Któż nie chciałby zobaczyć, jak mieszka prezydent? A także gdzie i w jakich warunkach wypoczywa. Przyjrzeliśmy się obecnemu majątkowi, którym zarządza Kancelaria Prezydenta RP.
Na liście są doskonale wszystkim znane: Pałac Prezydencki przy Krakowskim Przedmieściu w Warszawie, ceniony szczególnie w czasach prezydenta Lecha Wałęsy i Bronisława Komorowskiego Belweder przy Łazienkach Królewskich, budynek kancelaryjny w pobliżu Sejmu, ale także zabytkowy dworek w Ciechocinku, który przypadł do gustu prezydentowi Ignacemu Mościckiemu. Kancelaria Prezydenta ma też do dyspozycji zamek w Wiśle i nadmorski ośrodek schowany w lesie na Półwyspie Helskim.
Historia Pałacu Prezydenckiego jest nadzwyczaj bogata. Budynek wzniesiono w latach czterdziestych XVII wieku na polecenie hetmana wielkiego koronnego Stanisława Koniecpolskiego i jego syna Aleksandra, według projektu Konstantyna Tencalla - nadwornego architekta króla Władysława IV.
Zaledwie kilka lat po wybudowaniu pałac przeszedł na własność rodu Lubomirskich, a w 1674 roku na prawie 150 lat trafił w ręce Radziwiłłów z linii Nieświeskiej. W latach 1768-1778 został zaadaptowany na teatr, a swoją specjalną lożę miał król Stanisław August Poniatowski. Z początkiem XIX wieku pałac przebudowano na styl klasycystyczny, w efekcie obiekt nabrał kształtu, jaki znamy współcześnie. W kolejnych latach w budynku mieściła się m.in. siedziba Prezesa Rady Ministrów i niemiecki luksusowy hotel z kasynem.
Agencja Gazeta
Od 6 lutego do 5 kwietnia 1989 roku w pałacu przy Krakowskim Przedmieściu toczyły się obrady "Okrągłego Stołu", które rozpoczęły proces demokratycznych przemian ustrojowych w Polsce oraz całej Europie Środkowej i Wschodniej.
W 1994 roku, po zakończeniu czteroletnich prac remontowych, rozpoczął się nowy etap w historii pałacu - stał się oficjalną siedzibą Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej i nosi odtąd nazwę Pałac Prezydencki. W tych murach prezydent Aleksander Kwaśniewski podpisał Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej (1997 r.) oraz ratyfikował akt o przystąpieniu Polski do NATO (1999 r.) i Unii Europejskiej (2003 r.). W pałacu mieszkał też prezydent Lech Kaczyński, a obecnie budynek jest siedzibą prezydenta Andrzeja Dudy.
Fot. Archiwum Kancelarii Prezydenta RP
W Pałacu Prezydenckim podejmowane są zagraniczne delegacje oraz organizowane uroczystości m.in. wręczania orderów czy nominacji.
Jak podaje kronika Kancelarii Prezydenta RP, "w I połowie XVI wieku, na skarpie wiślanej, w miejscu, w którym dzisiaj wznosi się pałac belwederski, najprawdopodobniej znajdowała się rezydencja królowej Bony. Kolejny właściciel tych terenów, kanclerz wielki litewski Krzysztof Zygmunt Pac przebudował stary obiekt bądź wzniósł na jego miejscu nowy. Nazwano go Belwederem, od włoskich słów bel vedere, co znaczy 'piękny widok'".
Do wybuchu I wojny światowej Belweder i Łazienki pozostawały w gestii carów rosyjskich. Po wycofaniu się Rosjan z Warszawy, w latach 1914-1918 pałac pełnił funkcję siedziby niemieckiego generała-gubernatora Hansa von Beselera.
