Matura 2016 BIOLOGIA, poziom rozszerzony - jak przebiegał egzamin?
Matura 2016 z biologii na poziomie rozszerzonym odbyła się w środę 11 maja. Egzamin rozpoczął się punktualnie o godzinie 9.
Na rozwiązanie arkuszy CKE tegoroczni abiturienci mieli 180 minut. W arkuszu CKE z biologii rozszerzonej znalazły się 24 zadania. Część zadań miała charakter zamknięty, a część - otwarty.
Matura 2016 biologia rozszerzona - "Banalny banał", dużo genetyki
Jakie są wrażenia abiturientów po maturze 2016 z biologii rozszerzonej? Maturzyści standardowo już komentują przebieg matury z biologii rozszerzonej na Twitterze. Oto niektóre wpisy pod hashtagiem #matura2016:
"Biologia banał, naprawdę przy arkuszach które dostawałam od mojej nauczycielki to banał nad banały"
"Ta biologia była podejrzanie prosta"
"Genetyka, ochrona przyrody, ryby, atp, hormony, 3 (o ile dobrze pamiętam) zad były z doświadczeniem"
"Nie było ani oddychania, ani fotosyntezy, było o atp, więc zadania ogólnie o mitochondrium, genetyka była dość prosta (poza obliczeniem odległości genów na chromosomie), trochę o narządach analogicznych na podstawie ryby i ptaka"
"Trochę zadań odnośnie trawienia tłuszczów, trzustce i hormonach"
"Było zadanie z dopasowaniem do zdania i uzasadnienie i zadanie, w którym trzeba było dać dzięcioła jako konsumenta 2 rzędu :)"
Matura 2016 BIOLOGIA - ODPOWIEDZI, ROZWIĄZANIA, ZADANIA
Rozpoczynamy publikację przykładowych odpowiedzi do zadań z matury 2016 z biologii na poziomie rozszerzonym. Sprawdź, czy udzieliłeś poprawnych odpowiedzi i dowiedz się, ile punktów uzyskałeś z matury z biologii.
Maturzysto, sprawdź, czy zdałeś biologię!
UWAGA: Podane poniżej odpowiedzi są odpowiedziami przykładowymi i mogą różnić się od klucza, który opublikuje CKE.
Zadanie 1 (0-3 pkt.)
POPRAWNA ODPOWIEDŹ:
1. - A - ponieważ na powierzchni wody powstaje napięta warstwa cząsteczek H2O, która pozwala utrzymać się owadom na powierzchni
2. - C - ponieważ lód powstały na zbiorniku wodnym jest lżejszy (ma mniejszą gęstość) od wody na dnie zbiornika, która dzięki temu nie zamarznie
3. - B - ponieważ parująca woda (zawarta w pocie) będzie chłodziła organizm, usuwając nadmiar ciepła
Zadanie 2.
POPRAWNA ODPOWIEDŹ:
Zadanie 2.1.: Synteza ATP składa się z cząsteczek białek powstałych z informacji genetycznej zlokalizowanych w jądrze komórkowym, a także DNA mitochondrialnym, co potwierdza jej półanatomiczność.
Zadanie 2.2. - C
Zadanie 2.3. - protony, matriks, ADP
Zadanie 3.
POPRAWNA ODPOWIEDŹ:
Zadanie 3.1. - A
Uzasadnienie: Cząsteczki etanolu będą konkurowały z cząsteczkami metanolu o możliwość przyłączenia się do centrum aktywnego enzymu.
POPRAWNA ODPOWIEDŹ:
Zadanie 3.2. - Elementami toksycznymi dla człowieka są produkty utleniania metanolu. Wprowadzenie etanolu zmniejszy ich ilość poprzez przeprowadzenie procesów utleniania etanolu (metanol i etanol potrzebują tego samego enzymu).
Zadanie 4.
POPRAWNA ODPOWIEDŹ:
Zadanie 4.1. - 1, ponieważ na zewnątrz, a także wewnątrz liposomu występuje środowisko wodne (hydrofilowe).
POPRAWNA ODPOWIEDŹ:
Zadanie 4.2. - W skład budowy błony komórkowej wchodzą fosfolipidy, z których zbudowane są liposomy, dlatego mogą ulegać fuzji.
Zadanie 4.3. - Dzięki wprowadzeniu określonych cząsteczek sygnałowych do błony liposomu można w łatwiejszy sposób wprowadzić lek, ponieważ receptory komórki będą rozpoznawały je (cząsteczki sygnałowe).
