22 października 2020 roku Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok, według którego aborcja wykonywana w przypadku, gdy badania prenatalne lub inne przesłanki medyczne wskazują na duże prawdopodobieństwo ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu, jest niezgodna z ustawą zasadniczą. Wyrok ten nie został opublikowany, co oznacza, że nie jest obowiązującym prawem, ale mimo to niektóre szpitale zaczęły odmawiać pacjentkom wykonania zabiegu terminacji ciąży. Helsińska Fundacja Praw Człowieka postanowiła sprawdzić, w których placówkach medycznych ma miejsce taka sytuacja.
Helsińska Fundacja Praw Człowieka: Pacjentki nadal mają prawo do aborcji
Z otrzymanych dotychczas odpowiedzi wynika, brak możliwości wykonywania zabiegów przerwania ciąży ze względów embriopatologicznych zadeklarowały dwa szpitale - Szpital w Świdniku oraz Miejski Szpital Zespolony im. M. Kopernika w Olsztynie. Helsińska Fundacja Praw Człowieka zainterweniowała w tej sprawie, wysyłając obszerne wyjaśnienia do dyrektorów obu placówek.
- W chwili obecnej nie doszło do zmian stanu prawnego i nadal obowiązuje przepis pozwalający na przerwanie cięży ze względów embriopatologicznych. Nie ma żadnych podstaw prawnych do tego, żeby ze względu na nieopublikowaną decyzję TK powstrzymywać się od przeprowadzania aborcji. Pacjentki nadal mają prawo do skorzystania świadczeń medycznych, a szpitale powinny zapewnić kobietom możliwość ich przeprowadzenia. Fundacja deklaruje gotowość udzielania pomocy prawej kobietom, które otrzymają w takiej sytuacji odmowę wykonania zabiegu - powiedział adwokat Jarosław Jagura, prawnik HFPC.
Helsińska Fundacja Praw Człowieka wskazuje, że decyzja Trybunału Konstytucyjnego nie jest obowiązującym prawem, bo nie została opublikowana. Oprócz tego przypomina, że wyrok TK jest obarczony wadami, bo w składzie orzekającym zasiadali tzw. sędziowie dublerzy, a wybór prezesa TK również budzi wątpliwości.
"Również obawa przed potencjalną odpowiedzialnością lekarza za przerwanie ciąży nie powinna stanowić uzasadnienia dla powstrzymywania się obecnie od przeprowadzania aborcji ze względów embriopatologicznych. Wszystkie zabiegi przeprowadzone przed momentem opublikowania w Dzienniku Ustaw wyrok TK, muszą być oceniane jako legalne i mające podstawę prawną w chwili ich wykonywania. W takich okolicznościach nie ma podstaw do pociągnięcia lekarza do odpowiedzialności karnej" - zapewnia HFPC.
