PiS a ekologia. Redukcja emisji CO2, walka z plastikiem i azbestem, zalesianie Polski, energia jądrowa

Walka z kryzysem klimatycznym i dbanie o środowisko naturalne przestały być ekologicznymi frazesami. Polacy coraz częściej i coraz mocniej domagają się od polityków realnych działań w tych obszarach. Widać to po programach partii na wybory parlamentarne.

Ogłaszamy Piątkę Gazeta.pl. Dziennikarze portalu codziennie opisują zagadnienia ważne dla Polaków, ale jednocześnie takie, o których politycy niekoniecznie chcą mówić przed październikowymi wyborami do Sejmu i Senatu lub mówią o nich zbyt ogólnie, bez podania konkretów. W poniedziałek służba zdrowia, we wtorek edukacja, w środę pieniądze, w czwartek Kościół i w piątek oczywiście ekologia – to tematy, którymi na co dzień żyją Polacy. Pokazujemy ludzką stronę każdego tematu, dajemy głos ekspertom, przedstawiamy liczbowy aspekt rozwiązywania problemów, a także sprawdzamy, co najważniejsze ugrupowania mają do zaproponowania wyborcom.

ie (czy też komitety wyborcze) diagnozują problemy z zakresu ekologii i w jaki sposób planują poradzić sobie z wyzwaniami na tym polu, zajrzeliśmy do ich programów wyborczych. Poniżej znajdziecie kluczowe obietnice każdej formacji.

>>Jeszcze nie tak dawno Andrzej Duda bronił polskiego górnictwa. Wprost ze szczytu klimatycznego udał się na Barbórkę i złożył tam poważną deklarację:

Zjednoczona Prawica

Najważniejsze obietnice wyborcze dotyczące ekologii:

1. Redukcja o 50 proc. do 2030 roku emisji dwutlenku węgla z sektora bytowo-komunalnego.
2. Instalacje fotowoltaiczne w gospodarstwach domowych. Rząd dofinansuje ich budowę w ramach programu "Mój prąd", na który przeznaczy miliard złotych. "Dofinansowanie obejmuje do 50 proc. kosztów instalacji i wynosi nie więcej niż 5000 zł. Wsparciem mogą zostać objęte instalacje o 2-10 kW mocy zainstalowanej".
3. Polska wolna od azbestu. "Celem programu, realizowanego w latach 2019–2023, jest unieszkodliwianie odpadów zawierających azbest". Budżet programu wynosi 170 mln zł.
4. Regeneracja (poprzez wapnowanie) gleb zakwaszonych przez człowieka. Program ma być prowadzony w latach 2019-23 i być skierowany zwłaszcza do małych gospodarstw wiejskich.
5. Elektroniczna ewidencja odpadów. "Każdy odpad zostanie zarejestrowany w bazie - od wytworzenia do zagospodarowania - co ma zlikwidować handel pustymi kwitami. Przemieszczane odpady będą monitorowane on-line, również w trakcie transportu".
6. Wprowadzenie kaucji za opakowania. Program ma działać w myśl zasady: zwracasz opakowanie, dostajesz kaucję. Dzięki niemu zbieranie i sprzedawanie surowców wtórnych ma być opłacalne.
7. Producenci będą odpowiedzialni za finansowanie zbiórki i przetwarzania odpadów, które powstają z opakowań produktów sprzedawanych przez tych producentów.
8. Zachęty dla producentów do stosowania opakowań wielokrotnego użytku i używania surowców pochodzących z recyklingu. Docelowo przyjęty zostanie zakaz "wprowadzania na rynek produktów z plastiku jednokrotnego użytku tj. sztućców, talerzy czy słomek".
9. Wprowadzenie celów recyklingu - w 2025 roku - 55 proc.; w 2030 roku - 60 proc.; w 2035 roku - 65 proc.
10. "(...) ograniczymy masy składowanych odpadów komunalnych do 10 proc. w 2035 rok, tak aby gospodarka odpadami realizowała idę gospodarki o obiegu zamkniętym".
11. Podłączenie większej liczby gospodarstw domowych do efektywnych systemów ciepłowniczych. Rozbudowa systemu wysokosprawnej kogeneracji i ogrzewania gazowego.
12. Więcej zieleni, a mniej "betonowych pustyń" w miastach. Umożliwić mają to propozycje zmian regulacji dotyczących m.in. zagospodarowania przestrzennego.
13. "Będziemy realizować program Leśnych Gospodarstw Węglowych, którego celem jest zmniejszenie koncentracji CO2 w atmosferze poprzez zwiększenie pochłaniania przez lasy. (...) Dzięki LGW przez 30 lat uda się pochłonąć dodatkowo 1 mln ton CO2".
14. Zwiększenie stopnia zalesienia kraju. W 2045 roku ma on wynieść 33 proc.
15. Rozwój i wykorzystanie potencjału morskiej energetyki wiatrowej. Równolegle rozwój wielkoskalowej i zeroemisyjnej energetyki jądrowej.
16. Wsparcie elektromobilności. "(...) będziemy wspierać rozwój elektrycznego transportu publicznego oraz inwestować w stacje ładowania pojazdów elektrycznych".
17. Stworzenie Banku Danych o Zasobach Przyrodniczych, który ma ułatwić nie tylko ochronę przyrody, ale też inwentaryzację przyrodniczą.

