Porażka polskiego rządu przed TSUE. Przepisy o wieku sędziów niezgodne z prawem unijnym
Wielka Izba Trybunału orzekła, że sędziowie Sądu Najwyższego są nieusuwalni, a obniżenie wieku emerytalnego i odsyłanie ich w stan spoczynku, narusza unijne traktaty. Dwie zasady - nieusuwalności i niezawisłości sędziowskiej są chronione prawem wspólnotowym - stwierdził Trybunał Sprawiedliwości, który podzielił tym samym argumenty Komisji Europejskiej.
To orzeczenie rozstrzyga spór kompetencyjny, daje Komisji narzędzia do oceniania reform wymiaru sprawiedliwości w unijnych państwach i tym samym ingerowania w system sądownictwa. Polski rząd wskazywał, że organizacja tego systemu leży wyłączenie w gestii unijnych krajów. Trybunał uznał jednak, że może kontrolować wypełnianie przez państwa członkowskie warunków zapisanych w artykule 19. unijnego traktatu, czyli de facto kontrolować poziom niezależności krajowych systemów sądowniczych.
Polska wycofała zmiany w ustawie
Ustawę o sądach powszechnych zaskarżyła do unijnego Trybunału Komisja Europejska w grudniu 2017 roku. Zakwestionowała zróżnicowanie wieku emerytalnego sędziów ze względu na płeć i zbyt duże uprawnienia ministra sprawiedliwości do odwoływania i powoływania sędziów. Uznała, że to zagrożenie dla niezawisłości sądownictwa.
Polska wprowadziła później zmiany do ustawy: wiek emerytalny został zrównany, a o przedłużeniu czynnej służby decyduje KRS, nie minister. Komisja Europejska jednak skargi z Trybunału nie wycofała. Argumentowała, że nowelizacja nie rozwiązała wszystkich wątpliwości i że chce poczekać na ostateczne orzeczenie. Trybunał odniósł się do tego faktu. "Nie jest pewne, czy ta ustawa eliminuje podnoszone naruszenia prawa Unii, a w każdym razie z uwagi na znaczenie niezawisłości sędziowskiej w porządku prawnym Unii wciąż istnieje interes w tym, aby niniejsza sprawa została rozstrzygnięta" - czytamy w komunikacie TSUE.
Odszkodowania dla sędziów?
Orzeczenie może otwierać drogę do odszkodowań tym sędziom, którzy zostali zmuszeni do przejścia na emeryturę przed nowelizacją ustawy. Ponadto, jak można usłyszeć w Trybunale, orzeczenie Wielkiej Izby będzie wykładnią, czy Komisja Europejska może ingerować w system sądownictwa w państwach członkowskich.
-
Trybunał Konstytucyjny opublikował uzasadnienie wyroku ws. aborcji. Rząd: Publikacja jeszcze dziś
-
Sędzia w zdaniu odrębnym do wyroku TK: Rota ślubowania nie pozwala mi zaakceptować wyroku
-
Trybunał Konstytucyjny opublikował uzasadnienie ws. aborcji. Po prawie 100 dniach od ogłoszenia wyroku
-
Postawiła się prokuraturze ws. Giertycha. Otrzymała awans od prezydenta Dudy
-
Błyskawiczna reakcja Ogólnopolskiego Strajku Kobiet na uzasadnienie TK. Zapowiada protest
- Rząd opublikował wyrok Trybunału Konstytucyjnego w Dzienniku Ustaw
- "Piekło dla rządu", "Barbarzyńcy". Protesty ws. wyroku TK przeszły przez Polskę. W czwartek blokada
- Rzeczniczka PiS komentuje uzasadnienie wyroku i protesty. "Chodzi o cyniczną walkę z rządem"
- Donald Tusk komentuje uzasadnienie wyroku TK. "Im nie chodzi o ochronę życia. Życie to polskie kobiety"
- Wiceminister rodziny o protestujących: Część z tych pań nie do końca rozumie, czego dotyczą zmiany