Żmija zygzakowata (Vipera berus) posiada charakterystyczny, ciągnący się przez całą jej długość znak w kształcie zygzaka, nazywany również wstęgą kainową. Głowa żmii jest płaska, szeroka, o charakterystycznym kształcie serca. Nie zawsze jednak jest łatwo rozpoznać żmiję.
Żmija zygzakowata - jak rozpoznać?
Żmija zygzakowata występująca w Polsce może posiadać różne ubarwienie.
- szare (w odcieniach srebrzystoszarym do grafitowego),
- brązowe (od ceglastego do ciemnego brązu),
- czarne.
Szare czy brązowe osobniki mają dobrze widoczny znak zygzaka. Z kolei u czarnych żmij kolor łuski zlewa się z kolorem zygzakowatego wzoru. Takie trudne do rozpoznania, czarne żmije występują w Polsce rzadko, ale można je spotkać w Górach Świętokrzyskich. Czarna żmija zwana jest też żmiją piekielną.
Żmija zygzakowata jest często mylona z zaskrońcem (na zdjęciu poniżej).
Żmija jest często mylona z zaskrońcem. Na zdjęciu: zaskroniec zwyczajny przy miejskim kąpielisku w Rzeszowie Fot. Krzysztof Koch / Agencja Wyborcza.pl
Gdzie występuje żmija zygzakowata?
Żmija zygzakowata lubi lasy oraz polany, a także miejsca, w których może się wygrzewać – kamieniste tereny czy pola. Ten gatunek gada występuje w całej Polsce. Żmiję zygzakowatą możemy spotkać w Sudetach, Bieszczadach, Karpatach, na Pomorzu i nieco rzadziej w Tatrach.
Żmija - kiedy atakuje?
Żeby ochronić się przed ugryzieniem żmii w górach czy w lesie, należy odpowiednio się ubrać. Wystarczą wytrzymałe buty za kostkę oraz długie spodnie. Warto sprawdzić, gdzie na danym terenie występują żmijowiska.
Żmija zygzakowata jest gatunkiem objętym ochroną. Ten gad atakuje człowieka, gdy nie ma drogi ucieczki.
Podczas wycieczki należy patrzeć pod nogi, a pełzającą lub leżącą żmiję najlepiej zostawić w spokoju, przejść bokiem.
Ukąszenie żmii - kiedy jest groźne?
Ukąszenie żmii nie jest dużym zagrożeniem dla zdrowia czy życia osoby dorosłej – chyba, że jest ona pod wpływem alkoholu albo jeśli ukąszenie miało miejsce na twarzy lub szyi (z uwagi na szybkie przemieszczenie się jadu w krwiobiegu).
Jad żmij jest niebezpieczny dla dzieci.
Ślad po ukąszeniu jest często słabo widoczny, to dwa małe otarcia naskórka. Objawy ukąszenia żmii to:
- utrudnione oddychanie - uczucie duszności,
- puchnięcie i ból w miejscu ukąszenia.
Co robić po ukąszeniu żmiji - pierwsza pomoc?
Koniecznie trzeba wezwać pogotowie i pozostać przy poszkodowanej osobie. Ukąszonej osobie należy szybko podać antytoksynę (potocznie zwaną surowicą) w zastrzyku
Co możemy zrobić sami? Miejsce powyżej ukąszenia należy podwiązać - nawet szalikiem czy opaską.