Koalicja Obywatelska

Najważniejsze obietnice wyborcze dotyczące ekologii:

1. Koniec "kopciuchów" w polskich domach. "Zobowiązujemy się, że do 2030 roku wyeliminujemy węgiel w ogrzewaniu domów i mieszkań, do 2035 - w ogrzewaniu systemowym, a do 2040 - w całej energetyce."
2. Do 2025 roku celem jest wytwarzanie energii przez firmy i samorządy (200 tys. instalacji) oraz gospodarstwa domowe (milion instalacji). Każdy podmiot będzie mieć możliwość odsprzedania nadwyżki prywatnie wytworzonej energii.
3. Preferencyjne pożyczki dla firm i obywateli, którzy będą inwestować w przydomowe odnawialne źródła energii - panele słoneczne, przydomowe wiatraki i pompy ciepła to przyszłość. Podmioty będą mogły zarabiać na oddawaniu do lokalnej sieci nadwyżek energii, którą wyprodukują.
4. Renaturyzacja rzek zamiast ich regulacji. Przeznaczone na to zostaną zarówno środki z budżetu państwa, jak również środki unijne.
5. "Doprowadzimy do zaprzestania melioracji odwadniającej na terenach podmokłych oraz nakażemy prowadzenia małej retencji w lasach. Podejmiemy kompleksowe działania związane ze zwiększeniem retencji wody na terenach zabudowanych oraz gospodarczym wykorzystaniem wód deszczowych i ich magazynowaniem".
6. Ochrona terenów zielonych oraz więcej zieleni w miastach. "W porozumieniu z lokalną społecznością powołamy nowe i rozszerzymy obszary parków narodowych. Cenna Puszcza Białowieska stanie się w całości parkiem narodowym".
7. Zmniejszenie produkcji plastiku i wyeliminowanie jednorazowego plastiku na rzecz opakowań wielorazowego użytku. "Naszym dalekosiężnym celem jest gospodarka w oparciu o obieg zamknięty i politykę 'zero odpadów'".
8. Wprowadzony zostanie "powszechny system kaucji za butelki i depozytu za opakowania plastikowe". Z kolei "towary z wymiennością pojemników docelowo powinny mieć niższe ceny".
9. "Aby ograniczyć zużycie plastikowych butelek, stopniowo wdrażany będzie projekt 'woda dla każdego”, czyli system bezpłatnych stacji wody pitnej dla mieszkańców".
10. "Wydany zostanie absolutny zakaz sprowadzania odpadów do Polski".
11. Przykład idzie z góry. Instytucje publiczne będą używać opakowań wielorazowych lub biodegradowalnych.
12. "Rozszerzona zostanie edukacja o ochronie środowiska w szkołach".
13. Nie będzie zamykania kopalni węglowych. Zamiast tego udział węgla w mixie energetycznym ma spadać naturalnie - w wyniku wyczerpywania się złóż i "starzenia się" polskich kopalń. Docelowo kopalnie zastąpią nowoczesne, zielone źródła energii, które stworzą miejsca pracy dla byłych pracowników branży górniczej.
14. Stabilny plan transformacji przemysłowej tzw. regionów węglowych, m.in. "w oparciu o środki unijne z Platformy Węglowej". "Zostanie on stworzony wspólnie nie tylko z górnikami, ale ze wszystkimi pozostałymi pracownikami branży energetycznej".
15. "(...) w ciągu najbliższych dziesięciu lat co najmniej 1/3 energii pochodzić zacznie ze źródeł odnawialnych, czyli z natury: wiatru, słońca, wody".
16. "(...) do 2030 roku powstanie w Polsce 10 GW energetyki słonecznej, 10 GW energetyki morskiej i 10 GW z elektrowni wiatrowych zlokalizowanych na lądzie (3x10 dla OZE)". Rząd zapewni również "wsparcie dla lokalnych źródeł OZE, biomasy, biogazu oraz geotermii".
17. "100 proc. wpływów ze sprzedaży uprawnień do emisji CO2 przeznaczymy na inwestycje".
18. Rząd będzie publikować roczne raporty o polskiej transformacji energetycznej. Będą uwzględniać m.in. koszty, ceny, emisję i stopień niezależności energetycznej.
19. "Do 2030 roku wszystkie małe systemy ciepłownicze w miastach powiatowych zostaną przekształcone w efektywne i niskoemisyjne, czyli czyste źródła ciepła w naszych domach. Dzisiaj poniżej tych oczekiwań jest aż 80 proc. systemów ciepłowniczych w Polsce".
20. Dbanie o ekologię zapewni niższe rachunki za energię. "Z rachunków za prąd usuniemy także systemy dofinansowania energetyki wielkoskalowej. Spółki energetyczne przestaną drenować kieszenie odbiorców i finansować projekty niemające ekonomicznego sensu".
21. Walka z ubóstwem energetycznym. "Opracujemy system dopłat dla wykluczonych energetycznie obywateli. Zasiłek celowy na opał zostanie zmodyfikowany".
22. "(...) doprowadzimy uchwalenia ustawy prowadzącej do zamknięcia ferm norek, lisów i innych zwierząt hodowanych na futra. Zakażemy też wykorzystywania zwierząt w cyrkach i zakończymy okrutne polowania na ptaki".

Lewica

Najważniejsze obietnice wyborcze dotyczące ekologii:

1. "Koniec dominacji węgla. Zredukujemy zużycie paliw kopalnych w energetyce na rzecz czystych źródeł energii. Będziemy inwestować w sieci przesyłowe, termomodernizację budynków, panele słoneczne, elektrownie wiatrowe, pompy ciepła i domową produkcję energii. Do 2035 roku większość energii będzie pochodzić z odnawialnych źródeł".
2. Zakaz importu węgla i uniezależnienie Polski od gazu z zagranicy.
3. "Dwa miliony nowych pieców. Dofinansujemy wymianę dwóch milionów domowych pieców węglowych na nowoczesne, bezemisyjne instalacje grzewcze w ciągu 15 lat. Gdzie tylko to możliwe, będziemy rozwijać sieci ciepłownicze. W ciągu 15 lat będziemy mieć najczystsze powietrze w tej części Europy".
4. "Własna energia w każdym domu. Tak jak dzisiaj robimy zapasy na zimę, każdy będzie mógł wyprodukować własny prąd. Nadwyżki będzie można sprzedać bez zbędnych formalności".
5. "Dopilnujemy, aby w Polsce co najmniej 10 proc. lasów było wolnych od ingerencji człowieka".
6. "Powołamy Agencję Ochrony Przyrody odpowiedzialną za kontrolę podmiotów zatruwających środowisko".
7. "Przeznaczymy 20 proc. przychodów z gospodarki leśnej na Fundusz Dzikiej Przyrody. Zajmie się on przywracaniem naturze części jej pierwotnych terenów".
8. "Polska przyjazna zwierzętom. Utworzymy urząd Rzecznika Praw Zwierząt, który będzie dbać o dobrostan zwierząt domowych, hodowlanych i dzikich".
9. "Do 2023 roku zlikwidujemy fermy futrzarskie, zabronimy wykorzystywania zwierząt w cyrkach i skończymy z chowem klatkowym".
10. "Stworzymy możliwość sterylizacji na koszt państwa zwierząt domowych za zgodą właściciela".

PSL-Koalicja Polska

Najważniejsze obietnice wyborcze dotyczące ekologii:

1. 50 proc. udziału OZE w mixie energetycznym do 2030 roku. "Przywrócimy stałe taryfy za produkcję energii odnawialnej i obniżymy VAT do 8 proc. na rozwiązania oparte na OZE".
2. "Trzeba oddać produkcję energii w ręce Polaków, powrócić do taryf stałych dla prosumentów oraz opustu do 50 kW również dla firm i przedsiębiorców".
3. "Uproszczenie rozliczeń międzysąsiedzkich w przypadku odsprzedaży energii elektrycznej przez prosumenta".
4. "Jedna stawka VAT 8 proc. na OZE dla osób fizycznych, bez względu na miejsce instalacji oraz wprowadzenie taryf i rekompensat gwarantowanych dla użytkowników prywatnych".
5. Walka ze smogiem. Zakaz instalacji pieców i kotłów, które nie spełniają norm ochrony środowiska. "Dofinansowanie do zakupu pieców powinno wynosić do 75 proc. kosztów, a po spełnieniu kryterium dochodowego 100 proc. kosztów".
6. Cofnięcie "ustawy antywiatrakowej". Budowa nowych elektrowni wiatrowych będzie zależeć od zgody mieszkańców lokalnej społeczności.
7. Domy wytwarzające energię. "Będziemy dążyć do powstawania budynków plusenergetycznych - wytwarzających więcej energii niż pobierających".
8. Wsparcie dla energetyki rozproszonej, zwłaszcza fotowoltaiki. Własna produkcja prądu musi być opłacalna, a nadwyżki będą oddawane do sieci. "Zlikwidujemy bariery administracyjne związane z przyłączami. Wprowadzimy panele fotowoltaiczne na budynkach publicznych: urzędach, szkołach, pływalniach".
9. "Wprowadzimy system punktowania projektów budowlanych za wdrażanie rozwiązań ekologicznych przy wydawaniu pozwolenia na budowę. Za odpowiednią liczbę punktów wprowadzimy system dopłat do przyjaznego środowisku pokrycia dachowego, połączonego z instalacją paneli fotowoltaicznych".
10. "Wprowadzimy rozwiązania służące powstawaniu biogazowni, w tym opartych na beztlenowej fermentacji, dzięki czemu spełniać będą one najwyższe standardy ochrony środowiska i nie będą powodowały uciążliwości zapachowej. Biogazownie będą, prócz elektryczności i nawozów, dostarczać ciepło do sieci ciepłowniczej, a także utylizować odpady organiczne".
11. Budowa zbiorników średniej i dużej retencji. "Efektem będzie magazynowanie wody, co chroni przed powodziami i suszę oraz produkcja energii elektrycznej przy użyciu turbin wodnych".

Konfederacja

Najważniejsze obietnice wyborcze dotyczące ekologii:

1. "Wprowadzimy całkowity zakaz importu śmieci do Polski".
2. "(...) nie jesteśmy przeciwnikami produkcji energii z węgla, natomiast popieramy korzystanie z nowszych, bardziej efektywnych i czystszych technologii w energetyce".
3. Przygotowanie do wypowiedzenia "tzw. pakietu klimatycznego Unii Europejskiej, nakładającego na naszą gospodarkę nieuzasadnione obciążenia finansowe i wymuszającego transformację w kierunku droższych źródeł energii".

Zmiana klimatyczna jest realna i dzieje się tu i teraz. Z opieszałością polityków w walce o dobro klimatu walczy Greenpeace. Wspieraj walke o zatrzymanie katastrofy klimatycznej TUTAJ >>