Wybory 2020. Cisza wyborcza. Od kiedy obowiązuje? Czy w sobotę i niedzielę będzie cisza wyborcza?

Od kiedy obowiązuje cisza wyborcza? Państwowa Komisja Wyborcza w komunikacie 7 maja poinformowała, że w najbliższy weekend nie będzie obowiązywała cisza wyborcza

Wybory 2020. Komunikat PKW

W komunikacie ogłoszonym 7 maja PKW przekazała, że

podjęła wszystkie czynności związane z przeprowadzeniem wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, zarządzonych przez Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej na dzień 10 maja 2020 r., do których była zobowiązana przepisami prawa.

Państwowa Komisja Wyborcza w komunikacie wyjaśnia, że na mocy obowiązujących regulacji prawnych została pozbawiona narzędzi koniecznych do wykonywania swoich obowiązków. Na mocy ustawy z 16 kwietnia 2020 roku o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2, zostały zawieszone obowiązki informacyjne wynikające z przepisów Kodeksu wyborczego. PKW wspomina o:

• zwieszeniu kompetencji w zakresie ustalenia wzoru karty do głosowania
• pozbawieniu prawnych możliwości drukowania kart.

W związku z tym, Państwowa Komisja Wyborcza ogłasza, że głosowanie w wyborach Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej w dniu 10 maja 2020 roku jest niemożliwe. 

Jeśli wybory się nie odbywają, to inne przepisy Kodeksu wyborczego, które ich dotyczą, również nie obowiązuja. Nie obowiązuje cisza wyborcza, nie są potrzebne spisy wyborców ani otwarcie lokali wyborczych. 

Cisza wyborcza: od kiedy trwa?

Cisza wyborcza, zgodnie z Kodeksem wyborczym - ustawy regulującym prawo wyborcze w Polsce - oznacza zakaz agitacji wyborczej, którą można prowadzić w Polsce jedynie podczas kampanii. Jak czytamy w ustawie:

Kampania wyborcza rozpoczyna się z dniem ogłoszenia aktu właściwego organu o zarządzeniu wyborów i ulega zakończeniu na 24 godziny przed dniem głosowania (Art. 104)

Zakończenie kampanii jednocześnie kładzie kres agitacji wyborczej. Rozpoczyna się cisza wyborcza, która sprowadza się do zakazu (Art. 107):

• zwoływania zgromadzeń,
• organizowania pochodów,
• organizowania manifestacji,
• wygłaszania przemówień,
• rozpowszechniania materiałów wyborczych.

Co z ciszą wyborczą w internecie? Co do zasady:

• w internecie mogą pozostać (np. na profilach w mediach społecznościowych) materiały udostępnione przed wprowadzeniem ciszy wyborczej;
• nie można jednak dodawać nowych postów, filmów, informacji;
• za złamanie ciszy wyborczej może być też uznana modyfikacja treści udostępnionych przed wprowadzeniem ciszy.

Cisza wyborcza: ile trwa?

Ile trwa cisza wyborcza w Polsce w przypadku wyborów prezydenckich? Czas jej trwania jest taki sam w sytuacji każdego rodzaju wyborów i referendów. Należy pamiętać, że:

• cisza wyborcza rozpoczyna się o północy dnia poprzedzającego dzień głosowania;
• cisza wyborcza kończy się wraz z zakończeniem głosowania i zamknięciem lokali wyborczych.

Ostatnie uregulowanie wpływa na to, że cisza wyborcza może mieć w praktyce nieznacznie zróżnicowaną długość - lokale z reguły zamykane są o 21, ale istnieje ryzyko przedłużenia czasu głosowania (np. w wypadku nieprawidłowości w komisji lub zdarzeń losowych).

Cisza wyborcza: co grozi za jej złamanie?

Co grozi za złamanie ciszy wyborczej? Również ten aspekt jest regulowany przez Kodeks wyborczy: 

Kto, w związku z wyborami, w okresie od zakończenia kampanii wyborczej aż do zakończenia głosowania prowadzi agitację wyborczą – podlega karze grzywny (Art. 498)