"Siedem Sióstr Stalina" i reszta rodzeństwa. Oto budynki, na których wzorowano Pałac Kultury i Nauki
Pałac Kultury i Uniwersytet Moskiewski Agencja Wyborcza.pl | Steven Pavlov / http://commons.wikimedia.org/wiki/User:Senapa, via Wikimedia Commons
"Siedem Sióstr Stalina" i reszta rodzeństwa. Oto budynki, na których wzorowano Pałac Kultury i Nauki
W 1955 roku w Belwederze rząd ZSRR przekazał oficjalnie polskim władzom Pałac Kultury i Nauki. Pomysłodawcą "daru narodów radzieckich dla narodu polskiego" miał być Józef Stalin. I nie był to jedyny pałac, który wymyślił przywódca ZSRR. Jego najsłynniejsze architektoniczne "dzieło" to moskiewskie "Siedem Sióstr".
Podczas pierwszego zjazdu Rad ZSRR w 1922 roku pojawił się pomysł budowy Pałacu Rad - gigantycznego, około 400-metrowego wieżowca z pomnikiem Lenina na szczycie. Budowę przerwała wojna, a później nigdy jej nie wznowiono. Projekt Pałacu Rad był pierwszym projektem, którego styl powielano później w Demoludach.
Krótko po II wojnie światowej Stalin zdecydował o tym, by nie kontynuować budowy Pałacu Rad, a ustawić w mieście więcej niższych wysokościowców. I tak w Moskwie powstało sześć wieżowców, które w Polsce znane są jako "Siedem Sióstr" lub "Siedem Sióstr Stalina".
Uniwersytet Moskiewski By Dmitry A. Mottl (Own work) [CC BY-SA 3.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0)], via Wikimedia Commons
"Siedem Sióstr Stalina" i reszta rodzeństwa. Oto budynki, na których wzorowano Pałac Kultury i Nauki
Pierwsza i najwyższa "Siostra" to Siedziba Uniwersytetu Moskiewskiego. Aż do lat 90. był to najwyższy budynek w Europie. Jest on zaledwie 3 metry wyższy (do iglicy) od Pałacu Kultury.
Do budowy zużyto 40 tysięcy ton stali i 130 tysięcy metrów kwadratowych betonu. W budowie brały też udział tysiące więźniów Gułagów.
Uniwersytet Moskiewski jest najsłynniejszym z budynków projektu Lwa Rudniewa. Otrzymał on za nią Nagrodę Stalinowską, państwowe odznaczenie przyznawane za wybitne osiągnięcia.
Kotelnicheskaya Embankment Building TONY ZELENOFF / CC-BY-SA-3.0
"Siedem Sióstr Stalina" i reszta rodzeństwa. Oto budynki, na których wzorowano Pałac Kultury i Nauki
Malowniczo położona jest kolejna z "Sióstr" - Hotel Ukraina, dziś znany też jako Radisson Royal Hotel. Sporo niższy od Uniwersytetu Moskiewskiego budynek znajduje się nad brzegiem rzeki Moskwy. Aż do 1976 roku był najwyższym hotelem na świecie.
Dzisiejszy Radisson to pięciogwiazdkowy hotel z 500 pokojami, kilkoma restauracjami, centrum spa i flotą jachtów.
Ministerstwo Spraw Zagranicznych I, Sailko [GFDL (http://www.gnu.org/copyleft/fdl.html) or CC BY-SA 3.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0)], via Wikimedia Commons
"Siedem Sióstr Stalina" i reszta rodzeństwa. Oto budynki, na których wzorowano Pałac Kultury i Nauki
Kolejny potężny gmach to Ministerstwo Spraw Zagranicznych Rosji. Budynek zdaje się być "nadmuchaną" wersją naszego Pałacu Kultury i nie tyle góruje nad okolicą, co wygląda jak gigantyczna rakieta kosmiczna, która wylądowała na Placu Smoleńskim.
Budynek jest nieco niższy od Pałacu Kultury, ale przede wszystkim jest znacznie mniej smukły . Krótka iglica dodatkowo zwiększa efekt przysadzistości gmachu.
By Anna Anichkova (Own work) [CC BY-SA 3.0], via Wikimedia Commons
Hotel Hilton Moskwa By Hilton Moscow Leningradskaya (Own work) [CC BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0)], via Wikimedia Commons
"Siedem Sióstr Stalina" i reszta rodzeństwa. Oto budynki, na których wzorowano Pałac Kultury i Nauki
Hotel Leningradzki odbiega od stylu poprzednich "Sióstr". Architekci wzorowali hotel na amerykańskich, przedwojennych biurowcach. Dzisiejszy Hilton miał być w założeniu najbardziej luksusowym hotelem Moskwy. Ale prawdziwy luksus zaczyna się w środku - złote akcenty, szlachetne kruszce, rzeźby i wyjątkowe oświetlenie.
Dom mieszkalny na Wybrzeżu Kotielniczeskim By NVO (Own work) [GFDL (http://www.gnu.org/copyleft/fdl.html), CC-BY-SA-3.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/) or CC BY-SA 2.5-2.0-1.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/2.5-2.0-1.0)], via Wikimedia Commons
"Siedem Sióstr Stalina" i reszta rodzeństwa. Oto budynki, na których wzorowano Pałac Kultury i Nauki
Dom mieszkalny na Wybrzeżu Kotielniczeskim to 32-kondygnacyjny apartamentowiec.
