Eksperci sprawdzili jak często uczniowie szkół podstawowych i trzecich klas gimnazjów używają komputera lub innych urządzeń elektronicznych do czytania oraz w jaki sposób wykorzystują Internet do czytania dłuższych tekstów np. książek lub artykułów.
Dzięki badaniom udało się opisać typy zachowań związanych z czytelnictwem komputerowym:
- poszukiwanie informacji o książkach
- ściąganie z sieci całych tekstów bądź fragmentów
- sposób czytania tekstów - na ekranie czy w wersji wydrukowanej na papierze?
Według badań co drugi uczeń VI klasy co najmniej raz w tygodniu szuka w sieci informacji niezwiązanych ze szkołą. Około 57% poszukuje informacji, których potrzebuje w szkole.
Około 44% uczniów systematycznie przegląda portale informacyjne i prasę online.
37% czyta twórczość innych internatów - np. blogi.
Książki, które mają swoje rzeczywiste, papierowe odpowiedniki są zdecydowanie rzadziej czytane w Internecie. Zastępują je komiksy, które są najczęściej czytanym typem publikacji w sieci. Wynika to z niedostępności niektórych pozycji na polskim rynku.
Najwięcej książek w wersji drukowanej czytają dzieci osób z dobrym wykształceniem. W domach, w których są duże księgozbiory, najrzadziej czytano książki w postaci elektronicznej.
Uczniowie sami przyznają, że gdy mają wybór, wolą czytać książki drukowane. Dlatego rzadko czytają lektury szkolne i inne książki w Internecie. Zdecydowanie częściej sięgają po poradniki lub publikacje związane z ich zainteresowaniami.
Jednak Internet często służy do szukania materiałów potrzebnych do przygotowania się do lekcji w szkole.
Trzecioklasiści z gimnazjum jeszcze częściej niż 12-latkowie korzystają z Internetu, aby znaleźć ciekawe informacje i artykuły rozwijające zainteresowania pozaszkolne. Aż 62% robi to systematycznie.
Częściej sięgają po wiadomości z portali informacyjnych i prasy online.
Spada zainteresowanie komiksami, które czyta 16%. Za to wraz z wiekiem rośnie liczba osób czytających książki na komputerze lub czytnikach. 15% gimnazjalistów sięga także po lektury szkolne zamieszone w Internecie. Jednak jeżeli mają wybór, sięgają po tradycyjną wersję książki - zarówno w kwestii lektur jak i książek pozaszkolnych.
Aż 65% uczniów szuka informacji potrzebnych do nauki w szkole, a 84% odrabia pracę domową przy użyciu komputera lub Internetu.
Popularne wśród nastolatków jest poszukiwanie w sieci porad o tym, co warto czytać. Zaglądają na blogi, recenzje, fora i zapowiedzi wydawnicze.
- "Większość uczniów wyszukuje w sieci informacje przydatne w nauce szkolnej" - komentuje dr Zofia Zasacka z IBE. - "Wydaje się, że konieczne jest wsparcie szkoły obejmujące edukację medialną, której efekty pomogłyby w odnajdywaniu rzetelnych źródeł informacji" - zaznacza.
Ponad 70% 12-latków co najmniej raz w tygodniu korzysta z portali społecznościowych i słucha muzyki. Systematycznie komunikują się przez pocztę elektroniczną i komunikatory lub oglądają filmy.
62% używa komputerów do odrabiania pracy domowej.
W badanej grupie nie ma dużych różnic między chłopcami i dziewczynkami w wykorzystywaniu komputera, choć dziewczynki częściej słuchają muzyki i są aktywniejsze na portalach społecznościowych. Natomiast chłopcy często grają w gry online (około 73%).
Ciekawa jest kreatywność uczniów, którzy aktywnie włączają się w społeczny obieg komunikatów (dźwiękowych, wizualnych, tekstowych) w sieci. 27% tworzy własne strony lub prowadzi bloga, a 31% umieszcza w Internecie własne produkcje muzyczne lub filmowe.
Gimnazjaliści korzystają z komputerów częściej i intensywniej. Głównie po to, aby słuchać muzyki (94% dziewczynki, 85% chłopcy).
Pracę domową na komputerze odrabia 83% badanych.
Równie dużo gimnazjalistów co i szóstoklasistów wykorzystuje komputer do oglądania filmów, korzysta z poczty elektronicznej i komunikatorów.
Spada zainteresowanie grami, a liczba osób, które tworzą własne strony, prowadzi blogi, umieszcza produkcje nie zmienia się wraz z wiekiem.
- "Widoczna jest znikoma popularność bibliotek elektronicznych wśród uczniów" - zauważa dr Zasacka. - "To istotny komunikat dla nauczycieli i bibliotekarzy, aby zachęcali uczniów do korzystania z nich, rekomendowali ich wiarygodność i rzetelność."
Dzięki PISA 2012 wiadomo więcej o wyposażeniu domów polskich 15-latków.
97% uczniów ma w domach komputer, z którego może korzystać i przygotowywać się do lekcji.
36% ma w domu dwa komputer, a prawie co piąty uczeń ma trzy lub więcej.
95% polskich 15-latków ma dostęp do Internetu.
Jeżeli chodzi o domowe biblioteki:
11% gimnazjalistów ma w domach 0 - 10 książek
20% gimnazjalistów ma w domach 11 - 25 książek
33% gimnazjalistów ma w domach 26 - 100 książek
17% gimnazjalistów ma w domach 101 - 200 książek
11% gimnazjalistów ma w domach 201 - 500 książek
7% gimnazjalistów ma w domach więcej niż 500 książek
Prawie wszyscy 15-latkowie (96%) twierdzi, że ma w domach książki pomocne w nauce oraz słowniki. Wielu ma także dostęp do książek naukowo-technicznych (79%).
Gorzej jest z literaturą klasyczną - 77%. Natomiast książek z poezją ma w domach 52% uczniów.