Zimna Zośka to zjawisko klimatyczne, które występuje w Europie Środkowej, w tym także w Polsce. Obserwujemy je w połowie maja, kiedy po okresie utrzymywania się wyżu barycznego w naszym regionie zaczyna pojawiać się niż, a wraz z nim zimne, polarne powietrze.
Zimna Zośka. Kiedy wypada ten dzień? Jakie są przysłowia o zimnej Zośce?
Nazwa "zimna Zośka" wiążę się z imieniem patronki dnia, w czasie którego obserwujemy to nieprzyjemne zjawisko pogodowe. Chłód polarnego powietrza odczuwany jest w Polsce w okolicach 15 maja, czyli w dzień, w którym w Kościele katolickim wspomina się św. Zofię, rzymską męczennicę. Zgodnie z tradycją święta ta jest wzywana w przypadku szkód wyrządzonych przez mrozy.
Naukowcy zaobserwowali, że po dniu zimnej Zośki często następuje poprawa pogody, a temperatura zaczyna wzrastać. Widzieli to także nasi przodkowie, dzięki czemu powstało kilka ludowych porzekadeł i przysłów o zimnej Zośce. Oto kilka z nich:
- Na świętą Zofiję deszcz po polach bije
- Święta Zofija kwiaty rozwija
- Dla świętej Zosi kłos się podnosi
"Towarzyszami" zimnej Zośki są tzw. zimni ogrodnicy, czyli święci Pankracy, Serwacy i Bonifacy, których wspomina się w dniach 12-14 maja. Według ludowych wierzeń Trzej Ogrodnicy przynoszą chłód i deszcze, niszcząc kwiaty, ale mimo to to właśnie do nich kierowano modlitwy o obfite zbiory.
