyki i programowania.

Programowanie nie tylko dla informatyków

Kompetencje cyfrowe w coraz większym stopniu będą determinować rozwój kariery zawodowej, a zarazem warunkować jakość życia. Ze względu na procesy automatyzacji i cyfryzacji, umiejętność programowania znajdzie zastosowanie nie tylko w zawodach informatycznych, ale też w profesjach związanych z innymi sektorami gospodarczymi.

- "Język programowania to sposób myślenia" - przypomniał na konferencji prof. dr hab. Maciej Sysło. Jego zdaniem, informatyka dostarcza narzędzi umysłowych, które pomagają w poznaniu świata za pomocą technologii i rozwijają kreatywność, dzięki czemu służą wszystkim dziedzinom życia.

Programowanie zajmuje już szczególne miejsce w sferze społecznej, naukowej, technicznej oraz artystycznej. Zdaniem Rafała Albina, w 2023 roku 77 proc. stanowisk będzie wymagało umiejętności posługiwania się nowymi technologiami, a ze względu na dynamikę rozwoju cyfryzacji - można oszacować, że 65 proc. osób obecnie studiujących, w przyszłości podejmie pracę w zawodach dzisiaj jeszcze nieistniejących.

Paradoksalnie, pozyskanie umiejętności programowania nie musi być zależne od możliwości finansowych lub statusu społecznego, a wyzwania cywilizacyjne mogą stanowić okazję do wyrównywania szans społecznych. Jak zauważyli koordynatorzy Akademii Programowania: współcześni uczniowie należą do pokolenia cyfrowego, dla którego nowe technologie stanowią nieodzowny element codzienności.

Praktyczna znajomość nowych technologii

Społeczny potencjał potwierdzają również najnowsze wyniki badań i analizy Głównego Urzędu Statystycznego, jak też Centrum Cyfrowego. 95 proc. uczniów szkół podstawowych i gimnazjów, oraz 98 proc. młodzieży ze szkół średnich ogólnokształcących deklaruje, że posiada dostęp do komputera w domu. 99 proc. uczniów i studentów korzysta zaś z Internetu w celach edukacyjnych i rozrywkowych. Praktyczna znajomość nowych technologii może pomóc w pozyskaniu dodatkowych umiejętności. Tym samym, z biernych odbiorców - użytkownicy mogą stać się nadawcami treści, którzy kreują rzeczywistość wirtualną w odpowiedzi na bieżące potrzeby środowiska.

Akademia Programowania i Godzina Kodowania

Edukacyjno-społeczne inicjatywy: Akademii Programowania oraz Godziny Kodowania odpowiadają na wyzwania współczesności, związane z rewolucją cyfrową. Dzięki popularyzacji wiedzy z zakresu nowych technologii oraz rozwijaniu zaawansowanych kompetencji cyfrowych wśród uczniów i wsparciu kadry naukowej, przedsięwzięcia mają pomóc w kształtowaniu kapitału społecznego.

Krajowy projekt Akademii Programowania, skierowany do uczniów gimnazjów oraz szkół ponadgimnazjalnych, obejmował pracę na systemie informatycznym ze zróżnicowanymi materiałami edukacyjnymi, a także pozalekcyjne zajęcia organizowane w tak zwanych "strefach programowania". W trójpoziomowym szkoleniu wzięło udział ponad 2 tys. młodych osób z 32 szkól. Natomiast, z warsztatów metodyczno-dydaktycznych oraz Ogólnopolskiej Konferencji Praktyków skorzystało 40 nauczycieli.

Realizowana przez Stowarzyszenie Talent, Akademia Programowania została objęta patronatem Ministra Administracji i Cyfryzacji Rafała Trzaskowskiego. Ponadto, inicjatywa zyskała wsparcie ze strony Szerokiego Porozumienia na rzecz Rozwoju Umiejętności Cyfrowych w Polsce, działającego pod patronatem Prezydenta Bronisława Komorowskiego. Równolegle, firma Microsoft prowadziła Godziny Kodowania. Akcja wpisała się w drugą edycję globalnej inicjatywy Hour of Code, organizowanej w ramach Tygodnia Informatyki w 180 krajach na świecie. W ciągu trzech dni w programie wzięło udział 6 500 osób, natomiast 3 tys. - uczestniczyło w warsztatach online.