"Kiedy jest cisza wyborcza?" - to pytanie przed wyborami parlamentarnymi zadaje sobie zapewne wiele osób. Według przepisów Kodeksu wyborczego cisza wyborcza zaczyna się równo o północy na 24 godziny przed dniem głosowania, a kończy się tuż po zamknięciu lokali wyborczych i zakończeniu oddawania głosów przez wyborców. Dotyczy to zarówno wyborów do Sejmu i Senatu, jak i referendum. Cisza wyborcza w Polsce istnieje od 1990 roku.
Wybory 2023. Od kiedy cisza wyborcza?
Cisza wyborcza przed wyborami parlamentarnymi 2023 zacznie się o północy w sobotę 14 października i potrwa do godziny 21:00 w niedzielę 15 października.
Cisza wyborcza - zasady, które wtedy obowiązują
Na czym polega cisza wyborcza? To czas, kiedy wyborcy mają spokojnie podjąć decyzję, na kogo zagłosować w wyborach. Zabronione są wówczas wszelkie formy agitacji wyborczej i politycznej, w tym:
- zwoływanie zgromadzeń;
- organizowanie pochodów i manifestacji;
- wygłaszanie przemówień;
- rozpowszechnianie materiałów wyborczych;
- nawoływać do głosowania na daną partię czy kandydata;
- rozwieszanie w nowych miejscach plakatów i bannerów osób kandydujących;
- eksponowanie napisów, symboli i innych znaków kojarzonych z kandydatami i komitetami;
- publikowanie wyników sondaży wyborczych.
Zabroniona jest też agitacja wyborcza w lokalu wyborczym oraz na terenie budynku, w którym ten lokal się znajduje. Zasady ciszy wyborczej dotyczą również internetu.
Cisza wyborcza - przepisy, które ją regulują. Co grozi za złamanie ciszy wyborczej?
Przepisy regulujące zasady ciszy wyborczej zawarte są w art. 107. Kodeksu wyborczego. Za złamanie zakazu prowadzenia agitacji i kampanii wyborczej w trakcie ciszy wyborczej grożą kary w postaci grzywny, czyny te kwalifikowane są bowiem jako wykroczenie. Sama wysokość grzywny uregulowana jest już w Kodeksie wykroczeń. W zależności od przewinienia kwoty mogą się wahać od kilkudziesięciu złotych do kilku tysięcy złotych. W przypadku publikowania sondaży w czasie ciszy wyborczej kara pieniężna jest jeszcze wyższa, gdyż jest to przestępstwo. Grozi za nie od 500 tys. do nawet 1 mln złotych.
Jak zaznacza Państwowa Komisja Wyborcza, "ocena, czy w danym przypadku doszło do naruszenia tych zakazów, nie będzie należała do PKW, lecz do organów ścigania i sądów. Dlatego też wszystkie przypadki naruszenia ciszy wyborczej należy zgłaszać policji".
Jeśli dane materiały wyborcze były upublicznione, zanim zaczęła się cisza wyborcza, to nie muszą one być usuwane w okresie ciszy wyborczej. Nie wolno tylko ich tylko w żaden sposób modyfikować.
