Styczeń 1990 r., ostatni zjazd PZPR, Rakowski mówi słynne "Sztandar wyprowadzić" i PZPR zmienia się w Socjaldemokrację Rzeczpospolitej Polskiej (SdPR), z nowym przewodniczącym Aleksandrem Kwaśniewskim. To w tym momencie historii zaczyna się trzeci odcinek podcastu-rzeki "Kwaśniewski story" - "Uwodziciel".
- Rakowski był przekonany do zmiany, choć nie sądzę, by był przekonany, że ta zmiana musi być tak głęboka - opowiada były prezydent Aleksander Kwaśniewski Grzegorzowi Sroczyńskiemu. Wspomina, jak zmieniano nazwę partii, jakie były jej początki i dlaczego to właśnie on, zaledwie 36-letni polityk, został przewodniczącym.
- Gdybym był nieskromny, powiedziałbym, że byłem najlepszy. Natomiast miałem już wypracowaną pozycję, nie byłem nowy, miałem doświadczenie polityczne, byłem w rządach. Zajmowałem się też taką dziedziną, która budziła sympatię, bo co by nie mówić - sport dla wielu ludzi kojarzy się bardziej sympatycznie niż np. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych
- tłumaczy Kwaśniewski, jednocześnie wracając do swojej roli przy Okrągłym Stole. - Nikt nie miał wątpliwości co do moich reformatorskich poglądów - podkreśla. Wspomina, jaką konkurencją do tego stanowiska był dla niego Leszek Miller.
Powrót do władzy, ale bez teki premiera
Bardzo szybko, bo zaledwie trzy lata po tych wydarzeniach, partia Kwaśniewskiego wraz z innymi lewicowymi koalicjantami skupionymi w Sojuszu Lewicy Demokratycznej wygrała zarządzone przez ówczesnego prezydenta Lecha Wałęsę wybory parlamentarne. Rządzić SLD musiało wspólnie z PSL Waldemara Pawlaka. Dlaczego to lider PSL został premierem, a nie Kwaśniewski?
- Po pierwsze dlatego, że Wałęsa mi nie zaproponował [śmiech] - odpowiada Sroczyńskiemu polityk. - Żyliśmy pod rządami Małej Konstytucji. Element relacji między władzami był w niej zapisany tak, że prezydent miał m.in. inicjatywę we wskazywaniu premiera. (...) Kiedy spotkałem się z Wałęsą, już chodziły słuchy, że on by chciał, by premierem został Pawlak, którego on nominował wcześniej, tylko to była 30-dniowa, nieudana misja.
Kwaśniewski i Wałęsa spotkali się wtedy w Sejmie. Obecny był też szef gabinetu prezydenta - Mieczysław Wachowski i ks. Franciszek Cybula, prezydencki kapelan.
- Wałęsa mówi: ja proszę trzech kandydatów, ja sobie wybiorę premiera. Ja mówię: panie prezydencie, bądźmy poważni, przecież my wiedząc, że chce pan wybrać Pawlaka, nie damy panu trójki: Pawlak, Kwaśniewski, Bugaj, a pan wybierze Pawlaka. Bo my nie chcemy się znaleźć w takiej sytuacji - opowiada były prezydent.
Komisja ponad rząd
Premierem został Pawlak, ale Kwaśniewski miał na siebie pomysł.
- W swoim życiu walczyłem tylko o dwa stanowiska. Jedno to był naczelny "itd", a drugie - przewodniczący komisji konstytucyjnej. Bardzo chciałem zostać przewodniczącym komisji konstytucyjnej, dlatego że uważałem, że to jest jedyny moment, kiedy możemy tę konstytucję zrobić
- przekonuje Aleksander Kwaśniewski w podcaście Sroczyńskiego.
Kwaśniewski wygrał z Wałęsą w wyborach prezydenckich w 1995 r., a już w 1997 roku do władzy doszła Akcja Wyborcza "Solidarność" Mariana Krzaklewskiego i układ sił się zmienił. W tym samym roku przyjęto Konstytucję RP.
Jak wyglądały stosunki nowego prezydenta z AWS? Jakie błędy popełniła według Kwaśniewskiego lewica? Jak to było możliwe, że tak szybko po upadku PRL wróciła do władzy? I w końcu - jak naprawdę wyglądała "szorstka przyjaźń" byłego prezydenta z Leszkiem Millerem? O tym wszystkim w podcaście-rzece "Kwaśniewski stories". Odcinek 3, "Uwodziciel" - znajdziecie u góry tego tekstu.
Kolejne odcinki podcastu rzeki "Kwaśniewski story" będą emitowane w poniedziałki o godz. 18 na Gazeta.pl. Wszystkie można znaleźć w dużych serwisach streamingowych.