Zadanie 5.
POPRAWNA ODPOWIEDŹ:
Zadanie 5.1. - Jaki wpływ ma nasłonecznienie na długość oraz szerokość liści bzu czarnego?
Zadanie 5.2. - Na stanowisku zacienionym liście bzu czarnego były dłuższe oraz szersze, ponieważ mały mniejszy dostęp do promieni świetlnych od liści na stanowisku nasłonecznionym.
Zadanie 6.
POPRAWNA ODPOWIEDŹ:
Zadanie 6.1. - Czy stężenie auksyny IAA ma wpływ na przyrost długości epikotyli?
Zadanie 6.2. - P, P, F
POPRAWNA ODPOWIEDŹ:
Zadanie 6.3. - We fragmencie epikotyli znajdowały się auksyny (IAA) zanim został oddzielony od reszty rośliny, dlatego pomimo ich braku w pożywce zaobserwowano wzrost.
Zadanie 7.
POPRAWNA ODPOWIEDŹ:
Zadanie 7.1. - 1 - A, B , 2 - C , 3 - D
Zadanie 7.2. - Kwiat jest dwupłciowy, ponieważ występują na nim owocolistki a także pręciki.
Zadanie 7.3. - Kwiaty charakteryzujące się intensywną barwą i zapachem mają na celu przyciągnięcie owadów, do których będzie przylepiał się lepki pyłek. W ten sposób zostanie on przeniesiony na kolejny kwiat (owadopylność).
Zadanie 8.
POPRAWNA ODPOWIEDŹ:
Zadanie 8.1. - Spadek produkcji hormonu juwenilnego skutkuje powstaniem poczwarki.
Zadanie 8.2. - Substancje o działaniu zbliżonym do ekdyzonu mają chronić roślinę przed owadami poprzez wpływ na ich rozwój a także metabolizm.
Zadanie 9.
POPRAWNA ODPOWIEDŹ:
Zadanie 9.1. - Karasie zróżnicowane w stawie mają zróżnicowane tempo wzrostu, co jest spowodowane nieregularnym pobieraniem pokarmu ze względu na pory roku (zimą pasma zagęszczają się tworząc ciemniejszą linię). Ryby hodowane w akwarium bez względu na porę roku karmione są tak samo, dlatego nie będziemy w stanie zaobserwować ciemnej linii na łuskach (ich wzrost nie zależy wtedy od pory roku).
Zadanie 9.2. - A, ponieważ u ryb łuski wytwarzane są przez skórę właściwą.
Zadania 9.3. - A, 1
Zadanie 10.
POPRAWNA ODPOWIEDŹ:
Zadanie 10.1. - Ryby, tak samo jak ptaki posiadają opływowy kształt ciała, co zmniejsza opory podczas poruszania się.
Zadanie 10.2. - Linia boczna umożliwia rybom odbieranie sygnałów z otoczenia, np. fal odbijających się od ścianek akwarium.
Zadanie 11.
POPRAWNA ODPOWIEDŹ:
Zadanie 11.1. - mocznik
Zadanie 11.2. - Amoniak jest toksycznym związkiem dla organizmu ludzkiego. Grupy amidowe odłączane są w wątrobie ponieważ zawiera ona sporą ilość układów enzymatycznych, które pozwalają przekształcić je na mniej szkodliwy mocznik.
Zadanie 11.3. - Mocz wydalany przez ryby słodkowodne jest bardzo rozcieńczony. Amoniak dobrze rozpuszcza się w wodzie, dlatego przy niskim stężeniu może być wydalany przez ryby.
Zadanie 12.
POPRAWNA ODPOWIEDŹ:
Zadanie 12.1. - Kręgi lędźwiowe w odróżnieniu od pozostałych odcinków kręgosłupa charakteryzują się masywnymi trzonami, ponieważ na niej spoczywa ciężar górnej części ciała.
Zadanie 12.2. - Między kręgiem szczytowym a obrotowym występuje staw szczytowo-obrotowy umożliwiający ruchy głowy w osiach pionowej i poziomej.
Zadanie 13.
POPRAWNA ODPOWIEDŹ:
Zadanie 13.1. - zmniejsza się, łatwiej
Zadanie 13.2. - W tkankach gdzie zachodzi intensywne oddychanie komórkowe w momencie dostarczenia mniejszej ilości tlenu (wzrost pH krwi) mogą zajść reakcje beztlenowe prowadzące do powstania np. kwasu mlekowego w mięśniach.
