Senatorowie debatowali nad ustawą o KRS do godz. 21.30. Później rozpoczęła się dyskusja nad ustawą o ustroju sądów powszechnych. Po godz. 1 w nocy się zakończyła, wicemarszałek Adam Bielan ogłosił przerwę, a w tym czasie zebrała się senacka komisja praw człowieka, która w 10 minut rozpatrzyła wnioski zgłoszone do obu ustaw, rekomendując Senatowi przyjęcie ustaw bez poprawek.
Krótko przed godz. 2 w nocy posiedzenie plenarne zostało wznowione. Na końcu bloku głosowań, ok. godz. 2.30, senatorowie głosami PiS przyjęli ustawy dotyczące zmian w sądownictwie.
Wyniki głosowania senat.gov.pl
Wielogodzinna debata w Senacie
Senat zdecydował o włączeniu ustaw o KRS i ustroju sądów powszechnych do porządku obrad w piątek przed południem. Wnioskował o to marszałek Stanisław Karczewski (PiS).
Senatorowie PO bezskutecznie próbowali opóźnić procedowanie. Chcieli skierowania ustaw ponownie do komisji oraz przełożenia obrad na wtorek. Senacka większość odrzuciła ich wnioski. Doszło do kilku gorących dyskusji między senatorami opozycji a marszałkiem.
Przed gmachem parlamentu w ciągu dnia i w nocy odbywał się protest zorganizowany przez Obywateli RP. Sejm został szczelnie otoczony przez barierki i policję. Dziennikarze przez dłuższy czas nie byli wypuszczani z budynku. W weekend planowane są kolejne protesty.
"Model wschodni, podporządkowanie sądów woli politycznej"
W czasie nocnej debaty senator Bogdan Klich (PO) mówił, że ustawy o KRS, o ustroju sądów i kolejna o Sądzie Najwyższym "stanowią pakiet, który ma podważyć praworządność w Polsce". - Ten proces zaczęliście paraliżem TK. Trybunał jest dzisiaj atrapą. Tak samo jak wtedy, przestrzegamy, żebyście nie szli tą drogą - mówił.
Jesteśmy wyprowadzani z zachodniego kręgu wartości. Wybór jest prosty - jeżeli dzisiejsza ustawa będzie przyjęta, oznacza podporządkowanie sądów woli politycznej. To wschodni model, oparty na sile i pieniądzu
Wicemarszałek Bogdan Borusewicz (PO) również używał mocnych słów:
To amputowanie systemu sądowego w Polsce, niezależności, która jest podstawą funkcjonowania sądów
Borusewicz podkreślał, że wyroki sądów polskich po wejściu zmian w życie mogą być kwestionowane w międzynarodowym obiegu prawnym. - Ci, którzy tę ustawę proponują, powinni zdawać sobie z tego sprawę - powiedział.
Wicemarszałek mówił o niekonstytucyjności ustawy o ustroju sądów. Podkreślał, że naruszona zostanie zasada niezawisłości i niezależności, bo prokurator generalny, który jest politykiem, będzie powoływał prezesów i wiceprezesów wszystkich sądów.
"Sędziowie na telefon" i Polska jak Turcja
Wiceminister sprawiedliwości Łukasz Piebiak przekonywał, że ustawa o ustroju sądów nie ma związku z niezawisłością. - Ta ustawa dotyczy kwestii organizacyjnych - mówił.
- Ja nie wiem, czy są sędziowie na telefon, może tacy są, ale ja nie wiem, skąd ten telefon dzwoni. Mam nadzieję, że takich sędziów nie ma i nigdy nie będzie, niezależnie od tego, czy ta ustawa zostanie przyjęta, czy nie - mówił.
Wiceminister oburzał się na pojawiające się w debacie porównania do sytuacji w Turcji. Podkreślał, że tam masowo wyrzucano i zamykano w więzieniach prokuratorów i sędziów. - Półtora roku temu weszła w życie ustawa o prokuraturze. Zamknięto jakiegoś prokuratora? - pytał. - Będą odwołania prezesów, tych, którzy się nie sprawdzili, tak jak były przeniesienia prokuratorów - zapowiedział.
Pełną, kilkunastogodzinną relację z burzliwej debaty ZNAJDZIESZ TUTAJ
Ustawy "przepchnięte" w błyskawicznym tempie
Obie ustawy, przy sprzeciwie opozycji, Sejm uchwalił w środę. W czwartek wieczorem zajęła się nimi senacka komisja praw człowieka, która nie zgłosiła poprawek.
Senatorowie PO chcieli odrzucenia ustaw w całości.
Czego dotyczą ustawy
Nowelizacja ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa przewiduje m.in. wygaszenie kadencji piętnastu członków Rady, którzy są sędziami. Ich następców ma wybierać Sejm, a nie - jak dziś - środowiska sędziowskie.
Nowelizacja ustawy o ustroju sądów powszechnych zmienia zasady powoływania i odwoływania prezesów sądów, wzmacniając w tym zakresie pozycję ministra sprawiedliwości, który bez żadnych opinii sam będzie decydował o tym, kto pokieruje danym sądem.
Komisja Europejska zaniepokojona
W piątek zaniepokojenie zmianami w polskim sądownictwie wyraziła Komisja Europejska. Jej wiceszef Frans Timmermans ma w przyszłym tygodniu przedstawić ocenę sytuacji w Polsce.
Rzeczniczka KE poinformowała, że poprosił o to przewodniczący Komisji, Jean-Claude Juncker.
Prezes tłumaczy
Na piątkowej konferencji prasowej prezes PiS Jarosław Kaczyński tłumaczył, że reforma sądownictwa była w programie PiS. - Te ustawy, które są w Sejmie, są realizacją obietnic wyborczych - mówił
- W Polsce sądownictwo nie zostało przebudowane po okresie PRL-u - powiedział.
Co zrobi prezydent
Ustawy o KRS i o ustroju sądów powszechnych trafią teraz na biurko prezydenta. Szef gabinetu prezydenta Krzysztof Szczerski mówił, że Andrzej Duda zabierze głos, gdy parlament zakończy pracę nad całością reformy sądownictwa.
Rzecznik prezydenta Krzysztof Łapiński przypomniał, że prezydent może podpisać ustawę, zawetować lub odesłać do Trybunału Konstytucyjnego. Pytany, czy można spodziewać się weta, odpowiedział, że należy się spodziewać jednej z trzech opcji.
