Powszechny problem
Z przeprowadzonych przez portal Wirtualna Polska badań wynika, że 49% Polaków odczuwa po powrocie z wypoczynku silne przygnębienie przez kilka dni, 30% deklaruje taki stan jedynie przez jeden dzień po powrocie do pracy, a jedynie 13% przyznaje, że wystarczająco odpoczęło na urlopie i zgromadziło nowe energię i chęci do działania.
W Hiszpanii 60% osób po urlopie odczuwa takie samo zmęczenie jak przed urlopem, w Wielkiej Brytanii 76%.
Badania przeprowadzone na Uniwersytecie Stanowym Washington wykazały, że wydajność przeciętnego pracownika po powrocie z urlopu spada do 40% wydajności sprzed wypoczynku. Z każdym tygodniem stopniowo wzrasta, ale nigdy nie przekracza 110%.
Czym objawia się post-holiday spleen?
Pourlopowe przygnębienie objawia się przede wszystkim bardzo silną, nieraz bolesną niechęcią do pracy. Wszelkie aktywności wydają się cięższe i o wiele trudniejsze. Dotknięci chandrą odczuwają ciągłe zmęczenie, nie mogą się skoncentrować, są drażliwi i łatwo się denerwują. Nierzadko mają problemy ze snem, nie mogą uporać się z napięciem nerwowym, płaczą. Po powrocie z urlopu odczuwa się głębokie smutek oraz żal. Wspomnienia z wakacji działają przygnębiająco i odnosi się wrażenie, że wcale się nie wypoczęło. Energii i chęci do działania zamiast przybyć, ubyło.
Skąd ta chandra?
Jak wyjaśnia dr Ewa Kalecińska-Adamczyk, psychoterapeutka - "Przygnębienie wiąże się z silnie odczuwaną rozbieżnością pomiędzy wyobrażeniem tego, jak będzie lub było, a tym jak jest rzeczywiście. Myślimy więc sobie, że będzie tak: wyspa, plaża, szafirowa tafla wody, przystojny brunet. Albo że: frunę sobie na desce z żaglem i rozcinam fale, wieje, prawie huragan. Okazuje się jednak, że jest tak: kamieniołomy, kałuża z turystami i 'brunet' - ten sam co zawsze. Nie ma huraganu, ani fal - jest flauta, wieje nudą. Z urlopu zostały - niesmak i rozczarowanie .
Zdarza się też, że na wakacjach czuliśmy się tak dobrze, że wcale nie chcemy wracać. Odczuwamy żal i nie godzimy się na sytuację, że trzeba wracać do 'normalnego życia' .
Porównanie tego, co było z tym, co jest, również może przygnębiać. Na miejscu, w realności powakacyjnej pozostają jedynie same przykre fakty - zaległości w pracy i mniej pieniędzy" .
Jak pokonać pourlopowe przygnębienie?
Przed udaniem się na urlop, warto uporządkować sprawy zawodowe, aby po powrocie nie zajmować się zaległymi zadaniami. Poleca się również zrobienie porządków w miejscu pracy, np. uporządkowanie biurka, po to żeby nie wracać do przygnębiającego bałaganu.
Aby zawczasu uchronić się przed pourlopową chandrą, jak radzi dr Ewa Kalecińska-Adamczyk, -"Najlepiej zweryfikować swoje oczekiwania przed urlopem - na bardziej realistyczne. Można też planować krótsze urlopy, ale za to częściej. Wtedy szok po powrocie może być mniejszy" .
Przez pierwsze dni po urlopie, w miarę możliwości, należy wyznaczać sobie łatwiejsze zadania i nie przytłoczyć się nadmiarem obowiązków. Warto stopniowo powracać do codziennych spraw.
Po powrocie z wakacji, poleca się spędzanie jak największej ilości czasu na świeżym powietrzu. Warto trochę się porozpieszczać i sprawiać sobie drobne przyjemności. Eksperci polecają także planowanie kolejnych wakacji. Z całą pewnością nie należy się winić za pourlopowe przygnębienie. -"Problemy poważniejsze najlepiej jest rozwiązywać z psychoterapeutą" - dodaje dr Ewa Kalecińska-Adamczyk.
Powakacyjne przygnębienie u dzieci i młodzieży
Jak tłumaczy dr Ewa Kalecińska-Adamczyk - "Przygnębienie odczuwane po dłuższej przerwie w pracy czy w szkole jest funkcją poczucia odpowiedzialności. Jeśli dzieci czy młodzież czują się odpowiedzialne za efekty tego, co robią w szkole, to oczywiście zderzenie z rzeczywistością szkolną, wymaganiami, obowiązkami, po wakacjach może być stresujące, a czasami przygnębiające - szczególnie jeśli młodzi mają poczucie, że np. nie dadzą sobie rady albo po prostu nie chcą się uczyć .
Jest jednak wiele dzieci, które z radością wracają do szkół po wakacjach - wracają do swoich koleżanek, kolegów, to tak jakby do rodziny. Wiele dzieci może też być zainteresowanych tym, czego mogą doświadczyć, nauczyć się nowego w szkole. Powrót z wakacji może być zatem nie tylko stresem i ewentualnie przygnębieniem, ale również dla wielu dzieci, czymś w rodzaju 'nowego otwarcia'" .
