Piątek dla klimatu

Huraganów na Atlantyku było w tym sezonie tak dużo, że meteorologom skończyła się lista imion nadawanych zgodnie z alfabetem łacińskim. Taka sytuacja wydarzyła się wcześniej tylko raz, a łączna liczba nazwanych cyklonów pobiła dotychczasowy rekord z 2005 r. Okres występowania huraganów w tym rejonie świata teoretycznie się kończy, choć 2020 rok mógł nie powiedzieć jeszcze ostatniego słowa.

Jesień i zima to okres, w którym jesteśmy szczególnie wyczuleni na kwestie zdrowia. W tym roku problemem jest przede wszystkim epidemia koronawirusa, ale jak co roku sezon na przeziębienia i grypę to również czas, w którym dotkliwy staje się problem smogu. Wystarczy nieco głębszy spadek temperatury, by w niektórych miejscach nie dało się po prostu otworzyć okien. Jak walczyć z tym problemem?

Susza w tym roku nie była tak poważna, jak się obawiano. Jednak zagrożenie nie odeszło daleko. A nawet najlepsze oszczędzanie wody w domu na Podkarpaciu nie sprawi, że na polu w Wielkopolsce nie będzie suszy. W walce z nią kluczowe są systemowe rozwiązania. To nie znaczy jednak, że jesteśmy bezsilni. Poza walką o systemowe zmiany możemy pomóc oszczędzać wodę w naszej okolicy. Duże znaczenie ma choćby to, jak i czym podlewamy ogród.

Bosch od końca 2020 roku będzie zupełnie neutralny pod względem emisji CO2. - Będziemy pierwszym dużym przedsiębiorstwem przemysłowym, które zrealizuje tak ambitny cel - mówi Rafał Rudziński, prezes spółki Robert Bosch i reprezentant Grupy Bosch w Polsce. Firma osiągnie taki efekt dzięki licznym proklimatycznym działaniom, a także innowacjom zastosowanym w swoich zakładach na całym świecie.

Transport to jeden z niewielu obszarów, w których rząd PiS planował działania dobre z perspektywy walki ze zmianami klimatu. Jednak na teraz sukcesów brak. Według raportu NIK z zapowiedzi dotyczącej samochodów elektrycznych zrealizowano niewiele, a na milion "elektryków" za pięć lat nie ma co liczyć. Światełkiem w tunelu mogą być miliardy z unijnego funduszu odbudowy - i wzrost świadomości konsumentów.

Pragmatyczny samochód nie musi oznaczać kompromisu. Niemieckim inżynierom udało się bowiem stworzyć pojazd, który jest jednocześnie wygodny, nowoczesny, tani w eksploatacji i - co szczególnie istotne - przyjazny dla środowiska. To wszystko przy niespotykanym w tej klasie zasięgu.

System klimatyczny Ziemi jest złożony, a czasem odległe zjawiska mogą mieć globalne skutki - jak tzw. El Nino i La Nina, czyli ocieplenie i ochłodzenie nad tropikalnym Pacyfikiem. W tym roku występuje to drugie zjawisko - i ma "chłodzący" efekt na temperaturę Ziemi. Tymczasem pomimo tego zjawiska rok 2020 może być najgorętszy w historii - co pokazuje tempo globalnego ocieplenia.

Troszczyć się o środowisko można na wiele sposobów, również wybierając środki czystości. Na rynku są dostępne produkty, których skład jest niemal w pełni pochodzenia naturalnego, a opakowania zostały pozyskane nawet w 100% z recyklingu. Warto po nie sięgać, jeśli chcemy zadbać zarówno o czystość w naszych domach, jak i o środowisko naturalne.

"Druga kadencja Donalda Trumpa to 'game over' dla klimatu - naprawdę!" - ostrzega badacz klimatu prof. Michael Mann. Trzeciego listopada Ameryka wybierze prezydenta i eksperci ostrzegają, że cztery kolejne lata rządów Trumpa zaszkodzi całemu światu przez jego antyklimatyczną politykę.

Niedawna decyzja warszawskich radnych znów wciągnęła kwestię opłat za śmieci, nieco zapomnianą w czasie pandemii, na listę tematów emocjonujących Polaków. Trudno się dziwić, zgodnie z nową propozycją wielu mieszkańców miasta będzie musiało znacznie więcej zapłacić za odbiór odpadów. Ale nie tylko w Warszawie śmieci drożeją i nie tylko w ostatnim czasie - co dobrze widać w danych GUS. Jak do tego doszło i czy jest szansa, by ta pozycja nie stała się jedną z kluczowych w miesięcznym domowym budżecie?

Eksperci nie mają złudzeń - w Polsce recycling tworzyw sztucznych wciąż jest na zbyt niskim poziomie. W zwiększeniu go może pomóc wprowadzenie powszechnego systemu depozytowego, obejmującego opakowania po napojach. Znaczna część Polaków chce takiego rozwiązania, jednak niezbędna jest decyzja rządu. Jak powinien wyglądać skuteczny systemu depozytowy, ile zyska na nim budżet, jak pomoże środowisku?

Neutralność klimatyczna to jeden z - nomen omen - najgorętszych tematów polityki europejskiej i nie tylko. Ale co to właściwie znaczy? Wyjaśniamy, skąd wziął się cel neutralności klimatycznej do 2050 roku, co on oznacza i dlaczego najbliższa dekada będzie kluczowa - nie tylko dla polityki klimatycznej, ale dla przyszłości świata.

