W Warszawie ciągle ruiny, ale Pałac Kultury już stoi. I jest jeszcze biały. Niesamowite zdjęcia Amerykanina

W latach 50. i 60. młody Amerykanin John Herman Schultz pojechał na kilka wycieczek do Europy. Wraz ze swoją towarzyszką odwiedził m.in. Paryż, szwajcarskie Alpy i Berlin, gdzie sfotografował obie części podzielonego między ZSRR i Aliantów miasta. Trafił też do Polski i uwiecznił niesamowity kontrast: wciąż zrujnowane centrum Warszawy i górujący nad nią nowiutki Pałac Kultury i Nauki. Zawędrował też na odbudowaną już Starówkę. A potem ruszył dalej - do ZSRR. Sfotografował m.in. Moskwę. Był w Kijowie tego dnia, gdy Chruszczow ogłosił, że może zgnieść Amerykę. A dwa zdjęcia, które przypadkowo zrobił, przejęła CIA - jak się okazało, miały duże znaczenie strategiczne. Oto nieco surowe, amatorskie zdjęcia z podróży dra Schulza, które publikujemy za jego uprzejmą zgodą.
W latach 50. i 60. młody Amerykanin John Herman Schultz pojechał na kilka wycieczek do Europy. Wraz ze swoją towarzyszką odwiedził m.in. Paryż, szwajcarskie Alpy i Berlin, gdzie sfotografował obie części podzielonego między ZSRR i Aliantów miasta. Trafił też do Polski i uwiecznił niesamowity kontrast: wciąż zrujnowane centrum Warszawy i górujący nad nią nowiutki Pałac Kultury i Nauki. Zawędrował też na odbudowaną już Starówkę. A potem ruszył dalej - do ZSRR. Sfotografował m.in. Moskwę. Był w Kijowie tego dnia, gdy Chruszczow ogłosił, że może zgnieść Amerykę. A dwa zdjęcia, które przypadkowo zrobił, przejęła CIA - jak się okazało, miały duże znaczenie strategiczne. W latach 50. i 60. młody Amerykanin John Herman Schultz pojechał na kilka wycieczek do Europy. Wraz ze swoją towarzyszką odwiedził m.in. Paryż, szwajcarskie Alpy i Berlin, gdzie sfotografował obie części podzielonego między ZSRR i Aliantów miasta. Trafił też do Polski i uwiecznił niesamowity kontrast: wciąż zrujnowane centrum Warszawy i górujący nad nią nowiutki Pałac Kultury i Nauki. Zawędrował też na odbudowaną już Starówkę. A potem ruszył dalej - do ZSRR. Sfotografował m.in. Moskwę. Był w Kijowie tego dnia, gdy Chruszczow ogłosił, że może zgnieść Amerykę. A dwa zdjęcia, które przypadkowo zrobił, przejęła CIA - jak się okazało, miały duże znaczenie strategiczne. fot. John H. Schultz
Oto nieco surowe, amatorskie zdjęcia z podróży dra Schulza, które publikujemy za jego uprzejmą zgodą. Na zdjęciu ulica Marszałkowska. Na pierwszym planie pawilony handlowe, które przetrwały aż do 2010 r., głębiej nieodbudowany jeszcze wieżowiec Pasty, a w tle pachnący nowością Pałac Kultury Oto nieco surowe, amatorskie zdjęcia z podróży dra Schulza, które publikujemy za jego uprzejmą zgodą. Na zdjęciu ulica Marszałkowska. Na pierwszym planie pawilony handlowe, które przetrwały aż do 2010 r., głębiej nieodbudowany jeszcze wieżowiec Pasty, a w tle pachnący nowością Pałac Kultury fot. John H. Schultz
Piękny, słoneczny warszawski dzień i niedawno wybudowany Pałac Kultury. Na przystanku widać autobus marki Chausson. Pojazdy te miały miejsce pojedyncze obok kierowcy Piękny, słoneczny warszawski dzień i niedawno wybudowany Pałac Kultury. Na przystanku widać autobus marki Chausson. Pojazdy te miały miejsce pojedyncze obok kierowcy fot. John H. Schultz
Stolica czeka na odbudowę, ale Pałac Kultury już stoi. Na zdjęciu widoczne są druty trakcji zasilającej trolejbusy Stolica czeka na odbudowę, ale Pałac Kultury już stoi. Na zdjęciu widoczne są druty trakcji zasilającej trolejbusy fot. John H. Schultz
Zniszczona warszawska ulica. Charakterystyczna budka kiosku RUCH-u z dużą witryną, w którą wpatrywały się dzieci. Wiaty zlikwidowano w latach 70., ale do dziś zrujnowane budki można zobaczyć np. w ogrodach działkowych Zniszczona warszawska ulica. Charakterystyczna budka kiosku RUCH-u z dużą witryną, w którą wpatrywały się dzieci. Wiaty zlikwidowano w latach 70., ale do dziś zrujnowane budki można zobaczyć np. w ogrodach działkowych fot. John H. Schultz
Warszawa na przełomie lat 50. i 60., w tle odbudowany z wojennych zniszczeń wieżowiec Prudentialu Warszawa na przełomie lat 50. i 60., w tle odbudowany z wojennych zniszczeń wieżowiec Prudentialu fot. John H. Schultz
John H. Schultz zawędrował też na odbudowaną już z wojennych zniszczeń warszawską Starówkę. - Ta grupa dzieci zmierzała właśnie przez rynek z biblioteki z powrotem do szkoły - opowiada autor John H. Schultz zawędrował też na odbudowaną już z wojennych zniszczeń warszawską Starówkę. - Ta grupa dzieci zmierzała właśnie przez rynek z biblioteki z powrotem do szkoły - opowiada autor fot. John H. Schultz
- Na tym zdjęciu, za szybą, widać czarnorynkowy sklep - twierdzi dr Schultz. Według niego w tym pomieszczeniu (na rogu jednej z kamienic na warszawskiej Starówce) 'sprzedawano to, czym oficjalnie nie było wolno handlować'. - Na tym zdjęciu, za szybą, widać czarnorynkowy sklep - twierdzi dr Schultz. Według niego w tym pomieszczeniu (na rogu jednej z kamienic na warszawskiej Starówce) 'sprzedawano to, czym oficjalnie nie było wolno handlować'. fot. John H. Schultz
Amerykanin zwiedził też Dworek Chopinowski w Żelazowej Woli Amerykanin zwiedził też Dworek Chopinowski w Żelazowej Woli fot. John H. Schultz
Dworek Chopinowski w Żelazowej Woli Dworek Chopinowski w Żelazowej Woli fot. John H. Schultz
Polska wieś w obiektywie Johna H. Schultza Polska wieś w obiektywie Johna H. Schultza fot. John H. Schultz
Niektóre ulice powojennej Warszawy były usiane gruzami jeszcze na przełomie lat 50. i 60. Wówczas po stolicy jeździło wiele wozów konnych Niektóre ulice powojennej Warszawy były usiane gruzami jeszcze na przełomie lat 50. i 60. Wówczas po stolicy jeździło wiele wozów konnych Fot. dr. John H. Schulz
Zniszczona Warszawa w obiektywie Johna. H. Schulza. Drewnianymi wspornikami podtrzymywano ruiny Barbakanu Zniszczona Warszawa w obiektywie Johna. H. Schulza. Drewnianymi wspornikami podtrzymywano ruiny Barbakanu Fot. dr. John H. Schulz
Robotnicy przy odbudowie - prawdopodobnie - Warszawy. Taką kostką granitową zamieniano stosowane wcześniej kocie łby Robotnicy przy odbudowie - prawdopodobnie - Warszawy. Taką kostką granitową zamieniano stosowane wcześniej kocie łby Fot. dr. John H. Schulz
Warszawskie dzieci na gruzach, w tle widać odbudowaną część Starówki Warszawskie dzieci na gruzach, w tle widać odbudowaną część Starówki Fot. dr. John H. Schulz
Jeden z domów, który - choć zrujnowany - przetrwał wojnę. Drewniane schody prowadzące na piętro mogą wskazywać, że parter był zagruzowany, lub wejście nie było dostępne. Na pierwszym planie krzyż z symbolem Polski Walczącej - prowizoryczna kapliczka albo powstańczy grób Jeden z domów, który - choć zrujnowany - przetrwał wojnę. Drewniane schody prowadzące na piętro mogą wskazywać, że parter był zagruzowany, lub wejście nie było dostępne. Na pierwszym planie krzyż z symbolem Polski Walczącej - prowizoryczna kapliczka albo powstańczy grób Fot. dr. John H. Schulz
Ulica Długa w Warszawie, w głębi z prawej gmach Pałacu Krasińskich. Gmach został zniszczony w powstaniu, jednak odbudowano go krótko po wojnie Ulica Długa w Warszawie, w głębi z prawej gmach Pałacu Krasińskich. Gmach został zniszczony w powstaniu, jednak odbudowano go krótko po wojnie Fot. dr. John H. Schulz
Nowy Świat, Warszawa, w obiektywie Johna H. Schultza. Widzimy kolejny kiosk RUCH-u i przystanek autobusowy, a właściwie jedynie znak, zamontowany na latarni. Widać, że stawał tam autobus linii 100, która kursowała po okrężnej trasie - z placu Unii Lubelskiej, przez Trakt Królewski, na Wolę i z powrotem na plac Unii Lubelskiej Nowy Świat, Warszawa, w obiektywie Johna H. Schultza. Widzimy kolejny kiosk RUCH-u i przystanek autobusowy, a właściwie jedynie znak, zamontowany na latarni. Widać, że stawał tam autobus linii 100, która kursowała po okrężnej trasie - z placu Unii Lubelskiej, przez Trakt Królewski, na Wolę i z powrotem na plac Unii Lubelskiej Fot. John H. Schultz
