8 najczęściej popełnianych błędów na maturze z fizyki na poziomie podstawowym

W 2012 roku najtrudniejsze okazało się zadanie 15.3 w którym należało wyznaczyć masę ciała na podstawie wykresu zależności przyspieszenia od siły ciągnącej, z uwzględnieniem działającej także siły tarcia. Ze względu na połączenie kilku elementów (uwzględnienie siły tarcia, analiza nachylenia wykresu, obliczenie) zadanie rzeczywiście było trudne. Poziom wykonania zadania - tylko 0,14.

W zadaniu 21.2 pytano o przyczynę ustabilizowania się ładunku płytki mimo stałego jej naświetlania i trwania zjawiska fotoelektrycznego. Odpowiedź nie wymagała zaawansowanej ani szczegółowej wiedzy, a jedynie zastosowania informacji znanych z gimnazjum w niezupełnie typowych okolicznościach.

W zadaniach dotyczących interpretacji informacji przedstawionej w formie tekstu, uczniowie muszą wyjaśnić, dlaczego np. będące do dyspozycji dane nie wystarczają do dokładnego obliczenia siły oddziaływania grawitacyjnego dwóch ciał.

W tym przypadku wystarczy wiedzieć, że podawane w podręcznikach i na karcie wzorów dołączonej do arkusza egzaminacyjnego prawo powszechnego ciążenia dotyczy tylko ciał o uproszczonym kształcie. Poziom wykonania tego zadania w 2012 wynosił 0,06.

W zadaniu 20.3 trzeba było napisać, w jaki sposób można zwiększyć dokładność pomiaru ogniskowej.

Nieumiejętność wykonania zadania może wynikać stąd, że na wszystkich poziomach nauczania fizyki bądź przyrody doświadczenia i pokazy stały się rzadkością, a praktyczne metody postępowania nie są omawiane nawet werbalnie.

Na egzaminie maturalnym z fizyki przez ostatnie trzy lata, zdający mieli problem z wyjaśnieniem działania urządzeń technicznych.

Do rozwiązania zadań nie wystarczało samo odtworzenie zapamiętanych wiadomości, konieczne było także ich właściwe zastosowanie. Poziom wykonania zadań sprawdzających umiejętność wyjaśnienie działania urządzeń technicznych w 2011 roku wynosił 0,20.

Trudność zadania polegała na konieczność samodzielnego rozpoznania zjawiska opisanego w zadaniu i wyszukania niezbędnego wzoru. Stąd wniosek, że uczniowie mają problem z analizą informacji przedstawionych w formie rysunku.

Żeby dobrze przygotować się do egzaminu maturalnego z fizyki istotne jest nabycie umiejętności dokonywania analizy zjawisk i procesów fizycznych oraz dostrzegania zależności przyczynowo-skutkowych, budowania modeli i formułowania wniosków. Oprócz znajomości karty wzorów dołączanej do arkusza niezbędna jest też wiedza innego rodzaju, np. jakościowa znajomość związków i zależności między wielkościami fizycznymi.