W czwartek 2 września prezydent Andrzej Duda wprowadził stan wyjątkowy na terenie przygranicznym - w pasie o szerokości trzech kilometrów przy granicy z Białorusią. Obowiązywać ma przez 30 dni. Obejmuje 183 miejscowości - 115 w województwie podlaskim oraz 68 w województwie lubelskim. Zgodnie z konstytucją w ciągu 48 godzin od podpisania rozporządzenia prezydent ma obowiązek przesłać je do Sejmu.
Stan wyjątkowy. W poniedziałek głosowanie w Sejmie
Sejm zbierze się w poniedziałek o godz. 16.30. Jak informował w ubiegłym tygodniu wicemarszałek Sejmu Ryszard Terlecki z Prawa i Sprawiedliwości, przewidziano wystąpienie przedstawiciela prezydenta, wystąpienia klubowe, pytania i odpowiedzi przedstawicieli rządu. Następnie ma się odbyć głosowanie. Klub Lewicy zapowiedział złożenie wniosku o uchylenie prezydenckiego rozporządzenia - przekazała Informacyjna Agencja Radiowa.
Decyzja o wprowadzeniu stanu wyjątkowego była argumentowana rosnącą liczbą imigrantów na granicy oraz bezpieczeństwem mieszkańców regionów przygranicznych w związku z wojskowymi manewrami Zapad 2021. Wcześniej rząd Łotwy ogłosił stan wyjątkowy w rejonach granicznych z Białorusią. Stan nadzwyczajny obowiązuje też na Litwie.
)
Zgodnie z ustawą zasadniczą w razie zagrożenia konstytucyjnego ustroju państwa, bezpieczeństwa obywateli lub porządku publicznego, prezydent na wniosek Rady Ministrów może wprowadzić, na czas oznaczony, nie dłuższy niż 90 dni, stan wyjątkowy na części albo na całym terytorium państwa. Jeśli prezydent uzna, że okoliczności wprowadzenia stanu wyjątkowego są zasadne i złoży podpis, to restrykcje zaczną obowiązywać natychmiast.
Rozporządzenie o wprowadzeniu stanu wyjątkowego Prezydent Rzeczypospolitej przedstawia Sejmowi w ciągu 48 godzin od podpisania rozporządzenia. Sejm niezwłocznie rozpatruje rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej. Sejm może je uchylić bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.
)
Stan wyjątkowy. Z jakimi ograniczeniami wiąże się jego wprowadzenie?
Minister spraw wewnętrznych i administracji Mariusz Kamiński przekazywał, że restrykcje związane z wprowadzeniem stanu wyjątkowego "w najmniejszym stopniu nie będą ingerowały w wasze życie zawodowe, możliwość swobodnego wykonywania działalności rolniczej". W związku ze stanem wyjątkowym wprowadzone zostały ograniczenia takie jak:
- zawieszenie prawa do organizowania i przeprowadzania zgromadzeń w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. - Prawo o zgromadzeniach;
- zawieszenie prawa do organizowania i przeprowadzania imprez masowych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 marca 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych oraz prowadzonych w ramach działalności kulturalnej imprez artystycznych i rozrywkowych, niebędących imprezami masowymi;
- obowiązek posiadania przy sobie dowodu osobistego lub innego dokumentu stwierdzającego tożsamość przez przebywające w miejscach publicznych osoby, które ukończyły 18 lat, a w przypadku osób uczących się, które nie ukończyły 18 lat - legitymacji szkolnej;
- zakaz przebywania na obszarze objętym stanem wyjątkowym, obowiązujący całą dobę;
- zakaz utrwalania za pomocą środków technicznych wyglądu lub innych cech miejsc, obiektów lub obszarów obejmujących infrastrukturę graniczną, również w przypadku, gdy miejsca te, obiekty lub obszary stanowią tło dla wizerunku funkcjonariusza Straży Granicznej, lub Policji oraz żołnierza Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (zakaz nie dotyczy funkcjonariuszy i pracowników Straży Granicznej i Policji oraz żołnierzy i pracowników Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej wykonujących zadania służbowe);
- ograniczenie dostępu do informacji publicznej przez odmowę udostępnienia w sposób określony w ustawie z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej informacji publicznej dotyczącej czynności prowadzonych na obszarze objętym stanem wyjątkowym w związku z ochroną granicy państwowej oraz zapobieganiem i przeciwdziałaniem nielegalnej migracji.
)
Stan wyjątkowy. Które miejscowości zostały objęte restrykcjami?
