W listopadzie ubiegłego roku prezydent Andrzej Duda ułaskawił byłego szefa CBA Mariusza Kamińskiego. Rozgorzała dyskusja, czy prezydent miał prawo zastosować akt łaski przed zakończeniem procesu - wyrok był nieprawomocnego, a Kamiński złożył apelację. Prezydencki minister Andrzej Dera tak argumentował działanie Dudy:
Prezydent miał prawo do zastosowania prawa łaski na każdym etapie postępowania, co wynika z doktryny i nigdy nie było kwestionowane
Od tego czasu doktryna musiała się zmienić. W sieci pojawiło się pismo, z którego wynika, że prezydent - w przypadku wyroku nieprawomocnego - jednak nie może zastosować prawa łaski.
Dziennikarz Polsatu umieścił na Twitterze odpowiedź, jaką z Kancelarii Prezydenta otrzymał emeryt, który zwrócił się o łaskę. "Prawo łaski stosowane jest wyłącznie do kar i środków karnych orzeczonych w prawomocnych wyrokach sądowych (karnych)" - czytamy we fragmencie pisma.
Zwróciliśmy się do Kancelarii Prezydenta RP i rzecznika prezydenta z pytaniem, czy fragment pisma jest autentyczny i został wysłany przez KPRP.
Kancelaria wydała oświadczenie w sprawie pisma. Oto jego treść:
Stosowanie prawa łaski przez Prezydenta może mieć formę ułaskawienia albo abolicji indywidualnej. Ułaskawić można jedynie osobę skazaną prawomocnym wyrokiem karnym. Z kolei abolicję indywidualną można zastosować na każdym etapie postępowania sądowego w sprawie karnej.
Prośba do Prezydenta o zastosowanie prawa łaski w formie zwolnienia od egzekucji sądowej w sprawie cywilnej, np. zwolnienia od egzekucji prowadzonej w oparciu o nakaz zapłaty wydany przez sąd, jest, na gruncie obowiązujących przepisów, niedopuszczalna.
Prawo łaski nie obejmuje bowiem możliwości łagodzenia lub zwalniania od skutków prawomocnych orzeczeń w sprawach cywilnych.
Omyłkowo użyte w piśmie Biura Obywatelstw i Prawa Łaski określenie "prawomocnych wyroków sądowych (karnych)" powinno zostać ograniczone do określenia "wyroków sądowych (karnych)".