Ukraina prześle nam gaz z Iranu?

W Teheranie ministerstwo paliw i energetyki Ukrainy oraz irańskie ministerstwo ropy naftowej podpisały list intencyjny w sprawie budowy gazociągu, który dostarczałby gaz z Iranu do Europy Zachodniej. Iran ma po Rosji drugie co do wielkości zasoby gazu ziemnego na świecie. Tamtejsze złoża są eksploatowane w nikłym stopniu, ale po 2010 r. Teheran chce produkować 290 mld m sześc., gazu rocznie, głównie na eksport. Do końca września Ukraina i Iran planują zamierzają powołać grupy ekspertów, które zajmą się realizacją projektu. Szef ukraińskiego koncernu NAK Naftohaz Ukrainy Aleksiej Iwczenko zaproponował dwie możliwe trasy gazociągu z Iranu. Pierwsza prowadziłaby przez Armenię, Gruzję i Rosję do Ukrainy. Jeśli Rosja nie będzie chciała uczestniczyć w projekcie, to Kijów proponuje Iranowi budowę gazociągu, który po przejściu przez Armenię i Gruzję ominąłby Rosję przez Morze Czarne. W obu przypadkach wykorzystano by sieć gazociągów przez Kaukaz, które zbudowano pod koniec lat 70. dla dostaw irańskiego gazu przez ZSRR do Niemiec i Francji. Dosłownie na kilka tygodni przed rozpoczęciem dostaw trzeba je było z nich zrezygnować z powodu rewolucji w Iranie. Pozostały jednak zakonserwowane gazociągi, a Iran obecnie bardziej niż w przeszłości chce zarabiać na eksporcie swoich surowców. Rosyjski dziennik "Kommiersant" cytuje Siergieja Titenko, wiceministra paliw i energetyki Ukrainy, którego zdaniem gazociąg z Iranu - zaplanowany już w 2000 r. - mógłby przesyłać do 60 mld m sześc. gazu rocznie, w tym jedną czwartą dla Ukrainy. Koszty inwestycji obejmującej budowę 550 km gazociągu pod Morzem Czarnym Titenko oszacował na 5 mld dolarów.

Odnowieniem dawnych planów dostaw z Iranu są też zainteresowane firmy energetyczne w Europie Zachodniej. W tym roku w czasie wizyty premier Julii Tymoszenko w Paryżu Ukraina podpisała list intencyjny z koncernem Gaz de France, przewidujący rozważenie budowy gazociągu z Iranu.

Plany stworzenia konkurencji dla rosyjskiego gazu z Europie nie budzą zachwytów Gazpromu. Według dziennika "Kommiersant" rosyjski państwowy koncern kategorycznie sprzeciwia się budowie gazociągu z Iranu do Ukrainy bez zgody Moskwy.

Ukraina ma też konkurenta w Austrii. Tamtejszy koncern OMV jest zainteresowany budową dolarów gazociągu Nabucco przez Turcję i Bałkany, który dostarczałaby do Europy Zachodniej gaz z Iranu, Azerbejdżanu, a być może także z Rosji i Egiptu. Jednak gazociąg OMV kosztowałaby tyle samo, co rura z Iranu przez Morze Czarne do Ukrainy, a transportowałby dwa razy mniej gazu.