Lista miejscowości, które zostały objęte stanem wyjątkowym w województwie podlaskim:
- NIEMIRÓW, MĘTNA, TOKARY, WILANOWO (gmina Mielnik, powiat siemiatycki);
- KLUKOWICZE, LITWINOWICZE, WYCZÓŁKI (gmina Nurzec-Stacja, powiat siemiatycki);
- BOBRÓWKA, ZUBACZE, PISZCZATKA, POŁOWCE, STAWISZCZE, CZEREMCHA, WÓLKA TERECHOWSKA, KUZAWA, OPAKA DUŻA, POHULANKA (gmina Czeremcha, powiat hajnowski);
- POLICZNA, BIAŁA STRAŻ (gmina Kleszczele, powiat hajnowski);
- WOJNÓWKA, STARZYNA, GÓRNY GRÓD, KLAKOWO, KRUGŁE, WYGON (gmina Dubicze Cerkiewne, powiat hajnowski);
- WIERZCHOWSKIE (gmina Hajnówka, powiat hajnowski);
- PODOLANY, BIAŁOWIEŻA, ZASTAWA KRZYŻE (gmina Białowieża, powiat hajnowski);
- GRUSZKI, STARE MASIEWO, MASIEWO NOWE, BABIA GÓRA (gmina Narewka, powiat hajnowski);
- BRZEZINA, CISÓWKA, ZALESZANY, NOWOSADY, JAŁÓWKA, KONDRATKI, GONCZARY, KITURYKI, DUBLANY, KOLONIA MOSTOWLANY (gmina Michałowo, powiat białostocki);
- MOSTOWLANY, ZIELONA, ZUBRY, ŚWISŁOCZANY, GOBIATY, NAREJKI, BOBROWNIKI, JARYŁÓWKA, CHOMONTOWCE (gmina Gródek, powiat białostocki);
- RUDAKI, ŁOSINIANY, KRUSZYNIANY, OZIERANY WIELKIE, BIAŁOGORCE, OZIERANY MAŁE, KUNDZICZE TREJGLE, ŁAPICZE, KRYNKI, KRYNKI MIASTO, JUROWLANY (gmina Krynki, powiat sokólski);
- PIEROŻKI, GRZYBOWSZCZYZNA, HARKAWICZE, USNARZ GÓRNY, BABIKI, MINKOWCE, ZUBRZYCA MAŁA, MISZKINIKI, ZUBRZYCA WIELKA, WOJNOWCE (gmina Szudziałowo, powiat sokólski);
- NOMIKI, ZAŚPICZE (gmina Sokółka, powiat sokólski);
- BILMINY I PALESTYNA, KLIMÓWKA, SZYMAKI, CZEPIELE, TOŁCZE, PARCZOWCE, NOWODZIEL, CZUPRYNOWO, KUŹNICA, KOWALE KOL., CHREPTOWCE, WOJNOWCE, KOWALE, SACZKOWCE, KUŚCIŃCE-WOŁYŃCE, ZAJZDRA (gmina Kuźnica, powiat sokólski);
- POHORANY, KRZYSZTOFOROWO (gmina Sidra, powiat sokólski);
- CHWOROŚCIANY, NOWY DWÓR, ROGACZE, JAGINTY, CHORUŻOWCE (gmina Nowy Dwór, powiat sokólski);
- DOLINCZANY, LIPSZCZANY, RYGAŁÓWKA, RAKOWICZE, SIÓŁKO, LICHOSIELCE, KOPCZANY, BARTNIKI, STARE LEŚNE BOHATERY, NOWE LEŚNE BOHATERY, WOŁKUSZ, LUBINOWO (gmina Lipsk, powiat augustowski);
- GRUSZKI, RUDAWKA, RYGOL (gmina Płaska, powiat augustowski);
- MUŁY, DWORCZYSKO (gmina Giby, powiat sejneński).
W województwie lubelskim stan wyjątkowy został wprowadzony w miejscowościach:
- SOBIBÓR, ORCHÓWEK, WŁODAWA I, WŁODAWA II, SUSZNO, SZUMINKA, RÓŻANKA, STAWKI (gmina Włodawa, powiat włodawski);
- PAWLUKI, DOŁHOBRODY, HANNA, KUZAWKA, JANÓWKA (gmina Hanna, powiat włodawski);
- KUZAWKA KOLONIA, SŁAWATYCZE, MOŚCICE DOLNE, LISZNA, NOWOSIÓŁKI, TEREBISKI, JABŁECZNA, PAROŚLA PNISKI (gmina Sławatycze, powiat bialski);
- SZOSTAKI, ZABŁOCIE, ZABŁOCIE KOLONIA, ZALEWSZE, KODEŃ III, KODEŃ II, KODEŃ I, ELŻBIECIN, ZAHACIE, OKCZYN, KOSTOMŁOTY (gmina Kodeń, powiat bialski);
- MURAWIEC - ŻUKI, KOŁPIN OGRODNIKI, DOBRATYCZE KOLONIA, LEBIEDZIEW, MICHALKÓW, POLATYCZE, BŁOTKÓW, TERESPOL, ŁOBACZEW MAŁY, LECHUTY MAŁE, SAMOWICE, KUKURYKI, KUZAWKA, NEPLE, STARZYNKA (gmina Terespol, powiat bialski);
- MOKRANY STARE, MOKRANY NOWE (gmina Zalesie, powiat bialski);
- KRZYCZEW, BOHUKAŁY, ŁĘGI (gmina Terespol, powiat bialski);
- PRATULIN, ZACZOPKI, DERŁO (gmina Rokitno, powiat bialski);
- WOROBLIN, OSTRÓW, JANÓW PODLASKI WYGODA, WIERCHLIŚ, JANÓW PODLASKI WIEŚ, STARY PAWŁÓW, STARE BUCZYCE, BUBEL GRANNA, BUBEL ŁUKOWSKA, STARY BUBEL (gmina Janów Podlaski, powiat bialski);
- KONSTATYNÓW WIEŚ, ANTOLIN, GNOJNO (gmina Konstantynów, powiat bialski).
