Lekarz Denis Mukwege i jazydka Nadia Murad zostaną nagrodzeni Pokojową Nagrodą Nobla za "wysiłki na rzecz zakończenia stosowania przemocy seksualnej jako broni używanej w trakcie wojny i konfliktów zbrojnych" - poinformował Norweski Komitet Noblowski.
"Oboje laureaci mocno przyczynili się to zwrócenia uwagi i zwalczania wojennych zbrodni. Mukwege poświęcił życie w obronie ofiar. Murad jest świadkiem, który opowiada o nadużyciach popełnionych wobec niej i innych. Każde z nich we własny sposób pomogło naświetlić problem wojennej przemocy seksualnej" - czytamy w komunikacie Komitetu Noblowskiego.
25-letnia Nadia Murad jest jazydką, pochodzącą z północnego Iraku. W 2014 r. jazydzi z regionu Sindżar stali się ofiarami ataków ze strony tzw. Państwa Islamskiego. Kobieta została porwana, a potem wielokrotnie gwałcona. Udało się jej uciec po trzech miesiącach niewoli. Zamieszkała z siostrą w Niemczech.
"Murad sama jest ofiarą zbrodni wojennych. Nie zaakceptowała społecznych zasad wymagających od kobiety milczenia i wstydu. Pokazała niecodzienną odwagę w relacjonowaniu własnych cierpień i przemawianiu w imieniu innych ofiar" - brzmi komunikat.
63-letni Denis Mukwege jako ginekolog leczy w Demokratycznej Republice Konga ofiary zbiorowych gwałtów.
"Mukwege spędził większą część swojego dorosłego życia, pomagając ofiarom przemocy seksualnej w Demokratycznej Republice Konga. (...) Większość przypadków została popełniona w związku z długoletnią wojną domową, która kosztowała życie ponad 6 milionów Kongijczyków" - uzasadnia Komitet.
Do wyróżnienia zgłoszono w tym roku 331 kandydatów, w tym Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy i polską dziennikarkę Annę Alboth.
Pokojowy Nobel jest przyznawany od 1901 roku i stanowi wyraz najwyższego uznania dla ludzi i organizacji, działających na rzecz pokoju. Uroczyste wręczenie odbywa się zawsze 10 grudnia w Oslo.
W przeciwieństwie do wyróżnień w pozostałych dziedzinach, Pokojową Nagrodę Nobla przyznaje nie instytucja szwedzka, a Norweski Komitet Noblowski, złożony z pięciu członków powoływanych przez Storting, tamtejszy parlament.
Dotychczas Pokojowa Nagroda Nobla została wręczona 98 razy, przy czym dwukrotnie wyróżnione zostały trzy osoby - w 1994 i 2011 roku, 29 razy nagrodę odebrało dwoje laureatów, a 67 razy wyróżniono jedną osobę. Nagrodą uhonorowano łącznie 131 osób, w tym 104 to laureaci indywidualni, a 27 to organizacje.
W gronie pokojowych noblistów znajduje się Lech Wałęsa. Otrzymał wyróżnienie w 1983 roku jako przywódca "Solidarności". Ponieważ obawiał się trudności czynionych mu przez władze komunistyczne w powrocie do kraju, nagrodę odebrała za niego żona - Danuta Wałęsa.