W dzień inauguracji prezydentury Baracka Obamy, na przyjęciu wydanym dla nowego prezydenta USA i członków Kongresu, nestor rodu Kennedych nagle zaniemógł na zdrowiu. Chorujący na raka mózgu sędziwy polityk został odwieziony z przyjęcia prosto do szpitala. Późniejszy komunikat lekarzy głosił, że wynikiem nagłego pogorszenia się stanu zdrowia Kennedy'ego było przemęczenie. Jednak między jego odwiezieniem z bankietu do szpitala, a informacją przekazaną przez lekarzy, na Wikipedii pojawiła się... data śmierci polityka - 20 stycznia 2009 roku - opisywał pomyłkę "Washington Post". Jak się później okazało, informację o Kennedym zmodyfikował wikipedysta o nicku "Gfdjklsdgiojksdkf." Wpis głosił, że senator zmarł niedługo po tym, jak został przewieziony do szpitala. Chory senator zmarł jednak dopiero kilka miesięcy później, 25 sierpnia 2009 roku.
Przez pomyłkę ginęli na Wikipedii nie tylko potężni i wpływowi politycy, ale także gwiazdki muzyki pop. We wrześniu 2008 tysiące nastolatek i nastolatków wpadły w internetową histerię na wieść o śmierci popularnej aktorki występującej w serialu i filmie Disneya dla młodzieży, Miley Cyrus. Miley, znana najbardziej jako piosenkarka Hannah Montana z serialu i filmu pod tym samym tytułem (wizerunki Miley i Hannah często się przenikają, Miley w realnym życiu również jeździ w trasy koncertowe), miała zginąć w wypadku samochodowym. Szybko jednak okazało się, że informacja, która wywołała szok i niedowierzanie nastoletnich fanów, była nieprawdziwa. Zostały wpisy załamanych fanów na Youtube.
Tony Blair, wieloletni premier Wielkiej Brytanii, nie ma najlepszych doświadczeń z Wikipedią. Nawet jego charyzma nie pomogła, gdy zdecydował się wspomóc USA w wojnie w Iraku, czemu wielu jego rodaków było przeciwnych. W lutym 2006 roku Times Online poinformował o ciekawym szczególe biografii Blaira, która znalazła się w Wikipedii. Według - niezgodnego z prawdą - wpisu brytyjski premier jako nastolatek "wieszał w swoim pokoju plakaty Adolfa Hitlera", zaś jako dorosły uczestniczył w "niesłusznej wojnie z Saddamem Husajnem". Wikipedia wszczęła nawet śledztwo, chcąc sprawdzić, czy dyskredytujące premiera wpisy nie pochodzą z Izby Gmin i nie są redagowane przez jego politycznych przeciwników. Jeden z wikipedystów, znany jako "Thruston", był tak zaciekły, że niemal codziennie zmieniał wpis dotyczący Blaira, dodając "informację", że premier chce "zniszczyć" apolityczność administracji.
Innym politykiem, który padł ofiarą złośliwych internautów, była poprzednia spikerka amerykańskiej Izby Reprezentantów, Nancy Pelosi. Pod poprawną informacją o włoskim pochodzeniu demokratycznej deputowanej wikipedysta dodał, że..."Włosi piją krew dzieci".
Bill Gates, twórca Microsoftu i systemu Windows, to wróg numer jeden wielu niezadowolonych użytkowników produktów jego firmy. Szczególnie tych, których komputer zbyt często wyświetlał niebieski ekran, lub postanawiał w pewnym momencie zachować to, co akurat miał na ekranie. Na wieki, czyli do chwili naciśnięcia guzika "reset", kiedy nawet Ctrl-Alt-Del już nie pomagało. Nic dziwnego, że kiedy internetowi wandale dostali do ręki taki instrument propagandy jak Wikipedia, szybko zrobili z niego użytek. Bill Gates z diabelskimi rogami i wąsikami a?la Adolf Hitler, oglądany przez miliony - cóż to była za zemsta za te wszystkie ?resety?...Ale ofiarą wikipediowych żartów, i to wcale nie śmiesznych, padał też jeden z większych konkurentów Microsoftu.