Zwiedzając Europę John Schultz zatrzymał się m.in. w podzielonym Berlinie. Zwiedził obie części miasta - wschodnią i zachodnią. Na zdjęciu widok na Kaiser Willem Gedaechtniss Kirche w Berlinie. Zniszczony kościół nie został odbudowany - pozostaje pomnikiem pamięci o wojnie i przestrogą, by nigdy więcej do podobnej wojny nie doszło Zwiedzając Europę John Schultz zatrzymał się m.in. w podzielonym Berlinie. Zwiedził obie części miasta - wschodnią i zachodnią. Na zdjęciu widok na Kaiser Willem Gedaechtniss Kirche w Berlinie. Zniszczony kościół nie został odbudowany - pozostaje pomnikiem pamięci o wojnie i przestrogą, by nigdy więcej do podobnej wojny nie doszło Fot. dr. John H. Schulz
Fotograf musiał odwiedzić Berlin kilkakrotnie, na przestrzeni nawet 10 lat, co da się stwierdzić po różnicach architektonicznych

Fotograf musiał odwiedzić Berlin kilkakrotnie, na przestrzeni nawet 10 lat, co da się stwierdzić po różnicach architektonicznych Fot. dr. John H. Schulz
Jeden z posterunków granicznych w Berlinie Jeden z posterunków granicznych w Berlinie Fot. dr. John H. Schulz
Wieża telewizyjna we Wschodnim Berlinie, widziana z Berlina Zachodniego. Wieża została wzniesiona w 1969 roku

Wieża telewizyjna we Wschodnim Berlinie, widziana z Berlina Zachodniego. Wieża została wzniesiona w 1969 roku Fot. dr. John H. Schulz
Nieodbudowany jeszcze budynek Reichstagu w Berlinie Nieodbudowany jeszcze budynek Reichstagu w Berlinie fot. John H. Schultz
Byli członkowie NSDAP byli trzonem powojennej administracji NRD i RFN Byli członkowie NSDAP byli trzonem powojennej administracji NRD i RFN Fot. John H. Schultz
John H. Schultz przed Bramą Brandenburską John H. Schultz przed Bramą Brandenburską Fot. John H. Schultz
Schultz pojechał też dalej na wschód - do ZSRR. Sfotografował m.in. Moskwę. Jak nam opowiedział, był w Kijowie tego dnia, gdy Chruszczow ogłosił, że może zgnieść Amerykę Schultz pojechał też dalej na wschód - do ZSRR. Sfotografował m.in. Moskwę. Jak nam opowiedział, był w Kijowie tego dnia, gdy Chruszczow ogłosił, że może zgnieść Amerykę fot. John H. Schultz
Cerkiew Wasyla Błogosławionego w Moskwie Cerkiew Wasyla Błogosławionego w Moskwie fot. John H. Schultz
"Robotnik i kołchoźnica", rzeźba Wiery Muchiny i Borysa Jofana, wzorzec socrealizmu, w Moskwie fot. John H. Schultz
Autor zdjęć ze swoją towarzyszką w Moskwie Autor zdjęć ze swoją towarzyszką w Moskwie fot. John H. Schultz
Jeszcze raz Moskwa i widok na Cerkiew Wasyla Błogosławionego Jeszcze raz Moskwa i widok na Cerkiew Wasyla Błogosławionego fot. John H. Schultz
Uniwersytet Łomonosowa w Moskwie Uniwersytet Łomonosowa w Moskwie fot. John H. Schultz
Cerkiew św. Andrzeja w Kijowie, zbudowana w latach 1744-1753 według projektu Bartolomeo Rastrellego. Od 1958 r., czyli dokładnie roku podróży J. Schultza, zamieniono ją na muzeum. Pełniła tę funkcję przez 50 lat. W 2008 cerkiew, decyzją prezydenta Ukrainy Wiktora Juszczenki, została przekazana niekanonicznemu Ukraińskiemu Autokefalicznemu Kościołowi Prawosławnemu Cerkiew św. Andrzeja w Kijowie, zbudowana w latach 1744-1753 według projektu Bartolomeo Rastrellego. Od 1958 r., czyli dokładnie roku podróży J. Schultza, zamieniono ją na muzeum. Pełniła tę funkcję przez 50 lat. W 2008 cerkiew, decyzją prezydenta Ukrainy Wiktora Juszczenki, została przekazana niekanonicznemu Ukraińskiemu Autokefalicznemu Kościołowi Prawosławnemu fot. John H. Schultz
Cerkiew Zbawiciela na Krwi w Sankt Petersburgu (wówczas Leningradzie) Cerkiew Zbawiciela na Krwi w Sankt Petersburgu (wówczas Leningradzie) Fot. John H. Schultz