22.07 Największą atrakcją dla gości jest chyba były premier Tadeusz Mazowiecki. Ludzie podchodzą do niego, rozmawiają i robią sobie z nim zdjęcia. Mazowiecki z uprzejmym uśmiechem pozwala się co chwilę fotografować, po czym wraca do rozmów z towarzyszącymi mu osobami. Na przyjęciu obecni są m.in. b. prezes TK Marek Safjan, Marcin Święcicki, marszałek Komorowski, prof. Ireneusz Krzemiński, Joanna Szczepkowska, ks. Adam Boniecki, Adam Szostkiewicz, Wiesław Dębski, Wiesław Rozłucki, wielu posłów i senatorów, m.in. poseł Kłopotek. Wśród gości krąży Jan Rokita, kilka kroków za nim - jego żona, Nelli (czy też - jak woli PAP - "Nelly Rokita z mężem Janem"...).
22.00 Po koncercie goście udają się na bankiet, również w siedzibie Teatru Wielkiego. Oto menu imprezy: pierożki z mięsem wołowym, kuleczki mięsne, ser wędzony z morelami i koreczki z łososiem. Szampan i czerwone wino, soki. Przy jedzeniu goście mówią, że koncert bardzo im się podobał, chwalą występ Kukiza.
21.39 Grzegorz Schetyna czyta list od premiera Donalda Tuska. Szef rządu na końcu napisał: "Nie wolno dziś uciec od wielkich słów. Naród, który nie potrafi chronić własnych mitów, traci tożsamość. Najbardziej czytelnymi znakami narodowej pamięci są jego bohaterowie, a Pan jest bohaterem naszej narodowej wyobraźni i historii. Jesteśmy z Pana dumni. I za tę dumę, która jest moim, jako Polaka, udziałem Panu dziekuję".
22.28 Lech Wałęsa podkreśla na zakończenie koncertu Nobel'83 ProMemoria, że impreza bardzo mu się podobała. - Pięknie się bawiłem i wspominałem nasze młode lata - mówi. - Naszemu pokoleniu udało się zamknąć epokę podziałów, granic, bloków, otworzyć epokę intelektu, informacji, informatyzacji. Wiele pokoleń o tym marzyło, nam się to zdarzyło - podkreśla Wałęsa.
Dziękuje na koniec Hannie Gronkiewicz-Waltz za organizację imprezy:
22.25 Przemawia prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz Waltz : dziękuje Danucie Wałęsowej za godne reprezentowanie Polski w 1983 w Oslo. Żona prezydenta, która w długiej , zielonej sukni wygląda olśniewająco, a zarazem bardzo elegancko, odpowiada, że jest "teraz bardziej wzruszona niż 25 lat temu w Oslo".
21.20 Swój występ kończy Paweł Kukiz, który zaśpiewał piosenkę Jacka Kaczmarskiego "Mury". Publiczność jest wyraźnie poruszona: wszyscy wstali i na stojąco wysłuchali końca piosenki. Kukiz zostaje nagrodzony największymi brawami. Tuż przed piosenką na ekranach pokazano m.in. archiwalne zdjęcia Lecha Wałęsy przemawiającego na terenie stoczni w sierpniu 1980. - Zwyciężyliśmy - mówił wtedy Wałęsa.
21.06 Gwiazda "Idola" swój występ kończy słowami: "Wszystkiego najlepszego, panie prezydencie".
21.01 Teraz Ewelina Flinta i "Dziwny jest ten świat". W tle pokazywane są zdjęcia z ataku na WTC, z demontracji protybetańskich, pomarańczowej rewolucji - z przemawiającym w Kijowie Wałęsą.
20.52 Prońko nadal śpiewa, a na sali jest dość pusto. Jak donosi nasz reporter, zajętych jest tylko 2/3 miejsc. Mało jak na tak prestiżowy koncert.