Przyłączony do niego jest mniejszy, zaledwie 9-kondygnacjny budynek zaprojektowany przez tych samych architektów kilka lat wcześniej. Mniejszy budynek miał pomieścić lokatorów komunalnych, większy miał bardziej elitarny status. Faktycznie mieszkało w nim wiele sław - aktorów, piosenkarek, tancerek i literatów.
Wieżowiec na placu Czerwonej Bramy By NVO (Own work) [GFDL (http://www.gnu.org/copyleft/fdl.html), CC-BY-SA-3.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/) or CC BY 2.5 (http://creativecommons.org/licenses/by/2.5)], via Wikimedia Commons
"Siedem Sióstr Stalina" i reszta rodzeństwa. Oto budynki, na których wzorowano Pałac Kultury i Nauki
Wieżowiec na placu Czerwonej Bramy to ponad 130-metrowy budynek, w którego podziemiu znajduje się wejście do stacji metra. Przez przechodzący w pobliżu tunel budowa wieżowca była znacznie utrudniona.
Dom na Kudrinskoj Płoszczadi By Julie R [CC BY-SA 2.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/2.0)], via Wikimedia Commons
"Siedem Sióstr Stalina" i reszta rodzeństwa. Oto budynki, na których wzorowano Pałac Kultury i Nauki
Ostatnia z siedmiu "Sióstr" to dom na Kudrinskoj Płoszczadi. Główna różnica między moskiewskimi przysadzistymi "klockami" a warszawskim Pałacem to wysokość bocznych części. W Pałacu Kultury są znacznie niższe od głównej wieży, zaledwie kilkukondygnacyjne, a w przypadku niektórych Sióstr, boki są kilka pięter niższe od wieży.
By A.Savin (Wikimedia Commons . WikiPhotoSpace) (Own work) [FAL or CC BY-SA 3.0], via Wikimedia Commons
Triumf-Pałas By A.Savin (Wikimedia Commons . WikiPhotoSpace) (Own work) [FAL], via Wikimedia Commons
"Siedem Sióstr Stalina" i reszta rodzeństwa. Oto budynki, na których wzorowano Pałac Kultury i Nauki
Pierwotnie "Ósma Siostra" miała być jednym z najwyższych budynków na świecie. Po śmierci Stalina zdecydowano jednak, że tak potężny gmach "przykryje" Kreml. Plany budynku zostały jednak wykorzystane przy budowie Pałacu Kultury i Nauki.
Nieoficjalnie "Ósmą Siostrą" nazywa się znacznie późniejszy budynek Triumf-Pałas. Wybudowany na początku XXI wieku wieżowiec imituje styl 50 lat starszych "Siedmiu Sióstr".
Triumf By msykos (DSC00432) [CC BY 2.0 (http://creativecommons.org/licenses/by/2.0)], via Wikimedia Commons
"Siedem Sióstr Stalina" i reszta rodzeństwa. Oto budynki, na których wzorowano Pałac Kultury i Nauki
Nazwę Triumf nosi też wieżowiec w stolicy Kazachstanu Astanie. Budynek także nawiązuje do stylu stalinowskich wieżowców, ale jest jeszcze bardziej przerośnięty niż "Siostry".
Hotel Ukraina By Maksym Kozlenko (Own work) [Public domain], via Wikimedia Commons
"Siedem Sióstr Stalina" i reszta rodzeństwa. Oto budynki, na których wzorowano Pałac Kultury i Nauki
Stalinowskie wieżowce powstały też w kilku innych miastach republik radzieckich. Znacznie mniej okazałym gmachem, przypominającym Pałac Kultury odcięty w połowie, jest kijowski hotel Ukraina. Budynek powstał na początku lat 60., wówczas jako hotel Moskwa.
Dom wolnej Prasy By Tiia Monto (Own work) [CC BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0)], via Wikimedia Commons
"Siedem Sióstr Stalina" i reszta rodzeństwa. Oto budynki, na których wzorowano Pałac Kultury i Nauki
Kolejna karłowata wersja moskiewskich budynków to Dom Wolnej Prasy w Bukareszcie. Nieco ponad 100-metrowy budynek był przez kilka dekad najwyższym gmachem stolicy Rumunii.
Hotel Crowne Plaza Prague By Matej Batha (Own work) [CC BY-SA 2.5 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/2.5)], via Wikimedia Commons
"Siedem Sióstr Stalina" i reszta rodzeństwa. Oto budynki, na których wzorowano Pałac Kultury i Nauki
Hotel Crowne Plaza Prague to największy budynek stalinowski w czeskiej Pradze. Powstał na zlecenie ministerstwa obrony, w związku z czym zaplanowano w nim schron na kilkaset osób. Budowany w tym samym czasie, co Pałac Kultury gmach jest znacznie niższy - ma tylko 16 kondygnacji.
Akademia Nauk w Rydze By ogre11 (Panoramio) [CC BY 3.0 (http://creativecommons.org/licenses/by/3.0)], via Wikimedia Commons
"Siedem Sióstr Stalina" i reszta rodzeństwa. Oto budynki, na których wzorowano Pałac Kultury i Nauki
Siedziba Akademii Nauk w Rydze była pierwszym wieżowcem w kraju i przez wiele lat pozostawał jednym z największych budynków Łotwy. Lokalsi nazywają budynek "tortem urodzinowym Stalina".
