Maturzyści, którzy zdawali maturę z języka polskiego w formule 2015 roku, mieli do wyboru jedną z dwóch rozprawek. Pierwsza z nich dotyczyła "Pana Tadeusza" Adama Mickiewicza i przeanalizowania tego, "jak niespodziewane okoliczności wpływają na zachowania człowieka". Drugim tematem rozprawki do wyboru było "Przedwiośnie" Stefana Żeromskiego i motyw tego, "czy nieprzyjemne prawdy są lepsze od przyjemnych złudzeń?".
Uczniowie czteroletnich liceów i pięcioletnich techników, którzy zdawali w formule z 2023 roku, musieli napisać wypracowanie na jeden z podanych motywów. Pierwszy dotyczył "człowieka, jako istoty pełnej sprzeczności", a drugi miał być analizą tego, "co sprawia, że człowiek staje się dla drugiego człowieka bohaterem". W tej formule maturzyści mieli odwołać się do wybranej lektury obowiązkowej, innego utworu literackiego oraz do wybranych kontekstów.
Jak zauważyła jedna z użytkowniczek Twittera, temat z tegorocznej matury w formule 2015, mógł być przez uczniów kojarzony. Temat: "Jak wybory człowieka wpływają na jego życie? Rozważ problem, odwołując się do fragmentu 'Pana Tadeusza', całego utworu Adama Mickiewicza oraz do wybranego tekstu kultury" pojawił się na maturze próbnej z języka polskiego w 2015 roku. Podgląd tego arkusza można zobaczyć na stronie CKE. W 2023 roku temat brzmiał podobnie, bowiem "jak niespodziewane okoliczności wpływają na zachowania człowieka".
Na próbnej maturze w 2015 roku drugim tematem rozprawki był także utwór Stefana Żeromskiego - jednak wówczas przyszli maturzyści mieli analizować "Ludzi Bezdomnych" pod kątem tego, "czy sztuka może przynieść odpowiedzi na pytania o kondycję ludzką".
Jak zauważa grupa Matura 2023 na Twitterze, CKE zdecydowała się po raz pierwszy użyć tej samej lektury dwa lata z rzędu. W 2022 roku maturzyści mogli wybrać jeden z dwóch tematów rozprawki. Pierwszy z nich dotyczył "Pana Tadeusza" i tego, "czym dla człowieka może być tradycja?". Drugi temat odnosił się do "Nocy i dni" Marii Dąbrowskiej i motywu: "kiedy relacja z drugim człowiekiem staje się źródłem szczęścia?".