Opinia rzecznika generalnego unijnego Trybunału Sprawiedliwości Rzecznik generalny Jewgienij Tanczew jest odpowiedzią na pytania Sądu Najwyższego, który wyrażał wątpliwości co do niezależności Krajowej Rady Sądownictwa i wyłonionej przez nią Izby Dyscyplinarnej, której członków wyłania KRS.
Analiza prawna rzecznika generalnego to tylko sugestia dla Wielkiej Izby Trybunału. Może ona wziąć ją pod uwagę, ale nie musi. W większości przypadków sêdziowie posiłkują się opiniami przygotowując werdykty. Orzeczenia w tej konkretnej sprawie należy się spodziewać za kilka, kilkanaście tygodni.
Sposób powoływania członków KRS ujawnia nieprawidłowości
Jak podaje tvn24.pl, Jewgienij Tanczew ocenił w wydanym w czwartek opinii, że "sposób powoływania członków KRS ujawnia nieprawidłowości, które mogą zagrozić jej niezależności od organów ustawodawczych i wykonawczych". Podkreślił, że KRS jest organem, który musi stać na straży niezależności sądów i niezawisłości sêdziów, więc musi być "wolny od wpływów organów ustawodawczych i wykonawczych".
Rzecznik TSUE zwrócił także uwagę na skrócenie kadencji członków KRS i zastąpienie ich nowymi osobami. "Niezależnie od wskazywanego celu, jakim jest ujednolicenie kadencji zasiadania w KRS, można uznać, że niezwłoczne zastąpienie dotychczasowych członków KRS powiązane z nowym systemem powoływania KRS w jeszcze większym stopniu osłabia niezależność KRS względem organów ustawodawczych i wykonawczych" - napisał Tanczew.
Izba nie spełnia wymogów niezawisłości sędziowskiej
W ocenie rzecznika generalnego unijnego Trybunału Sprawiedliwości także Izba Dyscyplinarna Sądu Najwyższego nie spełnia unijnych wymogów niezawisłości sędziowskiej.
Oznacza to zatem, że istnieje również obawa o to, czy Izba Dyscyplinarna działa prawidłowo. "Istnieją uzasadnione podstawy do tego, by obiektywnie wątpić w niezależność Izby Dyscyplinarnej w świetle roli, jaką organy ustawodawcze odgrywają w procesie wyboru 15 sędziów będących członkami KRS" - napisał rzecznik generalny unijnego Trybunału Sprawiedliwości. W jego opinii czytamy, że Izba nie spełnia wymogów niezawisłości sędziowskiej, ponieważ organ ją powołujący, czyli Krajowa Rada Sądownicza, jest w całości uzależniony od władzy wykonawczej i ustawodawczej. Takie argumenty podnosiła podczas dwóch rozpraw w Trybunale także Komisja Europejska, oraz adwokaci inicjatywy "Wolne Sądy", pełnomocnicy sędziów Sądu Najwyższego, negatywnie zaopiniowanych przez Izbę Dyscyplinarną.
Argumentowali oni, że Krajowa Rada Sądownictwa jest wybierana przez większość sejmową, a nie przez środowiska sędziowskie, co nie gwarantuje niezależności. Z tymi zarzutami nie zgadzali się pełnomocnicy polskiego rz±du, przedstawiciele Krajowej Rady Sądownictwa i Prokuratury Krajowej. Nazwali je kuriozalnymi i podkreślali, że KRS została wybrana zgodnie z prawem, że nie ma wątpliwości co do legalności, czy niezawisłości i to samo dotyczy Izby Dyscyplinarnej.
