- Pierwsze konkursy ogłosimy jeszcze w tym roku - przekonuje z nieukrywaną satysfakcją marszałek województwa Jarosław Zdrojkowski. A jest się z czego cieszyć. Na Lubelszczyznę, w ramach RPO trafą niespotykane dotąd sumy - ponad 1,15 mld euro. To przede wszystkim szansa na rozwiązanie problemu i największej zmory kierowców - fatalnych dróg. Za pieniądze unijne władze województwa będą mogły wybudować i wyremontować kilkaset kilometrów takich jezdni. To także szansa na wybudowanie dziesiątek oczyszczalni ścieków i powstanie setek nowych miejsc pracy.
Za euro powstanie pierwsze na Lubelszczyźnie pierwsze lotnisko cywilne. Jego brak od lat jest barierą w przyciąganiu zagranicznych inwestorów. Jeśli powstanie, starania Lublina o status metropolii, w końcu będą miały jakieś solidne argumenty.
Pojawia się też szansa na dokończenie, straszącego od ponad 30 lat w centrum Lublina Teatru w Budowie. Symbol PRL i jednocześnie nieudolności kolejnych władz samorządowych może stać się w końcu perłą Lubelszczyzny. Bo wedle zamysłów marszałka, dzięki prawie 30 mln euro z RPO za cztery lata będziemy tam mogli oglądać najlepsze opery świata.
Z dziesiątek planowanych inwestycji zarząd województwa wybrał cztery kluczowe. Nie będą musiały one uczestniczyć w konkursach na unijne granty, muszą jedynie spełnić kryteria formalne. Na kluczowe projekty będzie 78 mln euro, m.in. na budowę lotniska w Świdniku (25 mln euro).
Ostatnie kwestie sporne w lubelskim programie dotyczyły przede wszystkich dróg (marszałek Zdrojkowski musiał zapewnić, że Lubelskie jest dobrze przygotowane do wydania 170 mln euro na remonty dróg) oraz lotniska w Świdniku, którego budowa koliduje z programem Natura 2000. Władze zobowiązały się przenieść pas startowy poza siedlisko chronionych susłów perełkowanych.
Jak to podzielić?
Lubelskie otrzyma z Unii Europejskiej dokładnie 1,15585 mld euro. Kwotę tę podzielono na dziewięć priorytetów.
Pierwszy - "Przedsiębiorczość i innowacje" - to 242,73 mln euro na na rozwój sektora przedsiębiorczości poprzez udzielanie dotacji bezpośrednich dla mikro, małych i średnich firm, doradztwo oraz realizację prac badawczo-rozwojowych w dziedzinie nowoczesnych technologii.
Z koperty "infrastruktura ekonomiczna" można finansować projekty, które pomogą stworzyć nowe i rozwinąć już istniejące fundusze pożyczkowe i fundusze poręczeń kredytowych. Tutaj szansę będą miały plany rozwoju regionalnej infrastruktury badawczo-rozwojowej i instytucji okołobiznesowych. Na ten cel Bruksela ma do wydania 75,13 mln euro.
Niewiele mniej, bo 69,35 mln euro zostanie przeznaczonych na tworzenie terenów inwestycyjnych oraz rewitalizacji miast i zdegradowanych obszarów zurbanizowanych. Pieniądze mają poprawić atrakcyjność miast w regionie.
Lubelszczyzna ma też szansę na stworzenie mapy elektronicznej województwa. Projekt za 8,5 mln euro już przygotowują władze. Ale w kopercie z pieniędzmi na rozwój społeczeństwa informacyjnego do wzięcia jest znaczenie więcej - 57,79 mln euro.
Najwięcej pieniędzy do podziału jest w piątym priorytecie - aż 260 mln euro, które będzie można wydać na inwestycje związane z transportem. To nadzieja nie tylko władz regionu, ale chyba i wszystkich jego mieszkańców, bo w końcu pojawia się szansa na to, że nie będziemy się musieli wstydzić dróg w województwie. Tylko na ten cel ma zostać przeznaczona większość puli - 170 mln euro. Kolejne 25 mln zasili budowę pierwszego regionie lotniska. Dzięki RPO powstaną obwodnice największych miast w regionie.
156 mln euro Bruksela przeznaczy na wsparcie dla inwestycji z zakresu i ochrony i kształtowania środowiska (m.in. gospodarka wodno-ściekowa, gospodarka odpadami, bezpieczeństwo ekologiczne i ochrona przeciwpowodziowa, ochrona przyrody) oraz z zakresu odnawialnych źródeł energii.
