Fotografie wojennego Lublina nie są jednolitym zbiorem - nie powstały w ramach jednego zlecenia, nie zostały wykonane przez jedną osobę, różna jest także data i miejsce wykonania poszczególnych zdjęć. Nie jest nawet pewne, czy wszystkie kadry faktycznie zostały zrobione w tym mieście. Łączy je jedno: zakupiono je na aukcjach internetowych, gdzie figurowały jako fotografie przedstawiające dzielnicę żydowską w Lublinie. Bez względu na ich pochodzenie stanowią one unikalny materiał dla osób zainteresowanych historią miasta, a zwłaszcza historią społeczności żydowskiej.
Zbiór ponad 130 zdjęć pochodzi z prywatnej kolekcji, której właściciel pragnie pozostać anonimowy. Fotografie zostały zdigitalizowane i udostępnione przez Ośrodek "Brama Grodzka - Teatr NN" - za jego uprzejmością publikujemy kilka kadrów.
Cały zbiór można obejrzeć na stronie teatru >>>
Na zdjęciu ulica Cyruliczna w Lublinie.
Na zdjęciach widzimy różne fragmenty miasta - pojawiają się ulice Starego Miasta, Krakowskie Przedmieście, Wieniawa. Jednak większość fotografii przedstawia nieistniejącą już obecnie dzielnicę żydowską na Podzamczu.
Na zdjęciu ulica Szeroka. W tle widoczny budynek synagogi.
W kadrach historycy rozpoznali ulicę Szeroką, najważniejszą ulicę miasta żydowskiego, ulicę Krawiecką, najbiedniejszą w tej dzielnicy, czy ulicę Jateczną, słynną z powodu położonej przy niej Wielkiej Synagogi. Paradoksem jest, że są to często jedyne widoki tych ulic i obiektów, ponieważ przed wojną fotografowie rzadko zapuszczali się w te rejony miasta.
Na zdjęciu ulica Szeroka w Lublinie.
Jedno jest pewne: fotografie stanowią unikalny materiał źródłowy dla wszystkich zainteresowanych historią Lublina, a zwłaszcza historią społeczności żydowskiej współtworzącej przez blisko 600 lat dzieje tego miasta.
Na zdjęciu targ przy ulicy Świętoduskiej.
Nie wiadomo, czym kierowali się właściciele materiałów wystawiając je na licytację. Nie wiemy również, czy byli nimi potomkowie autorów fotografii, pozbywający się kłopotliwych pamiątek rodzinnych, czy też zwyczajni handlarze, którzy wyczuli świetny interes w zdjęciach pochodzących z czasów II wojny światowej.
Na zdjęciu targ przy ulicy Świętoduskiej.
Część zdjęć została wykonana przez żołnierzy niemieckich, którzy udokumentowali m.in. zniszczenia wojenne po bombardowaniu Lublina we wrześniu 1939 roku, a także ruiny Podzamcza.
Na zdjęciu targ przy ulicy Świętoduskiej.
Niektóre zdjęcia w kolejki posiadają na rewersach informacje o tym, gdzie je zrobiono; część jest też datowana. Brakuje jedynie informacji o autorach.
Na zdjęciu ulica Lubartowska w Lublinie.
Zdigitalizowany zbiór to zdjęcia luźne, większość ma format półpocztówkowy. Kadry trafiły do Ośrodka "Brama Grodzka - Teatr NN" dzięki kolekcjonerowi starej fotografii, który postanowił podzielić się swoimi zbiorami i udostępnić je szerokiej publiczności.
Na zdjęciu ulica Lubartowska w Lublinie.
"Należy zaznaczyć, że właściciel kolekcji postanowił pozostać anonimowy. Tym bardziej należy docenić Jego gest, uczyniony nie dla poklasku, a dla wspólnego dobra wszystkich mieszkańców Lublina na 700-lecie miasta" - czytamy na stronie teatru.
Na zdjęciu nowy plac targowy.
Już jutro, 19 kwietnia, w całej Polsce obchodzony jest także Dzień Pamięci o Holokauście i Przeciwdziałaniu Zbrodniom przeciwko Ludzkości. W ten dzień Ośrodek "Brama Grodzka - Teatr NN" organizuje po raz kolejny akcję "Listy do Henia" - jej jest ukazanie mieszkańcom miasta, a w szczególności uczniom lubelskich szkół, zagłady miejscowych Żydów na przykładzie losów jednego dziecka. Więcej informacji na temat akcji można przeczytać tutaj >>>
Lublin panorama Lublina widoczna ze wzgórza Czwartek.