Siergiej Brin to jeden z twórców do niedawna najpopularniejszej strony w Internecie, niezwyciężonego na rynku wyszukiwarek Google?a, który od czasu stworzenia swojego sztandarowego projektu rozrósł się do gigantycznej firmy. Tym samym Google przeszedł na drugą stronę barykady - z klasycznego przykładu projektu dwóch Panów Nikt - studentów - wszedł do ligi Wielkich Korporacji, Których Internauci Nie Lubią - mimo, że korzystają z ich produktów każdego dnia. Brin został m. in. raz uśmiercony (?zmarł w Moskwie, w Rosji? - głosiła przez pewien czas dotycząca założyciela Google informacja w Wikipedii), mógł się też dowiedzieć z Wolnej Encyklopedii, że "jest sexy". Z kolei inny anonimowy autor uznał za stosowne sprzedać światu za pośrednictwem Wikipedii szokującą informację o tym, że Brin jest homoseksualistą, swoją sypialnię miał pokazywać m.in. wspólnikowi z Google?a, Larry?emu Page?owi, a jego partnerem życiowym jest nie kto inny, tylko...sam założyciel Wikipedii, Jimmy Wales.
Google i Wikipedia. Cóż to byłaby za fuzja.
Kim był Platon? Przez pewien czas, według Wikipedii, Platon żył, owszem, w czasach antycznych, zamiast jednak zajmować się filozofią, był...prezenterem pogody oraz surferem. Do tego ten niezwykle zdolny człowiek redagował pismo Cosmo Girls. Bardzo lubił Hawaje - według tego samego fałszywego artykułu w Wilkipedii Platon był też...założycielem Punahou School, czyli niezależnej szkoły przygotowującej do nauki w college?u. Problem w tym, że szkoła po pierwsze mieści się w Honolulu na Hawajach, o których antyczny Grek raczej niewiele wiedział, a po drugie - została założona w połowie XIX wieku. Wikipedyście nie dość było jednak przedłużać życie Platona o tysiące lat. Autor wpisu zmieniającego historię filozofii był również przekonany, że Grek był wiernym uczniem Purpurowego Dinozaura Barney?a, a także, że pozostawał pod silnym wpływem...własnego psa.
Nie tylko ludzie nauki padają ofiarą dowcipnisiów. Jeden z najsłynniejszych futbolistów świata, były kapitan reprezentacji Anglii, David Beckam, przez krótki czas figurował w Wikipedii jako...chiński bramkarz z 18 wieku. Jak pokazują rankingi FIFA, obecna reprezentacja Chin nie czerpie jednak wiele z tak chwalebnej futbolowej tradycji.
Gdyby Platon - zapewne zgodnie z intencjami wikipedysty, który uczynił go surferem - doczekał stworzenia Wikipedii, po przeczytaniu wpisu o sobie niechybnie miałby dobry humor. Mniej do śmiechu było jednak szanowanemu amerykańskiemu dziennikarzowi, Johnowi Seigenthalerowi. Wpis z Wikipedii, o którym dowiedział się od syna, przedstawiał go jako zamieszanego w dwa z słynne zabójstwa - prezydenta USA Johna F. Kennedy?ego i jego brata, prokuratora generalnego USA, Roberta. Nikt nigdy nie udowodnił, by dziennikarz miał cokolwiek wspólnego z oboma zabójstwami. Anonimowy autor uderzył jednak celnie - Seigenthaler był asystentem Roberta Kennedy?ego, a na pogrzebie zamordowanego brata prezydenta był w grupie osób niosących jego trumnę. Co gorsza, poniższy fałszywy wpis przetrwał na Wikipedii przez kilka miesięcy:
- Tylko jedno zdanie w tej biografii jest prawdziwe. Byłem asystentem administracyjnym Kennedy?ego - skomentował w 2005 roku sam Seigenthaler, który bezskutecznie próbował znaleźć autora wpisu.
?Rada Bezpieczeństwa Narodowego (RBN) - organ doradczy Prezydenta Rzeczypospolitej w zakresie wewnętrznego i zewnętrznego bezpieczeństwa państwa. Działa na podstawie art. 135 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej" - głosi definicja w Wikipedii. Internetowa encyklopedia przydała się ? wówczas jeszcze pełniącemu obowiązki głowy państwa po katastrofie smoleńskiej - marszałkowi Bronisławowi Komorowskiemu, kiedy chciał zwołać Radę i dokooptować do jej składu nowe osoby. Tak bardzo pragnął wyeliminować ryzyko pomyłki, że ściągawkę z Wikipedii...zabrał ze sobą na konferencję prasową. Kartka wystawała z egzemplarza Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Była na niej nawet odręczna adnotacja "b. prezyd... i premierzy" oraz "szefowie głównych partii" ? zgodnie z życzeniem ówczesnego marszałka, który chciał Rady z udziałem byłych szefów rządu i prezydentów RP.
