Premier Mateusz Morawiecki przedstawił we wtorek 10 stycznia nowe założenia zmian w Kodeksie pracy. Co się zmieni dla pracowników? Warto dodać, że ogłoszone dziś zmiany dotyczą dokumentów wprowadzonych przez Unię Europejską, a dokładniej: dyrektywy w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w UE i dyrektywy w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów. Obie dyrektywy miały zostać wdrożone od 1 sierpnia 2022 roku. Dopiero teraz zajął się nimi rząd.
Zmiany w urlopach - co zamierza wprowadzić rząd? Pojawią się dwa nowe urlopy
- Po pierwsze, rząd chce wprowadzić dodatkowy urlop opiekuńczy. Będzie on przysługiwał w wymiarze pięciu dni - ale będzie to urlop bezpłatny. Mogą z niego skorzystać osoby, które muszą zaopiekować się dziećmi lub domownikami.
- Po drugie, ma zostać wprowadzony urlop od siły wyższej w wymiarze 16 godzin lub dwóch dni kalendarzowych. Ten rodzaj urlopu będzie płatny w wysokości 50 proc. wynagrodzenia za czas urlopu od pracy.
- Wydłużony zostanie także urlop rodzicielski. - Dochodzi 9 tygodni urlopu, który będzie dotyczył ojców - przekazała ministerka Marlena Maląg. Oznacza to, że urlop rodzicielski będzie wynosił 41 tygodni lub 43 - jeśli urodzą się bliźniaki.
- Ponadto zmienią się zasady dotyczące umów na czas próbny. Po sześciu miesiącach od zatrudnienia, pracownik będzie mógł wystąpić do pracodawcy o zatrudnienie na umowę na czas nieokreślony.
- Poza tym rząd chce wprowadzić dodatkowe przerwy od pracy - dotyczy to sytuacji, gdy dzień pracy na danym stanowisku jest dłuższy.
Dyrektywy Unii Europejskiej - co musi się zmienić?
Zgodnie z dyrektywami, które miały obowiązywać od 1 sierpnia w Unii Europejskiej, w polskim prawie muszą zostać dodane następujące przepisy (poza wyżej wymienionymi):
- pracownik ma zyskać więcej informacji o warunkach zatrudnienia - dowie się o szkoleniach zapewnianych przez pracodawcę, ile płatnego urlopu mu przysługuje;
- wypowiedzenie umowy na czas określony będzie musiało zawierać uzasadnienie pracodawcy;
- wypowiedzenie umowy na czas określony będzie musiało podlegać konsultacji ze związkami zawodowymi;
- pracownik, któremu wypowiedziano umowę o pracę na czas określony, będzie mógł ubiegać się o przywrócenie do pracy;
- pracodawca będzie mógł zawrzeć umowę o pracę na okres próbny z tym samym pracownikiem tylko wtedy, gdy dany pracownik będzie zatrudniony do wykonywania innego rodzaju pracy;
- pracownik zyska prawo do równoległego zatrudnienia - chodzi o wprowadzenie zakazu zabraniania pracownikowi pozostawania w stosunku pracy z innym pracodawcą. W ramach zakazu pracodawca nie będzie mógł niekorzystnie traktować pracownika z tytułu zatrudnienia w innej firmie;
- pracownik zyska prawo do nieodpłatnego szkolenia w zakresie zadań niezbędnych do wykonywania określonego rodzaju pracy lub na określonym stanowisku - "w przypadku, gdy pracodawca będzie zobowiązany do zapewnienia pracownikowi takiego szkolenia". Szkolenie to ma być nieodpłatne i ma wliczać się w czas pracy;
- zasiłek macierzyński ma wynosić 70 proc. podstawy wymiaru zasiłku za cały okres urlopu rodzicielskiego. W razie złożenia wniosku o udzielenie urlopu macierzyńskiego nie później niż 21 dni po porodzie, zasiłek macierzyński za okres urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego wyniesie 81,5 proc.
- ochrona pracownika przed niekorzystnym traktowaniem przez pracodawcę;
- wprowadzenie zakazu prowadzenia jakichkolwiek przygotowań do zwolnienia pracowników w okresie ciąży i okresie urlopu macierzyńskiego;
- pracodawca będzie mógł polecić pracownikowi, który wychowuje dziecko - tylko za jego zgodą - pracę w godzinach nadliczbowych czy porze nocnej; zmiana dotyczy wydłużenia wieku dziecka z 4. do 8. roku życia;
- szersze stosowanie elastycznej organizacji pracy.