Niespotykana dotąd na tak dużą skalę będzie też pomoc finansowa dla kultury, turystyki i współpracy międzyregionalnej (aż 109,81 mln euro). Pokaźna suma czeka też na rozwój bazy dydaktycznej, społecznej i sportowej szkół. Dzięki 152,57 mln euro z unijnej kasy powstaną nowe sale gimnastyczne, a szkoły zostaną obsypane pomocami naukowymi i nowoczesnym sprzętem.
Tymi pieniędzmi trzeba dobrze zarządzać. Przed marnotrawstwem ma nas ochronić m.in. powołana w czerwcu Lubelska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości podlegająca urzędowi marszałkowskiemu. Jej działalność finansowana będzie z ostatniego priorytetu - "pomoc techniczna" (32,36 mln euro). Za te pieniądze urząd marszałkowski będzie przeprowadzał szkolenia dla wszystkich, którzy będą chcieli ubiegać się o unijne wsparcie w ramach RPO.
Podane sumy to pieniądze z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Całkowite wydatki w ramachh RPO dla województwa lubelskiego będą większe, bo dojdzie do tego wkład własny beneficjentów programu.
W przypadki inwestycji nie objętych przepisami o pomocy publicznej wynosi maksymalny poziom dofinansowania może wynieść nawet 85 proc. Jeśli mamy do czynienia z inwestycjami wiążącymi się z pomocą publiczną, wkład dofinansowanie sięgnie 30-70 proc.
Kto może się ubiegać o euro?
Głównymi odbiorcami środków z RPO będą samorządy. Pieniądze czekają także na instytucje posiadające osobowość prawną, przedsiębiorców, organizacje pozarządowe, szkoły wyższe, instytucje otoczenia biznesu, jednostki naukowe, kościoły i związki wyznaniowe, spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe, parki narodowe i krajobrazowe, PGL Lasy Państwowe, spółki wodne, zakłady opieki zdrowotnej działające w publicznym systemie ochrony zdrowia. W rywalizacji mogą wystartować również inne jednostki zaliczane do sektora finansów publicznych - warunkiem jest posiadanie przez nie osobowości prawnej.
Wciąż nie jest przesądzone kiedy wystartują pierwsze procedury konkursowe. Prawdopodobnie pod koniec roku. Wszystko zależy od tego, kiedy Komisja Europejska i Ministerstwo Rozwoju Regionalnego zaakceptują niezbędne dokumenty i kiedy zostanie przeprowadzony audyt wszystkich instytucji zaangażowanych w realizację RPO. Według optymistycznych szacunków władz województwa pierwsze pieniądze mogą zostać wypłacone już w drugiej połowie 2008 r.
Szczegółowe informacje na temat RPO można uzyskać w punktach informacyjnych na terenie całego województwa. Oto gdzie ich szukać:
Departament strategii i rozwoju regionalnego urząd marszałkowski województwa lubelskiego w Lublinie, ul. Czechowska 19, 20-072 Lublin, tel. (0-81) 441 67 50, e-mail: rpo@lubelskie.pl
Delegatura zamiejscowa w Chełmie, pl. Niepodległości 1, 22-100 Chełm ,tel. (0-82) 563 02 08, (0-82) 563 13 15, e-mail: chelm@lubelskie.pl
Delegatura zamiejscowa w Białej Podlaskiej, ul. Warszawska 14, 21-500 Biała Podlaska, tel. (0-83) 343 58 44, e-mail: biala@lubelskie.pl
Delegatura zamiejscowa w Zamościu, ul. Partyzantów 94, 22-400 Zamość, tel. (0-84) 638 02 67, e-mail: zamosc@lubelskie.pl
Lubelska Agencja Wspierania Przedsiębiorczości, ul. Tomasza Zana 38, 20-601 Lublin, tel. (0-81) 441 67 81, e-mail: lawp@lubelskie.pl
O unijnych funduszach na lata 2007-13 czytaj też w ogólnopolskim wydaniu "Gazety" oraz w internecie:
Fundusze Europejskie na Gospodarka.Gazeta.pl
Lubelska Fundacja Rozwoju, Lubelska Agencja Rozwoju Regionalnego
Warto też odwiedzić również inne strony:
www.rpo.lubelskie.pl
www.zporr.lubelskie.pl
www.uw.lublin.pl
www.wup.pl
www.wup.24ok.pl/zporr