20.46 Krystyna Prońko śpiewa "Ja to mam szczęście". Na widowni - oprócz samego jubilata - marszałek Sejmu Bronisław Komorowski, marszałek Senatu Bogdan Borusewicz, b. prezydent Aleksander Kwaśniewski, b. premierzy Tadeusz Mazowiecki i Jerzy Buzek, ministrowie rządu Donalda Tuska - Katarzyna Hall, Bogdan Zdrojewski.
20.17 W Teatrze Wielkim rozpoczyna się koncert poświęcony Wałęsie. Wystąpią m.in. Dżem, T.Love, Orkiestra i Chór Teatru Wielkiego, Lombard, Janusz Radek, Rock Loves Chopin, Warszawski Chór Chłopięcy, Ewelina Flinta, Paweł Kukiz, Edyta Geppert i Krystyna Prońko. - Dzisiejszym koncertem Warszawa składa hołd swemu honorowemu obywatelowi - Lechowi Wałęsie - za jego służbę Polsce - mówi witając gości Hanna Gronkiewicz-Waltz. Jako trzeci występuje T. Love z utworem "Wychowanie".
- mówi w trakcie występu Muniek Staszczyk.
19.50 Niedługo początek koncertu Nobel'83 - Pro Memoria. Wrócimy z relacją. Tymczasem przedstawiamy komentarz Janusza Kurtyki do dzisiejszej rocznicy(za PAP). - Historia sprawiła, iż znalazł się w takim wyjątkowym miejscu, a więc z całą pewnością będzie zajmował wyjątkowe miejsce w polskich podręcznikach historii. Tego nikt mu nie odbierze. Wielki strajk roku 1980, czy lata osiemdziesiąte, to z całą pewnością wielki okres w życiu Lecha Wałęsy - powiedział prezes IPN na... uroczystości inaugurującej obchody 30-lecia Konfederacji Polski Niepodległej.
- Bezpieka podjęła próbę sfałszowania dokumentów, w wyniku których zasugerować miała Komitetowi Noblowskiemu, iż Lech Wałęsa w sposób nieprzerwany aż do lat 80. był współpracownikiem bezpieki. Te działania okazały się nieskuteczne - przypomniał. Dodał, że SB próbowała uniemożliwić także wyjazd Danuty Wałęsowej po odbiór nagrody. Działania te miały - jak mówił Kutyka - osłabić w odbiorze społecznym prestiż "Solidarności" i jego przywódcy, a z drugiej strony można je określić "jako małpia złośliwość bezpieki i gen. Kiszczaka, który uważał Wałęsę za osobę niesterowalną, którą trzeba bezwzględnie zwalczać i utrudniać jej życie".
14.18 Po briefingu: Wałęsa podkreśla, że nie chciał być prezydentem. - Ale gdybym nie został prezydentem, to co - generał by nas do NATO wprowadził? - pyta. Zapewnia też, że nie ma pretensji do tych osób, które go "kopią", tylko do siebie, że nie potrafi "nie dać się kopnąć".
Wg niego, Europa powinna być budowana na wartościach: - Mamy sytuację podobną, jak miał Mojżesz, kiedy wyrwał Żydów z niewoli egipskiej, tylko że on nie reformował, tylko prowadzał Żydów 40 lat po pustyniach, żeby wymarło pokolenie, które nie potrafiło żyć w nowej rzeczywistości.
Jak dodaje, Polska wyrwała się z komunizmu i jest teraz pytanie, czy starsze pokolenie zbuduje jedność europejską, czy trzeba będzie czekać na pracę młodego pokolenia.
Wałęsa mowiteż, że - gdy otrzymał Nagrodę Nobla - to czuł, że słabnąca siła "Solidarności", wzmocni się. - Czułem, że ja też się wzmocnię, stanę się nieśmiertelny - że gdyby Wałęsa się gdzieś zawieruszył, to świat będzie się pytał o niego - zaznaczył. Zapewnia, że jest gotów pojednać się ze wszystkimi i "darować wszystkie winy":
Wałęsa:Bal u prezydenta nie dojdzie do skutku
13.30 Życzenia od Andrzeja Wajdy: - Przede wszystkim zdrowia.
