Jak ptaki mogą uziemić samolot?

W lotnictwie pasażerskim są używane coraz nowocześniejsze technologie. Ale nawet one nie eliminują zagrożenia dla samolotów ze strony ptaków, które istnieje od czasu pierwszych lotów braci Wright.

Potężne maszyny codziennie zderzają się w powietrzu z pojedynczymi małymi pierzastymi lotnikami, ale najczęściej nie powoduje to żadnych tragicznych skutków. - Samoloty muszą wytrzymać uderzenie ponad 3,5-kilogramowego ptaka - mówi Kevin Poormon, inżynier z amerykańskiego uniwersytetu w Dayton w stanie Ohio.

Tragiczne skutki kolizji z gęsią

Poważnym zagrożeniem dla samolotów są stada ptaków, zwłaszcza jeśli do uderzeń dochodzi w krytycznych dla lotu momentach, jak start lub lądowanie. Kolizja w czasie startu z ważącą ponad 5 kg gęsią kanadyjską może wytworzyć nacisk podobny do tego, jaki powoduje 450-kilogramowy obiekt, zrzucony z wysokości 3 m. To może być katastrofalne w skutkach np. dla łopaty wirnika w silniku. Według Chrisa Yatesa, eksperta lotniczego z Janes Information Group, silniki samolotów są wrażliwe na uszkodzenia i zassanie do środka ptaka może doprowadzić do katastrofy, jeśli rozbije się on o wirnik. - Kawałki mogą rozsypać się po całym silniku - mówi ekspert. Nie chodzi mu kości ptaka, ale metalowe części silnika.

Takie przypadki są jednak bardzo rzadkie. Poza momentem startu i lądowania, duże samoloty pasażerskie latają na wysokościach nieosiągalnych dla ptaków. I jeśli już dochodzi do kolizji, to najczęściej uszkodzeniu ulega jeden silnik. - To nie prowadzi zwykle do katastrofy - powiedział radiu TOK FM Jakub Benke, zawodowy pilot i instruktor samolotowy. Według niego uszkodzenia obu silników są bardzo rzadkie. Ale jeśli już do takiej dochodzi, to wtedy, oprócz wyszkolenia pilota, bardzo liczy się jego kunszt i wyobraźnia. - Ćwiczenie lądowania bez silników nie jest już obowiązkowym elementem szkolenia symulatorowego - dodaje Benke.

Odstraszają dźwiękiem i sokołami

Problemem ptaków przede wszystkim zajmują się władze lotnisk. Jadąc Al. Krakowską w Warszawie czasami można usłyszeć dziwną mieszankę ptasich głosów. To elektro-akustyczny system odstraszania. Z głośników, umieszczonych m.in. przy każdym podejściu do lądowania, jest emitowany dźwięk jaki wydają ptaki w chwilach strachu. Teren lotniska na Okęciu regularnie patrolują też sokolnicy. Drapieżne jastrzębie i sokoły są bardzo skuteczne w odstraszaniu stad innych ptaków.

Pasażerowie warszawskiego lotniska im. Fryderyka Chopina mogą się czuć względnie bezpiecznie. Ale Federalna Służba Lotnictwa w USA zarejestrowała w latach 1990 - 2007 prawie 76 tys. zgłoszeń o kolizjach samolotów z ptakami. Od 1988 r. w wyniku takich zderzeń zginęło w Stanach Zjednoczonych 219 osób.