Zofia Stryjeńska w Google Doodle. Kim była ta artystka?

13 maja 2021 roku przypada 130. rocznica urodzin polskiej artystki, graficzki, ilustratorki i scenografki Zofii Stryjeńskiej. Z tej okazji jej wizerunek pojawił się w Google Doodle. Co warto wiedzieć o artystce i jej twórczości?

Zofia Stryjeńska urodziła się w 1891 roku w Krakowie. Sztuką interesowała się już w dzieciństwie. W 1911 roku, podając się za mężczyznę, Tadeusza Grzymałę Lubańskiego, rozpoczęła kształcenie w monachijskiej Akademii Sztuk Pięknych, gdzie nie przyjmowano wówczas kobiet. W 1916 roku poślubiła architekta Karola Stryjeńskiego. Karol objął w 1922 roku stanowisko dyrektora Szkoły Przemysłu Drzewnego w Zakopanem, gdzie Zofia mieszkała do ich rozwodu w 1927 roku. Para miała troje dzieci. W późniejszych latach związana była z aktorem Arturem Sochą, architektem Achillesem Brezą oraz podróżnikiem i pisarzem, Arkadym Fiedlerem, autorem "Dywizjonu 303".

Stryjeńska - "Księżniczka sztuki polskiej"

Twórczość "księżniczki sztuki polskiej", jak przed laty określił Stryjeńską Mieczysław Grydzewski z "Wiadomości Literackich", była silnie inspirowana nurtem art déco i polskim folkorem. Jej dzieła charakteryzuje geometryczność i linearyzm, dekoracyjność, a także dynamiczność współgrająca z bardzo żywą kolorystyką. Stryjeńska posługiwała się różnymi technikami: głównie temperą, ale wykonywała też litografie, rysunki i plakaty, projektowała zabawki, dekoracyjne tkaniny oraz ilustracje do książek.

Zofia Stryjeńska jest najbardziej znaną polską artystką dwudziestolecia międzywojennego, obok Tamary Łempickiej. Najsłynniejszymi pracami artystki są m.in. "Pastorałka", cykl "Bożków słowiańskich", "Pascha", ilustracje do "Monachomachii" Ignacego Krasickiego, "Pory roku", "Cztery sakramenty", "Kolędy", czy "Tańce polskie".

Zofia Stryjeńska - laureatka nagród Wystawy Światowej

Chętnie prezentowała swoje prace na wystawach. Po raz pierwszy - w 1912 roku na ekspozycji w krakowskim Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych, gdzie pokazała 18 dzieł "Polskie bajdy". Stryjeńska zdobyła uznanie w kraju i na świecie: wystawiała m.in. w Krakowie, Warszawie, Poznaniu, we Lwowie, w Galerie Crillon w Paryżu, New Art Salon w Londynie, w Padwie czy na Biennale Wenecji.

Dekoracja autorstwa Stryjeńskiej zdobiła polski pawilon podczas Wystawy Światowej w Paryżu w 1925 roku. Zaprezentowano tam cykl malarski, zatytułowany "Dwanaście miesięcy", który przedstawiał prace wiejskie, charakterystyczne dla poszczególnych miesięcy. Za te dzieła artystka została doceniona pięcioma nagrodami Wystawy Światowej i stała się sławna w Europie.

Pod pseudonimem prof. Hilar napisała podręcznik savoir-vivre'u, zatytułowany "Światowiec współczesny". Opublikowane zostały także pamiętniki Stryjeńskiej - "Chleb prawie powszedni". Odznaczono ją Krzyżem Kawalerskim Legii Honorowej w 1925 r., Krzyżem Orderu Odrodzenia Polski w 1930 r. oraz Złotym Wawrzynem w 1936 r.