Wajda: Wałęsie trzeba życzyć zdrowia
13.02 O Solidarności: - Widziałem nasze pokolenie w trzech rozdziałach. Tylko pierwszy rozdział był taki piękny: budowanie monopolu, wszyscy razem. Udało nam się dzięki pomocy Ojca Świętego, który nas zjednoczył. Jego słowa potrafiliśmy jego słowa zamienić w ciało - mówi jubilat.
- Dziękuję dzisiaj za to, że wtedy nas słuchano. Nie powstawaliśmy po to, aby jeden monopol zastąpić drugim. (...) Drugi rozdział, to trzeba było ten monopol zamienić na pluralizm, demokrację i kapitalizm, którego nie lubimy do dziś, ale czy jest trzecia droga? Te dwa rozdziały, to ja brutalnie kierowałem. Nikt nich się nie przykleja do kierowania. (...) Trzeci rozdział to ten, w którym teraz jesteśmy. Jeszcze raz się zbieramy, ale już nie dla monopolu. To, co teraz mamy, to jest najbardziej prawidłowa budowla i nic porządniejszego nie mogliśmy zrobić - przyznaje Wałęsa.
- Starajmy się dzisiaj, kiedy możemy wybierać, wybierajmy mądrze, sprawiedliwie, a wtedy będą efekty - kończy. Gromkie brawa, goście wstają.
13.10 Przemawia Lech Wałęsa :
Wałęsa: Nikt nie dawał nam szansy skończenia komunizmu
Cieszmy się, że to się skończyło, ale zastanawiajmy się, jak to wykorzystać. Wiele razy na tej sali słyszałem jakieś wątpliwości do naszych poprzedników, za nasze zachowania, a ja robotnik muszę powiedzieć, że nie dziwię się naszym zachowaniom. Warunki w jakich przyszło nam czy Piłsudskiemu zagospodarować, to one właściwie nie dawały szansy, żeby zagospodarować. Bo to że zwyciężyliśmy, to kompromisem zwyciężyliśmy, a kompromis zawsze można podważyć. I ci, którzy nie potrafią się pozytywnie umiejscowić, muszą podważać kompromis, doszukiwać się spisków. Tak było za Piłsudskiego i wcześniej, tak jest i teraz - mówi Wałęsa .
13.05 - Solidarność była wzorem dla wielu ruchów politycznych: prawicowych i lewicowych - mówi Davies. W jego ocenie, na szczególną uwagę zasługuje fakt, iż Solidarność na czele z Wałęsą rozpoczęła największe w historii pokojowe powstanie i toczyła walkę bez krwi i ofiar według linii myślenia papieża Jana Pawła II. - Konieczną konsekwencją tego wyboru, omijającego rewolucyjne gilotyny, terror i mordy, był fakt, że zwycięstwo przybrało formę kompromisu, współpracy z dawnymi wrogami, oraz pojednania ludzi z różnych obozów - zaznacza Davies. Jego zdaniem, dzięki pokojowym przemianom możemy dzisiaj mówić, że "III RP, mimo, że nie jest towarem doskonałym, jest towarem lepszym od wszystkich innych".
- Niestety, złośliwa mitologia jest łatwiejsza do propagowania. Tak było np. z marszałkiem Piłsudskim, tak jest z Lechem Wałęsą . Ale w oczach wszystkich uczciwych pozostanie on symbolem wolności - dodaje prof. Davies.
12.57 - Lech Wałęsa jest jedynym w naszych czasach Polakiem, który poszedł tak wysoko i jest przy takich nazwiskach jak Nelson Mandela czy Matka Teresa - mówi prof. Norman Davies . Wspomina o alternatywnych wersjach historii, które rozwijają się czasem do absurdu. - Wg jednej grupy sfrustrowanych Francuzów, Bonaparte był agentem wywiadu brytyjskiego... TW! - mówi. Goście się śmieją. - Rozsiali też oni plotki o fałszywym wzroście Napoleona. W rzeczywistości mierzył on 1,68 m. tyle co prezydent Lech Wałęsa.. (aplauz)... i prof. Norman Davies - ciągnie Davies. Brawa.