Kiedy ?ściąga? wywołała konsternację, na spotkaniu ze studentami Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach Bronisław Komorowski tłumaczył:
- Podobno ta kartka wywołała lekką konsternację, jak można sięgać po takie źródła informacji. I tu już jesteśmy w domu: można i należy sięgać po wszelkie źródła informacji, szczególnie te, które dają możliwość szybkiego wyszukiwania wiedzy - mówił Komorowski. A słynna kartka trafiła do studenta, który miał odwagę zadać marszałkowi pierwsze pytanie. Dodał przy tym, że wiele prac studenckich z pewnością nigdy by nie powstało, gdyby nie to źródło.
Jak użyć Wikipedii i oszukać tysiące ludzi, najlepiej pokazali...Polacy. Oddajmy głos samej Wikipedii.
"Henryk Batuta, właśc. Izaak Apfelbaum (ur. 1898 w Odessie, zm. 1947 pod Ustrzykami Górnymi), polski komunista, działacz międzynarodowego ruchu robotniczego. Uczestnik wojny domowej w Rosji, po powrocie do kraju członek Komunistycznej Partii Polski. Na mocy partyjnych wyroków organizował zabójstwa tajnych współpracowników policji politycznej, których wykonawcą był m.in. Wacław Komar. Sprawa ta wyszła na jaw dopiero w latach 50. W latach 1934-1935 więzień Berezy Kartuskiej, później na emigracji. Uczestnik wojny domowej w Hiszpanii. W czasie II wojny światowej w ZSRR, od 1943 członek Związku Patriotów Polskich, major Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Zginął w 1947 pod Ustrzykami Górnymi w starciu z UPA. Jego osobie poświęcona jest ulica w Warszawie (Służew nad Dolinką). Po 1989 r. pojawiały się liczne głosy, by zmienić jej nazwę, jednak do zmiany nie doszło."
Znakomicie przygotowana biografia i do tego zdjęcie tabliczki z nazwą ulicy przekonały do postaci Henryka Batuty setki polskich internautów. Zwłaszcza, że autorzy hasła dodawali informacje o nim do innych, rzekomo powiązanych haseł. Przez 15 miesięcy Henryk Batuta prawie zaistniał. Prawie, bo w rzeczywistości nie istniał w ogóle. Dziennikarze "Gazety Wyborczej", a także "Przekroju" i brytyjskiego "Observera" napisali potem, że jedna z najlepszych mistyfikacji Wikipedii była dziełem grupy osób określających się jako "Armia Batuty". Ulica jego imienia na Ursynowie okazała się ulicą Batuty, czyli narzędzia pracy dyrygenta orkiestry, a zdjęcie zostało odpowiednio spreparowane. Ponieważ w Google Henryk Batuta miał pod koniec swojej "kariery" około 800 wyników, Wikipedia zdecydowała się przywrócić hasło z adnotacją, że jest to fałszywka, aby zapobiec dezinformacji.
"Essjay" napisał lub zredagował setki artykułów Wikipedii. Większość została pozytywnie oceniona za rzetelność. Został nawet promowany na arbitra ? funkcję, którą otrzymują tylko zaufani członkowie Wikispołeczności. Arbitrzy mogą m.in. blokować osoby, które sabotują Wikipedię np. poprzez...publikowanie fałszywych wpisów.
"Essjay" przedstawiał się jako profesor religii. Szło mu znakomicie, dopóki w 2006 roku "The New Yorker" nie ujawnił, że jego opisane wcześniej przez gazetę dokonania akademickie są nieprawdziwe. Na jaw wyszło, że "profesorem religii" był niejaki Ryan Jordan, 24-latek, który wprawdzie zaczął college, ale go nie skończył. W wiadomości, którą napisał na swojej stronie użytkownika Wikipedii, zanim ją skasowano, przeprosił za wszelkie szkody, jakie wyrządził Wikipedii. Stwierdził też, że był przekonany, iż wiedza o jego fałszywej tożsamości jest powszechna i nie wymaga żadnego potwierdzenia.