Godzina „W” to kryptonim dnia i godziny rozpoczęcia powstania warszawskiego. Wystąpienie zbrojne przeciwko okupującym polską stolicę wojskom niemieckim rozpoczęło się 1 sierpnia 1944 roku o godzinie 17. W każdą rocznicę wybuchu powstania warszawskiego - dokładnie o godzinie 17 - w całej Polsce wyją syreny alarmowe. Zwyczaj nakazuje, aby w tym czasie się zatrzymać. Stojący na ulicach przechodnie są swojego rodzaju symbolem obchodów poświęconych rocznicy wybuchu powstania warszawskiego.
Wycie syren alarmowych będzie słychać zarówno w dużych miastach, jak i małych miejscowościach. Przy okazji obchodów rocznicy powstania warszawskiego odbywa się kontrola działania systemu alarmowania.
Powstanie warszawskie trwało 63 dni, zakończyło się 3 października 1944 roku przegraną strony polskiej. Zryw ten został zorganizowany przez Armię Krajową w ramach akcji "Burza". Był to największy zryw ruchu oporu w okupowanej Europie. W trakcie dwumiesięcznych walk straty wojsk polskich wyniosły ok. 16 tys. zabitych i zaginionych, 20 tys. rannych i 15 tys. wziętych do niewoli. W wyniku nalotów, ostrzału artyleryjskiego, ciężkich warunków bytowych oraz masakr urządzanych przez oddziały niemieckie zginęło od 150 tys. do 200 tys. cywilnych mieszkańców stolicy. Na skutek walk powstańczych oraz systematycznego wyburzania miasta przez Niemców uległa zniszczeniu większość zabudowy lewobrzeżnej Warszawy