1 sierpnia 1944 roku wybuchło Powstanie Warszawskie. Program obchodów 77. rocznicy

W niedzielę 1 sierpnia przypada 77. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego. Choć pierwsze wydarzenia mające na celu upamiętnienie tego wydarzenia rozpoczęły się już w lipcu, ich kulminacja ma miejsce w weekend. Co znalazło się w programie obchodów?

Powstanie Warszawskie rozpoczęło się dokładnie 77 lat temu, 1 sierpnia 1944 roku o godzinie 17. Był to największy zryw niepodległościowy Armii Krajowej, a także największa akcja zbrojna podziemia w Europie okupowanej przez Niemców. 

77. rocznica Powstania Warszawskiego 

Choć walka o wyzwolenie stolicy miała trwać zaledwie kilka dni, powstańcy zdołali bronić się o wiele dłużej - przez 63 dni, aż do 2 października 1944 roku. Do walki przystąpiło ok. 40-50 tysięcy żołnierzy podziemia. W walce zginęła niemal połowa z nich. Wśród ludności cywilnej straty wyniosły ok. 180 tysięcy osób. Pozostali przy życiu mieszkańcy Warszawy zostali wypędzeni z miasta, które niemal doszczętnie spalono i zburzono. 

Powstańcy byli o wiele gorzej uzbrojeni od Niemców, mimo to dzielnie walczyli o każdy dom oraz kawałek ziemi. Powstanie skończyło się kapitulacją i nie osiągnęło celu politycznego ani wojskowego. Do dziś jest jednak dla wielu symbolem męstwa oraz niezłomnej walki. 

Na pamiątkę wydarzeń 1944 roku 1 sierpnia obchodzimy w Polsce Narodowy Dzień Pamięci Powstania Warszawskiego. To święto państwowe, które zostało ustanowione ustawą z 2009 rokuuchwaloną z inicjatywy prezydenta Lecha Kaczyńskiego.

Zgodnie z preambułą święto ustanowione w hołdzie bohaterom Powstania Warszawskiego jest poświęcone "tym, którzy w obronie bytu państwowego, z bronią w ręku walczyli o wyzwolenie stolicy, dążyli do odtworzenia instytucji niepodległego Państwa Polskiego, sprzeciwili się okupacji niemieckiej i widmu sowieckiej niewoli zagrażającej następnym pokoleniom Polaków". Dzień ten nie jest dniem wolnym od pracy. 

Obchody 77. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego 

Główne uroczystości związane z obchodami 77. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego miały miejsce już w piątek 30 sierpnia - wmurowano wówczas kamień węgielny pod budowę Izby Pamięci, która znajdzie się przy Cmentarzu Powstańców Warszawy. Tego dnia miały też miejsce spotkania prezydenta Andrzeja Dudy oraz prezydenta Warszawy Rafała Trzaskowskiego z powstańcami. 

W sobotę 31 lipca odbyła się z kolei m.in. uroczystość przy kamieniu "Żołnierzom Żywiciela" w parku im. Żołnierzy "Żywiciela" przy ul. ks. J. Popiełuszki czy msza św. polowa na placu Krasińskich przy pomniku Powstania Warszawskiego o godz. 18. 

W niedzielę 1 sierpnia pierwsze uroczystości rozpoczęły się o godz. 9:00 złożeniem kwiatów pod tablicą umieszczoną na fasadzie dawnej siedziby Konspiracyjnej Kwatery Okręgu Warszawskiego AK przy ul. Filtrowej 68 w Warszawie. To właśnie tam pułkownik Antoni Chruściel "Monter", dowódca Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej, w 1944 roku podpisał rozkaz rozpoczęcia Powstania Warszawskiego.

Zaplanowano również uroczystość, która jest organizowana w Parku im. gen. Gustawa Orlicz-Dreszera - przy Pomniku "Mokotów Walczący - 1944", "gdzie nastąpi podniesienie flagi państwowej, zapalony zostanie 'ogień pamięci' oraz wyświetlona będzie iluminacja Pomnika na 63 dni" - czytamy na gov.pl. 

Zazwyczaj Ognisko Pamięci rozpalane jest ogniem przyniesionym z Grobu Nieznanego Żołnierza na szczycie kopca Powstania Warszawskiego. W tym roku ze względu na prace rewitalizacyjne ogień zapłonie w parku im. gen. Gustawa Orlicz-Dreszera. 

W programie znalazło się także składanie wieńców:

• pod Pomnikiem Stanisława Jankowskiego "Agatona", znajdującego się u zbiegu ulic Karowej i Browarnej w Warszawie,
• przed Pomnikiem "Mokotów Walczący - 1944" oraz przed obeliskiem "Pamięci Żołnierzy AK Powstańców Mokotowa" przy ul. Dworkowej w Warszawie, 
• przed Pomnikiem Generała Zbigniewa Ścibor-Rylskiego "Motyla", zlokalizowanego w Parku im. Marszałka Edwarda Rydza-Śmigłego,
• przed Pomnikiem Generała Stefana Roweckiego "Grota" oraz przed Pomnikiem Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej, 
• przy grobie Generała Antoniego Chruściela "Montera" na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach,
• przed Pomnikiem "Polegli-Niepokonani" na Cmentarzu Powstańców Warszawy na Woli,
• przed pomnikiem Matki, przy tablicy upamiętniającej Szare Szeregi oraz przy kamieniu upamiętniającym Mieszkańców Warszawy i Cywilów w Parku powstańców Warszawy na Woli. 

Dokładnie o godzinie 17 w godzinę "W" oddany zostanie hołd powstańcom przy pomniku Gloria Victis znajdującym się na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. To właśnie wtedy w całym mieście usłyszymy syreny, a miasto na chwilę się zatrzyma, by uczcić pamięć poległych i zamordowanych. 

Oficjalne obchody 77. rocznicy Powstania Warszawskiego nie skończą się jednak na tym i potrwają aż do 2 października - wówczas odsłonięty zostanie pomnik "Kobietom Powstania Warszawskiego" na placu Krasińskich. Więcej szczegółów na temat zaplanowanych uroczystości znajduje się na stronie Muzeum Powstania Warszawskiego pod adresem 1944.pl.