Davies: Wałęsa ma tyle wzrostu co Bonaparte
12.45 - To niezrozumiałe, jakie jest nastawienia do Lecha Wałęsy i jak często muszę tłumaczyć w Rosji czy na Białorusi, jaka była jego rola i za co przyznano mu Pokojową Nagrodę Nobla - mowi w swojej laudacji prof. Szuszkiewicz.
12.43 - Dzieło trzeba kontynuować, bo czas przełomu trwa. Szczęść Boże, panie prezydencie w dalszym działaniu - kończy arcybiskup.Ściska dłoń Wałęsy i jego żony. Brawa.
12.38 Arcybiskup cytuje wspomnienia Michaela Regana, adoptowanego syna prezydenta USA, który pisał o tym, jak prezydent pozostawał w stałym kontakcie z Wałęsą, a powstanie ruchu Solidarności uważał za dzieło Opatrzności.
- zwraca się abp do Wałęsy. Dodaje, że tacy bohaterowie tacy, wzbudzają różne reakcje ludzi.
12.31 Przemawia abp Tadeusz Gocłowski. Gocłowski mówi o wadach komunizmu i o tym, jak wyglądała walka z nim, cytując encyklikę Jana Pawła II "Centesimus Annus": było to dążenie do kompromisu i walka o przywrócenie ludzkiej godności. - Idea ta pozostaje także w umysłach pokolenia urodzonego po 1989 - mówi.
12.23 Bronisław Komorowski podkreśla, że dzisiejsza walka o obraz Wałęsy w historii to walka z polską małością. Cytuje Piłsudskiego, który opisywał swoje "cienie". - To opis tego, jak my, Polacy traktujemy wielkość naszego narodu i naszych przywódców - mówi Komorowski i dedykuje Wałęsie wierszyk
Goście wybuchają śmiechem, biją brawo, sam Wałęsa też.
Komorowski: Lech Wałęsa zuch starczy na tych dwóch
12.17 Wałęsa, siedząc obok żony na podwyższeniu słucha ze skupieniem. Komorowski wylicza dalej: 2. Porozumienia Sierpniowe. 3. odebranie Nagrody Nobla przez Danutę Wałęsową: - W imieniu nie tylko męża, ale całego narodu polskiego. To był ten moment, gdy decydowaliśmy, by wybrać drogę ewolucji i kompromisu, a nie - rewolucji. To był moment, gdy potwierdziła się słuszność tego wyboru - mówi Komorowski. 4. Mowa w Kongresie USA. - Czułem się wtedy Lechem Wałęsą , który mówi o polskiej drodze do wolności - ciągnie marszałek. 5. rozmowa z Jelcynem. - Lech Wałęsa mówi, o metodzie, której użył, by porozumieć się z Jelcynem. To mógł zrobić tylko Lech Wałęsa - Komorowski uśmiecha się, goście chichoczą.
12.14 Mimo wielu różnic ludzie Solidarności nadal trzymają się razem - pokazuje to też laudacja Bronisława Komorowskiego . Marszałek wspomina - jak Gronkiewicz-Waltz - wspólną drogę, jaką przeszedł z Wałęsą. - Było pięć momentów, które były dla mnie najważniejsze w działalności Lecha Wałęsy - mówi Komorowski i wylicza: 1. 1980, brama Stoczni, przemówienie Wałęsy, który stał się wtedy dla opozycjonistów symbolem wolności.
12.10 Wspomina, jak wielkie znaczenie miała nagroda Nobla dla Wałęsy: - Wiedzieliśmy, że choć przegramy bitwę, wygramy wojnę. Pan był generałem, choć często żartował, że jest tylko kapralem - ciągnie prezydent Warszawy. Wspomina zasługi Wałęsy po 1990: przystapienie Polski do UE i NATO. - Pana nazwisko jest znane w najdalszych zakątkach globu. Pana dokonań nie zmienią żadne manipulacje - dodaje.
