Kto liczy głosy w wyborach? Dotychczas na polskie wybory ogólnokrajowe powoływano ok. 27 tysięcy obwodowych komisji wyborczych, ale w tym roku, z powodu zmian w Kodeksie wyborczym, ma być ich o nawet kilka tysięcy więcej. To właśnie obwodowe komisje zajmują się organizacją i nadzorowaniem głosowania w lokalach wyborczych, a po zamknięciu lokali - również wyjęciem kart wyborczych z urny i policzeniem głosów.
Wybory parlamentarne - liczenie głosów
Zgodnie z przepisami Kodeksu wyborczego obwodowe komisje są zobowiązane obliczyć liczbę:
- wyborców uprawnionych do głosowania;
- wyborców, którym wydano karty do głosowania;
- wyborców głosujących przez pełnomocnika;
- kart wyjętych z urny - z podziałem na karty nieważne i ważne;
- głosów nieważnych, z podaniem przyczyny ich nieważności;
- głosów ważnych oddanych łącznie na wszystkie listy kandydatów;
- głosów ważnych oddanych na poszczególne listy kandydatów;
- głosów ważnych oddanych na poszczególnych kandydatów z tych list.
Następnie każda z komisji sporządza protokół, w którym wyszczególnia wszystkie powyższe wyliczenia, a później - za pomocą systemu informatycznego - przesyła go do okręgowej komisji wyborczej. Pod protokołem podpisują się wszyscy członkowie obwodowej komisji.
Zadaniem okręgowej komisji wyborczej jest sprawdzenie, czy wyniki wyborów w danym obwodzie zostały ustalone z zachowaniem przepisów prawa i określonych standardów. Jeśli okręgowa komisja ma co do tego wątpliwości, może nakazać ponowne przeliczenie głosów przez komisję.
Okręgowa komisja ustala wyniki z podziałem na kandydatów oraz sporządza protokół z głosowania w okręgu. Naniesiona zostaje na niego pieczęć komisji, jej członkowie składają zaś podpisy. Następnie dokument zostaje przekazany Państwowej Komisji Wyborczej, która również posiada kompetencje do sprawdzenia i ewentualnego nakazania powtórzenia liczenia głosów w okręgach.
Wybory do Sejmu - liczenie głosów. Rola Państwowej Komisji Wyborczej
Co jeszcze warto wiedzieć o liczeniu głosów w wyborach do Sejmu? PKW ma tu bardzo duże znaczenie. To do tego ciała należy wstępne ustalenie liczby głosów ważnych i nieważnych oddanych na listy komitetów w skali kraju. Stosowne wyniki publikowane są w Biuletynie Informacji Publicznej. Ustala się też zbiorcze wyniki głosowania w skali krajowej.
PKW ustala, które komitety przekroczyły próg wyborczy (5 proc. dla komitetów partyjnych i komitetów wyborczych wyborców oraz 8 proc. dla koalicji). Zawiadomione o wynikach zostają okręgowe komisje wyborcze, których zadaniem jest przyznanie kandydatom na listach wyborczych mandatów stosownie do uzyskanego wyniku i zgodnie z zasadą D'Hondta. Po stwierdzeniu przez PKW prawidłowości ustaleń są one publikowane w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej.
Najbliższe wybory parlamentarne odbędą się 15 października.
Dlaczego wyniki wyborów pojawiają się tak szybko? To wyniki badania exit poll
Jak to możliwe, że pierwsze, przybliżone wyniki wyborów poznajemy tuż po zakończeniu głosowania o godz. 21? Właśnie wtedy w mediach publikowane są rezultaty sondaży exit poll ("sondaż wyjścia"), czyli badania statystycznego, które w dniu wyborów jest przeprowadzane przed losowo wybranymi lokalami wyborczymi.
Wyborcy wypełniają anonimowo ankietę, w której podają kogo poparli, wpisują też swój wiek, płeć, wykształcenie, zawód itp., a potem wrzucają kartki do kartonowej urny, którą mają ze sobą ankieterzy. Co pół godziny ankieterzy wyjmują wypełnione formularze i przesyłają dane do centrali.
Przykładowo, w wyborach prezydenckich w 2020 r. w badaniu exit poll wzięło udział ok. 50 tys. osób. Badanie przeprowadziła agencja Ipsos.