Po odzyskaniu niepodległości Belweder przeszedł na własność odrodzonego państwa polskiego i został zaliczony do reprezentacyjnych gmachów Rzeczypospolitej. W listopadzie 1918 roku w Belwederze zamieszkał Naczelnik Państwa marszałek Józef Piłsudski. Następnie, pałac do 1926 roku pełnił funkcję siedziby Prezydentów RP - Gabriela Narutowicza i Stanisława Wojciechowskiego. Po tzw. "przewrocie majowym" do Belwederu powrócił Józef Piłsudski, który mieszkał w nim aż do swojej śmierci w 1935 roku. W latach 1935-1939 mieściło się w nim muzeum poświęcone pamięci Marszałka.
BARTOSZ BOBKOWSKI / AG
Po upadku Powstania Warszawskiego wycofujący się z Warszawy Niemcy nie zdążyli wysadzić Belwederu w powietrze. Pałac stał się siedzibą Biura Prezydialnego Krajowej Rady Narodowej, której przewodniczącym był Bolesław Bierut. Później urzędował w Belwederze jako Prezydent RP. Od 1952 roku pałac pełnił funkcję siedziby Rady Państwa i jej Przewodniczącego.
W 1989 roku Belweder na powrót stał się siedzibą Prezydenta. Początkowo Wojciecha Jaruzelskiego, a od 1990 roku - wybranego w powszechnych demokratycznych wyborach Lecha Wałęsy. W 1994 roku Prezydent RP Lech Wałęsa podjął decyzję o przenosinach do pałacu przy Krakowskim Przedmieściu. W czasie swojej prezydentury (2010-2015) Belweder zamieszkiwał także prezydent Bronisław Komorowski.
Fot. prezydent.pl
W roku 1929 zakończono budowę siedziby Izby Przemysłowo-Handlowej przy ul. Wiejskiej 10, zaprojektowanej przez Zdzisława Męczeńskiego. W latach 1937-1939 budynek został rozbudowany od strony ul. Senackiej i najprawdopodobniej wtedy także jego fasadę ozdobiono alegorycznymi płaskorzeźbami projektu Józefa Bellowa. Wojna oszczędziła budynek i w latach 1948-1989 pełnił funkcję siedziby Ministerstwa Handlu Zagranicznego. W 1989 roku został przekazany Kancelarii Prezydenta RP, a w latach 1995-2004 przeszedł gruntowny remont zarówno z zewnątrz, jak i wewnątrz.
W latach sześćdziesiątych XX wieku w sosnowym lesie, na terenie należącym obecnie do gminy Hel, wybudowano pawilony, które następnie przekształcono w Ośrodek Wypoczynkowy Urzędu Rady Ministrów "Mewa". Słabo wykorzystywany i nieremontowany uległ zaniedbaniu. 1 sierpnia 1989 roku został przejęty przez Kancelarię Prezydenta RP.
Rezydencja w obecnym kształcie powstała w latach 1996-2003. Pierwsza willa została wyremontowana w 1998 roku jako rezydencja pary prezydenckiej. Druga, oddana w 1999 roku, służy gościom prezydenta. W 2002 roku na terenie ośrodka stanęła mierząca 35 metrów wysokości "Panorama", a w 2003 roku zakończono modernizację pozostałych budynków. Kompleks mieści się po południowej stronie Półwyspu Helskiego, terenie tzw. umocnionego Helu, nad brzegiem Zatoki Puckiej.
Fot. Archiwum Kancelarii Prezydenta RP
Dziś rezydencja Prezydenta RP to centrum reprezentacyjno-konferencyjne, czynne przez cały rok miejsce aktywności politycznej głowy państwa, wykorzystywane do spotkań z innymi politykami, ale także w celach wypoczynkowych. W helskiej rezydencji gościli m.in. Vaclav Havel, król Juan Carlos, Javier Solana, Angela Merkel, George W.Bush, Wiktor Juszczenko, Valdas Adamkus, Johannes Rau czy Christian Wulff. Dostać się tutaj można lądem, morzem i z powietrza - na pomoście od strony zatoki jest lądowisko dla helikopterów.
