Z okazji 20-lecia wstąpienia Polski do NATO Ministerstwo Obrony Narodowej zorganizowało dwadzieścia pikników w jednostkach wojskowych w całym kraju. W jednym z nich brał udział szef MON Mariusz Błaszczak. W swoim przemówieniu do żołnierzy mówił - nieco wybiórczo - o historii wejścia do NATO.
Chciałbym wymienić jedno nazwisko - premiera Jana Olszewskiego, zmarłego kilka tygodni temu. To on wytyczył kierunek do NATO, drogi do NATO. A wcale nie było to wtedy tak oczywiste. Ówczesny prezydent Wałęsa mówił o NATO-bis, powstawały różne pomysły, żeby tworzyć spółki z kapitałem rosyjskim w bazach postsowieckich
- mówił Błaszczak. Dodał, że wytyczony przez rząd Olszewskiego kierunek "potem konsekwentnie był realizowany przez kolejne władze, bez względu na to z jakiej były opcji". - Ten kierunek był utrzymany i dzięki temu dziś jesteśmy w NATO i dziś współtworzymy najpotężniejszy na świecie sojusz - Sojusz Północnoatlantycki - stwierdził.
A zaczęło się inaczej...
Przypomnijmy, że Jan Olszewski był premierem od grudnia 1991 do czerwca 1992 roku. Tymczasem nawet na oficjalnej stronie Ministerstwa Spraw Zagranicznych, relacja historyczna ma swój początek jeszcze wcześniej. Polska droga do NATO rozpoczęła się bowiem w 1990 roku, kiedy wizytę w Kwaterze Głównej NATO odbył minister Krzysztof Skubiszewski, a kilka miesięcy później rząd Tadeusza Mazowieckiego nawiązał z NATO oficjalne stosunki. 31 marca 1991 roku rozwiązane zostały struktury wojskowe Układu Warszawskiego, a w lipcu on sam przestał istnieć.
Szef MSZ Krzysztof Skubiszewski i premier Tadeusz Mazowiecki na konferencji KBWE w Paryżu, 1991 rok Fot. Tomasz Wierzejski / Agencja Wyborcza.pl
Również w lipcu, czyli jeszcze kilka miesięcy przed objęciem urzędu przez Olszewskiego, wizytę w siedzibie NATO odbył prezydent Lech Wałęsa. Mówił tam, że Polska chce bezpiecznej Europy, a jej gwarancją jest właśnie NATO. "Podobna deklaracja pojawiła się także w exposé premiera Jana Olszewskiego w grudniu 1991 roku, co stanowiło istotną zmianę akcentów w polskich oświadczeniach, które jak dotąd były ostrożne w kwestii związania przyszłości Polski z NATO" - czytamy w jedynej wzmiance o Olszewskim.
W marcu 1992 roku sekretarz generalny NATO oświadczył podczas wizyty w Polsce, że "drzwi do NATO są otwarte". Kolejnym kamieniem milowym było przystąpienie Polski do programu Partnerstwa dla Pokoju, było to w styczniu 1994 roku, kiedy premierem był Waldemar Pawlak. Dalej były zapewnienie prezydenta USA Billa Clintona, że rozszerzenie NATO nastąpi najpóźniej do 1999 roku, na 50-lecie Sojuszu. I tak w lipcu 1997 roku na szczyt Sojuszu zaproszono Polskę, Czechy i Węgry, a we wrześniu rozpoczęto negocjacje.
1997 rok, wizyta prezydenta Billa Clintona w Polsce Fot. Sławomir Kamiński / Agencja Wyborcza.pl
Oficjalne zaproszenie do członkostwa sekretarz generalny NATO wystosował w styczniu 1999 roku, a 12 marca 1999 r., w amerykańskim stanie Missouri, minister spraw zagranicznych RP Bronisław Geremek przekazał na ręce sekretarza stanu USA akt przystąpienia Polski do Traktatu Północnoatlantyckiego.
Głosowanie nad ratyfikacją przystąpienia Polski do NATO Fot. Maciej Zienkiewicz / Agencja Wyborcza.pl
