Bix Aliu, chargé d'Affaires w Ambasadzie USA w Warszawie, w wywiadzie dla "Rzeczpospolitej" mówił między innymi o przyszłości stosunków polsko-amerykańskich oraz o porozumieniu dotyczącym zwiększenia obecności wojsk USA w Polsce. Wyjaśnił przy tym, że nie ma to związku z wycofaniem sił amerykańskich z Niemiec.
W rozmowie z "Rzeczpospolitą" padła uwaga, że Donald Trump zadzwonił do Andrzeja Dudy już w drugim tygodniu po swoim wyborze w 2016 roku, a obecny prezydent, Joe Biden, wciąż tego nie zrobił. Bix Aliu odpowiedział, że Stany Zjednoczone są dopiero w drugim miesiącu od inauguracji i zwrócił uwagę na to, że Joe Biden w swojej karierze poświęcał Polsce wiele uwagi, m.in. odegrał kluczową rolę w przyjęciu Polski do NATO.
Senator Joe Biden w Warszawie, 1997 rok Fot. Sławomir Kamiński / Agencja Wyborcza.pl
Jak tłumaczył Aliu, obecnym priorytetem jest odpowiedź na pandemię i odbudowa gospodarki. Chargé d'Affaires wyraził jednak przekonanie, że Joe Biden zamierza rozmawiać z prezydentem Dudą.
"Silna demokracja w Polsce jest podstawowym składnikiem stosunków polsko-amerykańskich"
Bix Aliu nie chciał spekulować na temat stosunków polsko-amerykańskich w sytuacji, gdyby jeszcze bardziej ograniczono w Polsce niezależne media, podkreślił jednak, że "silna i zdrowa demokracja w Polsce jest podstawowym składnikiem stosunków polsko-amerykańskich".
W tej chwili Polska ma żywotne, wolne media, jak i nie mniej żywotne społeczeństwo obywatelskie, co powinno być zachowane. Stany Zjednoczone zawsze będą występować w obronie wolnych mediów
- powiedział dyplomata.
Wzmocnienie obecności wojskowej USA w Polsce
Bix Aliu tłumaczył, że nie jest prawdą, jakoby wojska amerykańskie wycofywane z Niemiec miały trafić do Polski.
Nigdy nie było to naszą intencją. Prezydent Biden polecił sekretarzowi obrony [Loydowi] Austinowi przeprowadzić globalny przegląd stanu i obecności sił USA tak, aby nasza wojskowa obecność była odpowiednio dostosowana do naszej polityki zagranicznej i priorytetów narodowego bezpieczeństwa
- mówił i dodał, że zobowiązanie dotyczące rotacyjnej obecności wojsk w Polsce pozostanie bez zmian także w trakcie przeglądu.
Plany zwiększenia amerykańskiej obecności w Polsce, które umożliwił EDCA [umowa o wzmocnionej współpracy obronnej pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Polską - red.], to odrębna kwestia i nie były one zależne od proponowanego wycofania sił z Niemiec
- wyjaśnił Aliu.
Szczyt Demokracji. Czy Polska będzie zaproszona?
Prezydent Biden zapowiedział zwołanie Szczytu Demokracji. Celem będzie wzmocnienie demokracji przez stawianie czoła autorytaryzmowi i zwalczanie korupcji, oraz promowanie szacunku dla praw człowieka. Na pytanie, czy Polska zostanie na Szczyt zaproszona, Bix Aliu odpowiedział:
Planowanie szczytu znajduje się obecnie na wstępnym etapie i nie jestem w te przygotowania bezpośrednio zaangażowany. Mogę tylko powiedzieć, że wezmą w nim udział zarówno ugruntowane demokracje, jak i te, które dopiero się kształtują, Polska zaś z pewnością jest demokracją.
