"Smoleńsk pamiętamy!" Co zostało z obietnic PiS w sprawie katastrofy smoleńskiej

Prawo i Sprawiedliwość obarczało rząd Donalda Tuska winą za niesprowadzenie wraku tupolewa oraz czarnych skrzynek do Polski. Domagało się międzynarodowego śledztwa i godnego upamiętnienia ofiar katastrofy w Smoleńsku. Co zostało z tych obietnic wyborczych po 9. miesiącach rządów PiS?
BObchody - ku czci ofiar - w szosta rocznice katastrofy smolenskiej BObchody - ku czci ofiar - w szosta rocznice katastrofy smolenskiej Fot. Franciszek Mazur / Agencja Wyborcza.pl

"Smoleńsk pamiętamy!" Co zostało z obietnic PiS w sprawie katastrofy smoleńskiej

Prawo i Sprawiedliwość obarczało rząd Donalda Tuska winą za niesprowadzenie wraku tupolewa oraz czarnych skrzynek do Polski. Domagało się międzynarodowego śledztwa i godnego upamiętnienia ofiar katastrofy w Smoleńsku. Co zostało z tych obietnic wyborczych po 9. miesiącach rządów PiS?

Wrak prezydenckiego tupolewa Wrak prezydenckiego tupolewa FILIP KLIMASZEWSKI

1. Sprowadzenie wraku tupolewa

Jednym z priorytetów nowego rządu PiS miało być sprowadzenie wraku tupolewa do Polski. Antoni Macierewicz zapowiadał, że sprawa ta zostanie postawiona na arenie międzynarodowej: - Jeśli rząd polski postawi tę kwestię, nie powinno być problemu ze zwrotem wraku - mówił wiceprezes PiS. - Trudno mówić o przyczynie katastrofy, gdy nie przeprowadzono badań wraku tupolewa - twierdził Andrzej Duda w czasie debaty prezydenckiej w maju 2015 r. Miała być międzynarodowa ofensywa, tymczasem po zdobyciu władzy PiS nic nie robi w tej kwestii. Politycy PiS rakiem wycofują się z wcześniejszych deklaracji. Pod koniec 2015 r. Jarosław Kaczyński na antenie Polsat News powiedział: - Bardzo wielką część prawdy, a może nawet całą prawdę można wyjaśnić bez posiadania tego wraku, bez jego przeniesienia do Polski".

2. Odzyskanie czarnych skrzynek

Podobnie jest z czarnymi skrzynkami. Rosjanie konsekwentnie odmawiają oddania wraku Tu-154M oraz oryginałów czarnych skrzynek. Moskwa twierdzi, że zwróci je dopiero po zakończeniu prowadzonego przez siebie śledztwa i regularnie je przedłuża. Winą za przetrzymywanie czarnych skrzynek Antoni Macierewicz obarczał premiera Donalda Tuska. W listopadzie 2015 r. nowy szef MSZ Witold Waszczykowski zapowiadał, że najpierw zwróci się do Rosji o zwrot czarnych skrzynek, a jak to nie pomoże, to odda sprawę do arbitrażu międzynarodowego. Mimo styczniowej wizyty w Rosji wiceszefa polskiego MSZ, sprawa nie ruszyła z miejsca.

Maciej Lasek podczas konferencji zespołu ds. wyjasnienia opinii publicznej treści informacji i materiałów o wypadku w Smoleńsku Maciej Lasek podczas konferencji zespołu ds. wyjasnienia opinii publicznej treści informacji i materiałów o wypadku w Smoleńsku Fot. Przemek Wierzchowski / Agencja Wyborcza.pl

3. Umiędzynarodowienie śledztwa

Politycy PiS wielokrotnie żądali umiędzynarodowienia śledztwa w sprawie katastrofy smoleńskiej. Kiedy uzyskali władzę, zaczęli wycofywać się z tego postulatu. W listopadzie 2015 r. prezes PiS prezentując skład nowego rządu powiedział, że "nie potrzeba żadnych dodatkowych instytucji" wyjaśniających katastrofę smoleńską. - Tutaj potrzeba uczciwego śledztwa. To musi załatwić wymiar sprawiedliwości i normalnie funkcjonująca prokuratura - powiedział Jarosław Kaczyński.

Pierwszy dzien szczytu NATO w Warszawie Pierwszy dzien szczytu NATO w Warszawie Fot. Adam Stępień / Agencja Wyborcza.pl

4. Wyjaśnienie przyczyn katastrofy

W lutym 2016 r. z inicjatywy Antoniego Macierewicza, szefa MON, powstała podkomisja do ponownego zbadania katastrofy smoleńskiej. Liczy 21 osób, niektórzy z nich działali wcześniej w zespole Macierewicza zajmującym się tą tematyką. Jej szefem jest dr Wacław Berczyński. W kwietniu opublikowano listę płac podkomisji, z której wynika, że większość jej członków będzie zarabiała od 6 do 8 tys. zł miesięcznie. Szef komisji zapowiedział, że powstanie wierna kopia tupolewa, tylko w mniejszej skali. - Sprawdzimy, jak Tu-154M zachowuje się w różnych sytuacjach w locie, przy lądowaniu, ze zmiennym położeniem klap, również przy utracie końcówki skrzydła - powiedział Berczyński.

Obchody ku czci ofiar w szóstą rocznicę katastrofy smoleńskiej Obchody ku czci ofiar w szóstą rocznicę katastrofy smoleńskiej Fot . Krzysztof Miller / Agencja Wyborcza.pl

5. Ukaranie winnych tragedii

W szóstą rocznicę katastrofy smoleńskiej Jarosław Kaczyński wygłosił na Krakowskim Przedmieściu przemówienie, w którym nawoływał do ukarania winnych tej tragedii. Prezes PiS zasugerował, że winni powinni odpowiedzieć karnie. Trzeba też ich "moralnie napiętnować". Dodał też, że w sprawie Smoleńska potrzebne są dwa śledztwa. Jedno dotyczące katastrofy, a drugie - wydarzeń po wypadku.

Bardziej radykalne żądania postawiła Ewa Stankiewicz, dyrektor "Telewizji Republika" i szefowa "Solidarnych 2010". Na demonstracji w przeddzień szóstej rocznicy katastrofy smoleńskiej powiedziała: - Póki nie ukażemy karą śmierci za śmierć polskiego prezydenta, nie możemy mówić o suwerennym polskim państwie. W TVP Info dodała, że chodzi jej o Donalda Tuska. Marszałek Senatu Stanisław Karczewski dodał, że zadowoliłaby go kara bezwzględnego i ciężkiego więzienia dla byłego premiera.

Smoleńsk. Obchody II rocznicy katastrowy Smoleńsk. Obchody II rocznicy katastrowy Fot. Sławomir Kamiński / Agencja Wyborcza.pl

6. Zbudowanie pomnika ofiar w Smoleńsku

Na miejscu katastrofy miał powstać pomnik upamiętniający tragiczne wydarzenie. Międzynarodowy konkurs został rozstrzygnięty w 2012 r. Wygrał projekt zespołu Andrzeja Sołygi: czarny mur o wysokości 2 m i długości 115 m. Niestety, pod koniec 2014 r. strona rosyjska stwierdziła, że pomnik jest zbyt duży i Polacy muszą nieco zmniejszyć jego rozmiar. W lutym tego roku Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego wydało oświadczenie, z którego wynika, że sprawa nie posuwa się do przodu. Ministerstwo winą obarcza stronę rosyjską.

O tym, jak wygląda teraz miejsce tragedii, pisaliśmy niedawno. Tablica upamiętniająca ofiary katastrofy była pochlapana farbą i fekaliami, a teren wokół był zaśmiecony. Jak poinformowało nas MSZ, w połowie sierpnia miejsce odwiedził przedstawiciel Agencji Konsularnej w Smoleńsku i nie odnotował na tablicy żadnych śladów wandalizmu.

Głaz z tablicą upamiętniającą ofiary katastrofy w SmoleńskuFacebook/com

Tablica upamiętniając ofiary katastrofy w SmoleńskuFacebook.com

Miesięcznica katastrofy smoleńskiej pod Pałacem Prezydenckim Miesięcznica katastrofy smoleńskiej pod Pałacem Prezydenckim Fot. Adam Stępień / Agencja Wyborcza.pl

7. Zbudowanie pomników smoleńskich na Krakowskim Przedmieściu

Temat pomnika na Krakowskim Przedmieściu wraca w czasie każdej miesięcznicy smoleńskiej. Rada miasta w Warszawie zaproponowała jako jego lokalizację skwer na tyłach Krakowskiego Przedmieścia. 10 czerwca, w kolejną miesięcznicę smoleńską, prezes PiS zapowiedział wzniesienie na Krakowskim Przedmieściu dwóch pomników i wskazał ich dokładne lokalizacje. - Tu, między "domem bez kantów" i Hotelem Europejskim, stanie pomnik Lecha Kaczyńskiego. Tu zaraz za pałacem, gdzieś obok kościoła seminaryjnego, stanie pomnik ofiar katastrofy smoleńskiej - powiedział. Na to nie zgadza się stołeczny konserwator zabytków. Na początku sierpnia rozpoczęła się zbiórka pieniędzy na budowę tych monumentów. Mają zostać odsłonięte 10 kwietnia 2018 r.

Prezes PiS zapowiedział też dalsze kroki: - Potrzebne są nazwy ulic, placów, rond. Musimy doprowadzić do tego, by ci którzy zginęli, byli uhonorowani" - grzmiał 10 kwietnia.

Więcej o: