Niemcy utworzyli warszawskie getto w 1940 roku i zamknęli w nim ponad 400 tys. Żydów. Ze względu na choroby i głód w zamkniętej dzielnicy zmarły dziesiątki tysięcy osób. Dodatkowo 22 lipca 1942 roku naziści rozpoczęli deportację mieszkańców getta do obozu zagłady w Treblince (gdzie miało zginąć niemal 300 tys. warszawskich Żydów). 19 kwietnia 1943 roku o godzinie 10:00 w getcie wybuchło powstanie, które trwało przez trzy tygodnie - do 15 maja. Był to największy akt zbrojnego oporu Żydów w czasie II wojny światowej.
W 2023 roku przypada 80. rocznica tych zdarzeń. Od 10 lat organizowana jest natomiast Akcja Żonkile, w ramach której mieszkańcy stolicy otrzymują od wolontariuszy symbol bohaterów getta - żółte, papierowe żonkile. Kwiat ten nawiązuje do ostatniego dowódcy powstania i współzałożyciela Żydowskiej Organizacji Bojowej, Marka Edelmana, który później walczył także w Powstaniu Warszawskim. Po wojnie anonimowa osoba co roku przesyłała Edelmanowi bukiet kwiatów - najczęściej były to właśnie żonkile.
Akcja Żonkile 2023 w Warszawie - gdzie będzie można dostać papierowe kwiaty?
W środę 19 kwietnia na ulicach Warszawy pojawi się ponad 3000 wolontariuszek i wolontariuszy, którzy będą rozdawać papierowe żonkile. Będzie można ich spotkać na głównych ulicach w całym mieście. Akcja rozpocznie się, w zależności od miejsca, o godzinie 8 lub 10.
Tak samo jak w ubiegłym roku, żonkile będzie można samodzielnie pobrać z tzw. żonkilomatów, które będą znajdowały się w pięciu miejscach w Warszawie, a dokładniej przy skrzyżowaniach ulic:
- aleja Jana Pawła II / aleja Wojska Polskiego,
- aleja Waszyngtona / Kinowa,
- aleja Żwirki i Wigury / Trojdena (przy Uniwersytecie Medycznym),
- Dobra / Karowa,
- Jagiellońska / Ratuszowa.
Papierowe żonkile pojawią się także w Łodzi i Białymstoku
Wolontariusze będą rozdawali papierowe żonkile także na głównych ulicach Łodzi, Lublina, Krakowa, Wrocławia i Białegostoku. Informacje o tym, gdzie konkretnie będzie można ich znaleźć, mogą udzielić partnerzy warszawskiej akcji:
- Łódź - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana,
- Lublin - Ośrodek "Brama Grodzka-Teatr NN",
- Białystok - Centrum im. Ludwika Zamenhofa,
- Wrocław - Fundacja Urban Memory,
- Kraków - JCC Kraków.
Papierowe żonkile można przygotować także samemu. Wystarczy pobrać szablon ze strony Muzeum POLIN. Pomocne w złożeniu papierowego kwiatka może być także niżej udostępnione nagranie.
