Wspomnienia sekretarki, czyli z Hitlerem do końca

Film "Upadek" powstał m.in. na podstawie książki "Z Hitlerem do końca" napisanej wspólnie przez sekretarkę Hitlera Traudl Junge oraz dziennikarkę Melissę Muller. Książka właściwie mało zauważona, choć od roku jest w naszych księgarniach w serii "Narodziny zła. Brunatna seria" Domu Wydawniczego "Bellona".

"Byłam młoda i głupia" - tak przez wiele lat tłumaczyła się ze swoich związków z Hitlerem młodziutka sekretarka Traudl Junge. W 1947 r. opisała dwuipółletnią pracę u Hitlera. Detalicznie opisała Wilczy Szaniec i zamach na swojego szefa, wizyty w Berghoffie, a później wszystko, co działo się w berlińskim bunkrze aż do samobójstwa Hitlera, i upadek III Rzeszy. Jej cudem udało się przeżyć. Nie chciała też popełnić samobójstwa, choć Hitler podarował jej ampułkę z trucizną.

W tych spisanych w 1947 r. wspomnieniach Junge jeszcze bezkrytycznie podchodzi do swojego szefa. Często go chwali - że jest dobrym, przystępnym i opiekuńczym szefem, a czasami zastępuje jej nawet ojca (to Hitler namówił ją do zamążpójścia ze swoim kamerdynerem, oficerem SS).

Refleksja przychodzi po latach. Przeszłość nie daje spokoju, wciąż dochodzą do niej informacje o makabrycznych zbrodniach, które inspirował Hitler i jego kompani, znani Junge z herbatek, bankietów i pogaduszek. Zjawia się też dziennikarka Melissa Muller, która wypytuje i skłania do zweryfikowania swojej postawy życiowej. Mottem jej książki stają się następujące zdania: "Nie możemy post factum poprawić naszych życiorysów i musimy z nimi nadal żyć. Ale możemy poprawić samych siebie. Nie zawsze potrzebne jest publiczne kajanie się. Istnieje cichy wstyd, bardziej wymowny od słów i do tego uczciwszy" (cytat za "Dziennikami jednego roku" Reinera Kunze).

Ta książka to próba ostrzeżenia przed bezrefleksyjnym konformizmem i chęcią pokonania życia bez wyrzeczeń, na skróty do utopijnego celu.

Traudl Junge, Melissa Muller "Z Hitlerem do końca", przełożyli z niemieckiego Barbara i Daniel Lulińscy, Dom Wydawniczy "Bellona", Warszawa 2003