- kończy Gronkiewicz-Waltz. Goście nagradzają ją długimi, gromkimi brawami.
12.08 O wspólnym dziele Solidarności mówi w laudacji Gronkiewicz-Waltz. - Oczy świata zwrócone były wtedy na Pana - zwraca się do Wałęsy. (Niektórzy goście zapomnieli o wyłączeniu komórek)
12.04 Wałęsę i jego gości wita w imieniu organizatorów Gulczyński: - To zaszczyt, że możemy promować dorobek Solidarności i Lecha Wałęsy . (...) To zaszczyt, że możemy witać tu tak znakomitych gości i mówić o tym, czym była Solidarność - mówi, dziękując szczególnie prof. Szuszkiewiczowi i podkreślając, jak trudne chwile przechodzi teraz Białoruś.
12.02 Gości wita Rottermund: - To zaszczyt móc tu Pana witać - mówi. Przypomina, jak Wałęsa przyjmował w Zamku w 1990 insygnia prezydenckie, jak gościł tu znane osobistości. - Jesteśmy Panu wdzięczni, że w tak ważną dla Pana i dla Polski rocznicę zechciał Pan się tu z nami spotkać - kończy. Brawa.
12.00 Na salę wchodzą państwo Wałęsowie: goście wstają, gromkie brawa. Wszyscy goście śpiewają "Sto lat". Znów brawa.
11.53 Za dwie minuty pojawi się Wałęsa . Goście, kręcący się i rozmawiający, proszeni są o zajmowanie miejsc. Gwar powoli cichnie. Na sali ciasno - jest maksymalnie wypełniona, przedstawiciele rządu w oddzielnych ławach.
11.48 Sala główna na Zamku Królewskim wypełniona gośćmi: ministrowie, posłowie, posłowie do PE, znani publicyści. Czekamy na Wałęsę. Gości powitają dyr. Zamku, Andrzej Rottermund i szef Instytutu Lecha Wałęsy, Piotr Gulczyński. Laudacje wygłoszą: Hanna Gronkiewicz-Waltz, Bronisław Komorowski, abp Gocłowski, prof. Stanisław Szuszkiewicz (b. przewodniczący Rady Najwyższej Białorusi) i prof. Norman Davies. Po nich wystąpi jubilat.
11.35 Zbieramy komentarze gości, którzy powoli zapełniają salę na Zamku Królewskim:
Mazowiecki: Nobel dla Wałęsy miał ogromne znaczenie
10.36 Od rana Wałęsa pojawia się w programach radiowych i telewizyjnych. W TOK FM skomentował m.in. pomysł odebrania emerytur b. członkom WRON - czytaj. Z okazji urodzin dostał od redakcji TOK FM tort:
Zobacz jak Lech Wałęsa zdmuchuje świeczkę na torcie
- To miłe, tylko, że zdaję sobie sprawę, że dziś jako elektryk przechodzę na rentę... - żartował. - Myślę o tym wielkim dziele mojego pokolenia. Myślę o tym, że Polacy tym razem słuchali, dali się prowadzić - dlatego były takie efekty. Że udało się w tym wytrwać. Ale zastanawiam się czy można było coś zrobić inaczej, lepiej - mówił Wałęsa pytany o to, co myślał budząc się dziś rano.
10.27 Obchody pokazywać będzie Polsat, transmitować ich nie będzie natomiast telewizja publiczna, bo - jak napisano w oświadczeniu władz TVP - nie mieści się to w zakresie jej misji publicznej. Krytykuje to nie tylko PO, lecz też szef Kancelarii Prezydenta Piotr Kownacki: - Myślę, że jakieś informacje na ten temat będą w telewizji publicznej. Na stwierdzenie, że to nie jest misja, w pierwszym odruchu raczej bym się nie zgodził - mówił dziś Kownacki w Radiu Zet - więcej .
Co w planie:
12.00 - uroczyste spotkanie z Lechem Wałęsą na Zamku Królewskim, o 21.00 - koncert Nobel'83 ProMemoria w Teatrze Wielkim w Warszawie.
mar
Czytaj też: