Agresja ZSRR na Polskę. 17 września 1939 r. Armia Czerwona przekroczyła granicę kraju

79 lat temu, 17 września 1939 r. miała miejsce agresja ZSRR na Polskę. Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich bez wypowiedzenia wojny zaatakował II Rzeczpospolitą. Agresorzy

17 września 1939 r. oddziały Armii Czerwonej przekroczyły granice Polski. Związek Radziecki bez wypowiedzenia wojny zaatakował II Rzeczpospolitą, która na zachodzie od 1 września walczyła z hitlerowskimi Niemcami.

Pakt Ribbentrop-Mołotow

Agresja ZSRR była następstwem podpisanego 23 sierpnia paktu Ribbentrop-Mołotow. Oficjalnie był paktem o nieagresji między III Rzeszą a ZSRR. Zawierał jednak także tajny protokół dodatkowy, w którym zaplanowano przyszły rozbiór krajów wschodnioeuropejskich, w tym Polski.

W nocy z 16 na 17 września, jak czytamy w portalu Histmag.org, zastępca szefa dyplomacji ZSRR Władimir Potiomkin wezwał polskiego ambasadora w Moskwie i odczytał mu oświadczenie, w którym mowa była o "wewnętrznym bankructwie państwa polskiego". Sowieci twierdzili, że Polska i jej rząd przestały istnieć, a "tym samym traktaty zawarte przez ZSRR i Polskę straciły swą moc".

Agresja ZSRR na Polskę miała być "wyzwoleniem"

"Rząd radziecki polecił dowództwu Armii Czerwonej wydanie rozkazu przekroczenia granicy w celu wzięcia w opiekę życia i mienia ludności Zachodniej Ukrainy i Białorusi. Jednocześnie rząd radziecki ma zamiar dołożyć wszelkich starań, aby wyzwolić naród polski od nieszczęść wojny, w które wepchnęli go szaleńcy przywódcy i pozwolić mu na spokojne życie" - głosiło dalej oświadczenie.

Ambasador Wacław Grzybowski odmówił przyjęcia noty, ale nie miało to większego znaczenia. Oddziały sowieckie już atakowały Polskę, przekraczając jej wschodnią granicę na całej długości.

79. rocznica agresji ZSRR na Polskę. Rząd internowany

Polski rząd na czele z marszałkiem Edwardem Rydzem-Śmigłym zbiegł do Rumunii, gdzie został internowany. Tymczasem oddziały ZSRR maszerowały przez kraj, dopuszczając się licznych zbrodni wojennych, mordując jeńców i ludność cywilną. Sowieci deportowali mieszkańców podbijanych ziem na Sybir, odbywała się także systematyczna grabież majątku narodowego i dóbr prywatnych - w tym dzieł sztuki.

Za Armią Czerwoną posuwały się specjalne oddziały NKWD, których zadaniem była m.in. eliminacja miejscowych elit.

Agresja ZSRR na Polskę. Koniec walk

22 września 1939 r. na honorowych warunkach (wkrótce potem złamanych) skapitulował Lwów. Tego samego dnia w Brześciu odbyła się wspólna defilada wojsk niemieckich i radzieckich, a sześć dni później III Rzesza i ZSRR podpisały tzw. Traktat o granicach i przyjaźni, który wyznaczał przebieg granicy między okupantami i przypieczętowywał IV rozbiór Polski.

Podczas walk zginęło ok. 3-3,5 tys. polskich żołnierzy i cywili, a ok. 20 tys. było rannych. Do niewoli wzięto ok. 250 tys. osób (w tym ok. 10 tys. oficerów), w sumie na wschód w latach 1939-1941 deportowano nawet 1,5 mln osób.

Oddziały partyzanckie kontynuowały walkę z ZSRR. W niektórych miejscach aż do 1941 r., kiedy to Niemcy zaatakowały swojego dawnego sojusznika.

Andrzej Duda: "Wspólnota jest dla nas potrzebna tutaj w Polsce. Nasza. Własna. Skupiona na naszych sprawach"