Zadanie 13.3. - CO2
Zadanie 14.
POPRAWNA ODPOWIEDŹ:
Zadanie 14.1. - amylaza ślinowa
Zadanie 14.2. - Optimum działania amylazy ślinowej jest bliskie 7,2 w skali pH oraz temp. 37 st. Celsiusza, dlatego w tych warunkach będzie rozpuszczać się najszybciej.
Zadanie 14.3. - Uczniowie do badanej próbki roztworu mogli dodać płyn lugola. Roztwór w obecności skrobi powinien zmienić barwę z ciemnoczerwonej na fioletową.
Zadanie 15.
POPRAWNA ODPOWIEDŹ:
1. - Obniża poziom cAMP, który pobudza aktywację kinazy białkowej potrzebnej do aktywacji lipazy.
2. - Insulina hamuje działanie lipazy poprzez zamianę jej z formy aktywnej w nieaktywną z jednoczesnym odłączeniem reszty kwasu fosforanowego.
Zadanie 16.
ROZWIĄZANIE
Zadanie 17.
POPRAWNA ODPOWIEDŹ:
Genom bakterii w odróżnieniu od genomu człowieka nie posiada intronów, dlatego do bakterii wprowadza się cDNA, który otrzymujemy w procesie odwrotnej transkrypcji z mRNA (który już nie posiada intronów).
POPRAWNA ODPOWIEDŹ:
Organizmy transgeniczne posiadają geny innych gatunków, natomiast organizmy GMO mają zmieniony kod genetyczny (nie musi to być gen innego gatunku).
Zadanie 17.2.
POPRAWNA ODPOWIEDŹ:
Organizmy transgeniczne posiadają geny innych gatunków, natomiast organizmy GMO mają zmieniony kod genetyczny (nie musi to być gen innego gatunku).
Zadanie 18.
POPRAWNA ODPOWIEDŹ:
Zadanie 18.1. - 1. - TGA, 2. - TGG, 3. - TGCX
Zadanie 18.2. - Cysteina należy do aminokwasów siarkowych, natomiast tryptofan w swojej strukturze nie posiada atomu siarki, przez co nie będzie tworzył np. mostków disiarczkowych (ważnych tworów dla struktury trzeciorzędowej białka).
Zadanie 19.
POPRAWNA ODPOWIEDŹ:
Zadanie 19.1. - Genotyp samicy: bbgg. Genotyp samca: BbGg
Zadanie 19.2. - A
Zadanie 19.3. - OBLICZENIA
120 - 100%
324 - x
x = 324 x 100%/1200 = 27%
1200 - wszystkie genotypy
324 - rekombinanci
Odp: Odległość między genami wynosi 27 cM.
POPRAWNA ODPOWIEDŹ: 1:1:1:1
Zadanie 20.
POPRAWNA ODPOWIEDŹ:
Zadanie 20.1. - D
Zadanie 20.2. - W potomstwie stalowoniebieskiej kury i białego koguta występują fenotypy biały i stalowoniebieski w stosunku 1:1.
Zadanie 21.
POPRAWNA ODPOWIEDŹ: P, P, F
Zadanie 22.
POPRAWNA ODPOWIEDŹ:
Zadanie 22.1. - Gatunki dzięciołów klasyfikowane są w dwóch rodzajach, ponieważ ich nazwy rodzajowe są różne (Picoides oraz Dendrocopos).
Zadanie 22.2.
Zadanie 22.3. - Gatunki nie konkurują ze sobą, ponieważ dzięcioł białogrzbiety może odżywiać się nasionami, które nie będą pokarmem dla dzięcioła trójpalczastego.
Zadanie 22.4. - B, B, C
Zadanie 23.
POPRAWNA ODPOWIEDŹ:
Zadanie 23.1. - A, 1
Zadanie 23.2. - Porosty przystosowały się do życia w miejscach o niskim zanieczyszczeniu powietrza. Mogą zostać wykorzystane w miastach, żeby za pomocą obserwacji ich stanu zdrowia można było ocenić poziom zanieczyszczenia powietrza w danym miejscu.
Zadanie 24.
POPRAWNA ODPOWIEDŹ:
1: A, B, D, F
2: C, E, G