Fot. Archiwum Kancelarii Prezydenta RP
Zamek Prezydenta RP na Śląsku Cieszyńskim u źródeł rzeki Wisły zbudowany został w latach 1929-1930 w miejscu spalonego drewnianego zameczku myśliwskiego Habsburgów z początków XX wieku. Był darem Ludu Śląskiego dla Prezydenta Rzeczypospolitej Ignacego Mościckiego i jego następców.
Gdy w 1952 roku konstytucja PRL zniosła urząd Prezydenta, obiekt przejęty został przez Urząd Rady Ministrów. Bywali w nim najwyżsi przedstawiciele władz, m.in. Józef Cyrankiewicz, Edward Ochab i Edward Gierek. W 1981 roku zamek przekazany został górnikom z KWK im. XXX-lecia PRL (obecnie KWK "Pniówek" z Pawłowic Śląskich). Losem Zamku coraz bardziej interesowali się historycy sztuki i konserwatorzy zabytków. W 1994 roku całe założenie wpisane zostało do rejestru zabytków.
Fot. zamekwisla.pl
Starania o powrót Zamku pod opiekę Prezydenta RP rozpoczęte zostały już od początku lat 90. Zaowocowały one sukcesem w 2002 roku, a na początku 2005 roku ówczesny Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Aleksander Kwaśniewski, po trwającym prawie dwa lata remoncie, uroczyście otworzył Zamek na Zadnim Groniu w Wiśle. Obiekt jednocześnie został poddany modernizacji i przystosowany do współczesnych standardów rezydencji głowy państwa.
Fot. zamekwisla.pl
Historia prezydenckiego dworku sięga czerwca 1932 roku, kiedy ówczesny prezydent Ignacy Mościcki przyjechał do Ciechocinka na otwarcie nowo wybudowanego kąpieliska, a następnie przez miesiąc wypoczywał w "Domu Zdrojowym". Uzdrowisko bardzo podobało się głowie państwa, o czym kilkukrotnie wspominał władzom miasta i dyrekcji uzdrowiska. W latach 1933-1939 zatrzymywali się w nim wysocy urzędnicy państwowi, a po wybuchu wojny stał się siedzibą gestapo.
Fot. Archiwum Kancelarii Prezydenta RP
W 1952 roku przeszedł we władanie Kancelarii Prezydenta RP, a w latach 1952-1956 należał do Kancelarii Rady Państwa. W 1956 roku został przekazany uzdrowisku, które przeznaczyło go na siedzibę Ośrodka Badawczo-Naukowego Kliniki Laryngologii Akademii Medycznej w Warszawie.
Na początku lat 80. przekazany został władzom miasta Ciechocinka i zamieniony na przedszkole. W 2001 roku przedszkole przeniosło się do nowego budynku. W tym samym roku Rada Miasta Ciechocinka zwróciła się do Prezydenta RP z propozycją przywrócenia dworkowi historycznej roli. Staraniem Kancelarii Prezydenta RP w 2002 roku rozpoczęto gruntowne prace remontowe.
Odrestaurowany Dworek Prezydenta RP został otwarty 2 maja 2003 r. Pełni funkcje ośrodka informacyjno-edukacyjnego.
W lipcu 2013 roku Dworek w Ciechocinku został udostępniony dla szerokiej publiczności wraz z wystawą prezentującą historię urzędu i eksponaty związane z konstytucyjną działalnością głowy państwa. Na wystawie można zobaczyć przedmioty, dokumenty oraz fotografie z najważniejszych wydarzeń, jakie miały miejsce podczas prezydentury Lecha Wałęsy, Aleksandra Kwaśniewskiego, Lecha Kaczyńskiego oraz Bronisława Komorowskiego. Zasoby Dworku Prezydenta RP w Ciechocinku mają przybliżyć nieco mniej znany aspekt aktywności Prezydenta RP oraz Pierwszych Dam.