"Warto podkreślić, że projektowana regulacja będzie adresowana do nauczycieli akademickich i ma na celu wyłączenie możliwości karania ich za wyrażane stanowiska we wskazanym zakresie. W efekcie wprowadzenia tej regulacji czyny nauczycieli akademickich nie będą mogły być przedmiotem czynności i postępowań realizowanych przez rzeczników dyscyplinarnych i komisje dyscyplinarne" - czytamy w ocenie skutków nowelizacji.
Nowelizacja ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce ma zapewnić nauczycielom akademicki poszanowanie wolności słowa, nauczania, debaty akademickie oraz badań naukowych. Dodatkowo wyrażanie własnych przekonań religijnych, filozoficznych i światopoglądowych nie będzie przewinieniem dyscyplinarnym, jednak nie oznacza to, że nauczyciele akademiccy nie będą mogli zostać pociągnięci do odpowiedzialności cywilnej lub karnej, jeżeli będą ku temu przesłanki.
Twórcy ustawy wyjaśniają, że zmiany mają spowodować, że rektorzy będą podejmować działania zapewniające studentom i pracownikom uniwersytetów swobodne wyrażanie swoich przekonań.
W nowelizacji pojawiła się również wzmianka o tym, w jaki sposób rektorzy będą wydawali rzecznikom dyscyplinarnym polecenia rozpoczęcia prowadzenia sprawy o charakterze dyscyplinarnym. Po zmianach proponowanych przez Ministerstwo Edukacji i Nauki nauczyciel akademicki otrzyma informację o wydaniu rzecznikowi polecenia na rozpoczęcie sprawy lub odmowie wszczęcia postępowania. Wcześniej nie musiał o ty wiedzieć, kiedy sprawa była we wstępnej fazie.
"Taki stan rzeczy jest niekorzystny, gdyż w trakcie trwania tych czynności, m.in. zbierania informacji, w tym ze źródeł osobowych, wokół nauczyciela akademickiego - bez jego wiedzy i zgody - wytwarzała się niezdrowa atmosfera podejrzliwości" - wyjaśniono.
Resort chce wprowadzić możliwość wniesienia zaskarżenia od postanowienia rektora o poleceniu rzecznikowi wszczęcia sprawy. Ma również zostać zniesiona możliwość zawieszenia nauczyciela akademickiego w pełnieniu obowiązków na uczelni w toku postępowania wyjaśniającego. Zostanie także rozszerzony katalog przesłanek wznowienia postępowania dyscyplinarnego już po jego zakończeniu. Wznowienie postępowania będzie możliwe, w sytuacji gdy po ogłoszeniu orzeczenia zostaną ujawnione nowe dowody w sprawie.
Uwagi do projektu nowelizacji MEiN mogą być zgłaszane do 21 maja.