By ratować się przed huraganem, trzeba udać się do schronów - ale tam w tłumie grozi zakażenie koronawirusem. Susza może wpędzić w głód i ubóstwo, a zdesperowani ludzie są bardziej narażeni na działania grup przestępczych czy terrorystów. Kryzys klimatyczny nie czeka, aż inne kryzysy się skończą - dzieje się równocześnie, a negatywne efekty się potęgują. Najnowsze przykłady widać na dwóch wybrzeżach USA.

O dwutlenku węgla chyba każdy już słyszał, o metanie większość pewnie też, ale to nie wszystkie gazy cieplarniane, których emisje związane z działalnością człowieka napędzają efekt cieplarniany. Podtlenek azotu - N2O - jest trzeci na tej liście, a jego emisje ciągle rosną. Walka z nimi może być bardzo trudna, bo powstają on w efekcie produkcji żywności. Polski naukowiec zatrudniony na norweskim uniwersytecie bada wyjątkowe właściwości pewnej bakterii, która może likwidować ten gaz.

To pierwsza taka sprawa w Polsce i pierwsza taka decyzja sądu. Jeszcze nie wyrok - i być może dalsze procedowanie nie będzie konieczne. Sędzia uznała bowiem, że strony powinny dążyć do ugody. Może nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie strony sporu - organizacja pozarządowa działająca na rzecz ochrony środowiska oraz państwowy koncern energetyczny, właściciel Elektrowni Bełchatów - oraz uzasadnienie, w którym pojawiły się zmiany klimatu. Czy to się może udać?

W Polsce produkujemy coraz więcej odpadów, a poziom recyklingu rośnie powoli. Wyzwań i problemów jest wiele: chaos w prawie, zmiany w projektowaniu opakowań, brak systemu kaucyjnego - mówi Michał Mikołajczyk z firmy Rekopol. Ale potrzebna jest też zmiana mentalna u konsumentów i producentów. - Recykling jest nieodzowny, ale jest już kolejnym etapem. Najpierw zapobiegajmy, minimalizujmy produkcję odpadów - mówi ekspert.

Każdy, kto był na spacerze w lesie, przeszedł górski szlak turystyczny czy biegał w okolicznym parku, z pewnością zetknął się z problemem, jakim są wszechobecne śmieci. Znaleźć można je, niestety, w każdym zielonym zakątku Polski.

Choć może to zabrzmieć niewiarygodnie, życia ludzi i owadów zapylających są nierozerwalnie związane. Bez pszczół, motyli i innych zapylaczy nasza dieta będzie znacznie uboższa. Brak owadów zachwiałby w ogóle podstawami naszego życia. Taki scenariusz naprawdę jest możliwy! Naukowcy oszacowali, że aż 40 proc. gatunków owadów, które żyją dziś na Ziemi, może wyginąć w ciągu najbliższych kilku dekad. Jest jednak sposób, abyś im pomógł.

Mapa oceniająca jakość wód w polskich rzekach wygląda zatrważająco. Niewielki odsetek z nich kwalifikuje się do stanu dobrego. Przytłaczająca większość dostaje od Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska ocenę złą. To nie znaczy, że każdą rzeką płyną bardzo niebezpieczne zanieczyszczenia, ale to już wystarczająco dużo, by zaburzyć ekosystemy. Traci przyroda i tracą ludzie, bo koszty usuwania awarii są ogromne. O ile ich skutki w ogóle uda się usunąć.

Apokaliptyczne informacje o suszach, pożarach i powodziach mogą przyprawić o ból głowy. Globalne ocieplenie postępuje, a my jesteśmy tego naocznymi świadkami, co nie napawa optymizmem. Żar zielonej rewolucji zdaje się jednak tlić, co widać w niewielkich, lokalnych inicjatywach realizowanych dzięki budżetom obywatelskim.

Lądolód Grenlandii mógł przekroczyć już punkt bez odwrotu i nic nie powstrzyma jego zmniejszania - tak wynika z najnowszych badań. To nie jest łatwy sezon dla arktycznego lodu, także tego morskiego. Najpierw fala upałów, potem cyklon - lodołamacze bez większych przeszkód mogą pływać na północ od Grenlandii, co zwykle nie bywa łatwe. - Teraz znajdujemy tam rozległe połacie otwartej wody, sięgające prawie do bieguna - mówi kapitan jednego ze statków.

Setki milionów euro za nawet niewielkie przekroczenie nowego standardu - takie kary będą grozić producentom samochodów wraz z wejściem w życie unijnego celu dotyczącego emisji dwutlenku węgla. Wydane modele, hybrydy i auta elektryczne najpewniej pozwolą większości firm dopełnić standardów. Jednak cele będą coraz bardziej ambitne i jasne jest, że silniki spalinowe nie mają przyszłości.

W gospodarce leśnej chodzi o to, by pozyskać jak najwięcej drewna. Nie ma w tym nic złego, jednak taki las jest zupełnie czym innym niż naturalny. Tych naturalnych prawie wcale już nie ma, a tych istniejących nie nie chronimy dostatecznie - mówi w rozmowie z Gazeta.pl prof. Tomasz Wesołowski.