Konflikt Chiny-Tajwan. Dlaczego USA wspierają Republikę Chińską? Wyspę uznaje tylko 14 państw

Tajwan jest wyspą, która jest oddzielona cieśniną od Chin kontynentalnych. Zamieszkiwany przez 23 miliony osób kraj uznawany jest jednak tylko przez 14 państw na świecie. Jakie są przyczyny konfliktu na linii Chiny i Tajwan? Dlaczego Tajwan jest istotny dla USA?

Tajwan oficjalnie określany jest mianem Republiki Chińskiej, a na arenie międzynarodowej wykorzystywana jest też nazwa Chińskiego Tajpej. Tajwan jest górzystą wyspą, której wielkość można porównać do województwa wielkopolskiego. Władzę sprawuje demokratycznie wybrany rząd. Co cztery lata wybierany jest także prezydent. Dzięki inwestycjom zagranicznym i pomocy publicznej, Tajwan przeobraził się z kraju rolniczego w światowego lidera w produkcji elektroniki i półprzewodników.

Zobacz wideo Chiny zdecydują się zaatakować Tajwan? Dr Przychodniak: Nie sądzę

Konflikt Chin i Tajwanu. Jaka jest historia dążenia wyspy do niezależności?

Tajwan należał do Chin od 1683 roku, jednak sytuację tę zmieniła chińsko-japońska wojna, która skutkowała tym, że wyspa została w 1895 roku uznana za część Japonii. W 1937 roku dwie największe chińskie partie polityczne zdecydowały się podjąć współpracę przeciwko Japonii. Później jednak między tymi ugrupowaniami doszło do wojny domowej. Ostatecznie zakończyła się ona w 1949 roku zwycięstwem Mao Zedonga. Na Tajwanie natomiast schronił się dotychczasowy prezydent Chin - Czang Kaj-Szek, który nigdy nie uznał komunistycznej władzy. 

Oficjalnie rząd Republiki Chińskiej uznaje, że jest jedyną, legalnie wybraną władzą Chin i obszaru, obejmującego nie tylko dzisiejsze Chiny i Mongolię, ale również część Rosji i Indii. Do 1971 roku Tajwan był jednym z członków założycieli Organizacji Narodów Zjednoczonych. Niedługo potem nastąpiło jednak zbliżenie Chin Ludowych i Stanów Zjednoczonych. Wówczas Chiny Ludowe zaczęły naciskać na pozostałe kraje, w związku z czym Republika Chińska uznawana jest tylko przez 14 państw - Watykan, Paragwaj i słabo rozwinięte kraje Pacyfiku, Ameryki Środkowej i Morza Karaibskiego. Do 2001 roku Tajwan uznawany był przez Macedonię - w zamian jednak za pomoc finansową. Od 1 stycznia 2002 roku Republika Chińska dołączyła do Światowej Organizacji Handlu pod nazwą: Oddzielny Obszar Celny Tajwanu, Penghu, Kinmen i Matsu.

Nancy Pelosi w Tajwanie - baner powitalny w TajpejNancy Pelosi na Tajwanie. Rzeczniczka MSZ Chin: Prowokacyjna wizyta

Dlaczego tylko 14 państw uznaje niepodległość Tajwanu?

Dlaczego tak mało państw uznaje niepodległość Tajwanu? - Istnieje tak zwana polityka jednych Chin. To oznacza, że każde państwo na świecie nie może mieć jednocześnie oficjalnych relacji z Pekinem i z Tajpej. Większość państw na świecie dziś uznaje oczywiście Chińską Republikę Ludową. Polska takiego wyboru dokonała już w 1949 roku - z tego względu, że byliśmy członkiem bloku wschodniego, więc innego wyboru po prostu nie było. Był to wybór nam niejako narzucony - powiedziała w rozmowie w RMF FM dr Antonina Łuszczykiewicz, adiunkt w Instytucie Bliskiego i Dalekiego Wschodu Uniwersytetu Jagiellońskiego.

W 2005 roku parlament Chin uchwalił ustawę antysecesyjną, która zakłada użycie siły, gdy wyspa ogłosi niepodległość. Chiny traktują więc wyspę jako zbuntowaną prowincję. Przywódca Chin podkreśla też, że najważniejszym celem polityki jego rządu jest doprowadzenie do integracji - czyli odebrania kontroli nad Tajwanem. Władze ustaliły, że będzie to 2049 rok, jednak wojna w Ukrainie sprawiła, że Chiny zwiększyły aktywność w rejonie Tajwanu. - Pekin uważa, że ewentualny konflikt o Tajwan byłby sprawą wewnętrzną Chin a nie konfliktem międzynarodowym. Czyli gdyby jakiekolwiek państwo zaangażowało się w wojnę o Tajwan, byłaby to tak naprawdę wojna przeciwko Chinom - wyjaśnia ekspertka UJ.

Przeczytaj więcej informacji ze świata na stronie głównej Gazeta.pl.

Nancy Pelosi na TajwanieNancy Pelosi wylądowała w Tajwanie

Dlaczego Tajwan ma wsparcie Stanów Zjednoczonych?

Dlaczego Tajwan jest istotny dla Stanów Zjednoczonych? - Dla Stanów Zjednoczonych Tajwan jest absolutnie kluczowy, ponieważ upadek Tajwanu, czyli przejęcie go przez Chińską Republikę Ludową, oznaczałby upadek dominacji amerykańskiej nie tylko w obrębie Pacyfiku, lecz także w skali globalnej. To otwarłoby Chinom drogę do kontroli nad Pacyfikiem pod względem militarnym, gospodarczym, politycznym, strategicznym. A przecież wiemy, że to właśnie Pacyfik będzie tą najważniejszą areną konfliktów XXI wieku - dodała dr Łuszczykiewicz.

Stany Zjednoczone są też uzależnione od technologii produkowanych przez Tajwan. - Waszyngton obawia się, że Pekin może przejąć kontrolę nad produkcją półprzewodników na Tajwanie. Byłby to druzgocący cios dla amerykańskiej gospodarki i zdolności amerykańskiego wojska do wprowadzania na rynek swoich platform - mówił Martijn Rasser, były starszy oficer wywiadu i analityk Centralnej Agencji Wywiadowczej USA. Zmartwieniem Stanów Zjednoczonych jest także to, że USA stracą w wyścigu o wykorzystanie sztucznej inteligencji w przemyśle zbrojeniowym.

Więcej o: