"Pan Tadeusz, czyli Ostatni zajazd na Litwie" to poemat po raz pierwszy wydany w Paryżu w dwóch tomach. Składa się on z 12 ksiąg napisanych trzynastozgłoskowym wierszem. Akcja książki dzieje się w Polsce okupowanej przez Rosję, Austrię i Prusy.
"Pan Tadeusz" upamiętniony specjalną grafiką Google Doodle
Epos opowiada historię bohaterów mieszkających w niewielkiej miejscowości na Litwie. Główna narracja skupia się przede wszystkim na sporze między dwiema prominentnymi rodzinami, których losy komplikują się jeszcze bardziej gdy Tadeusz zakochuje się w Zosi, córce rywala rodziny. Bunt przeciwko lokalnemu rosyjskiemu garnizonowi doprowadza do sojuszu obydwu rodzin, których podzieliła nadzieja odbudowania zjednoczonej Polski.
"Pan Tadeusz" jest stałą pozycją na polskiej liście szkolnych lektur obowiązkowych. Polska epopeja przetłumaczona została na 33 języków, a adaptacje książki pojawiły się w wersjach filmowych i telewizyjnych. Najbardziej popularnym filmem stworzonym na podstawie tego eposu jest produkcja wyreżyserowana w 1999 roku przez Andrzeja Wajdę.
Od 1999 roku rękopis "Pana Tadeusza" znajduje się w zbiorach Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. W 2014 roku wpisany został na listę krajową UNESCO Pamięć Świata.
