20 lat temu odeszła Kalina Jędrusik - świetna aktorka, wielka skandalistka [ZDJĘCIA]

W niedzielę przypada 20. rocznica śmierci Kaliny Jędrusik, niezapomnianej artystki Kabaretu Starszych Panów, odtwórczyni ról w filmach "Ziemia obiecana" i "Lekarstwo na miłość"; nazywanej największą skandalistką PRL.

Aktorka-mit

"Jedna z najciekawszych aktorek polskiego kina, uznawana do dziś za aktorkę-mit, która oryginalną urodą, śmiałym makijażem, uwodzicielskim spojrzeniem, zmysłowym głosem, a przede wszystkim pełną temperamentu osobowością wpłynęła na świadomość obyczajową lat 60. ubiegłego wieku" - tak Kalinę Jędrusik wspomina Filmoteka Narodowa, która w dniach 5-27 sierpnia organizuje w warszawskim kinie Iluzjon przegląd filmów z jej udziałem

Zmysłowy półszept

Wielką popularność przyniosły Jędrusik występy w telewizyjnym Kabarecie Starszych Panów (1958-1966), gdzie wykonywała piosenki Jeremiego Przybory i Jerzego Wasowskiego, m.in. niezapomniane "S.O.S.", "Bo we mnie jest seks", "Zmierzch", "Ciepła wdówka na zimę", "Nie, nie nie budźcie mnie". Była mistrzynią pełnych erotyki bluesów, śpiewała charakterystycznym "omdlewającym", zmysłowym półszeptem

Piekielnie inteligentna

"Oczytana, pazerna na wiedzę, piekielnie inteligentna" - tak określa ją Dariusz Michalski, autor biograficznej książki "Kalina Jędrusik", która ukazała się pod koniec 2010 r. "Na pewno nie była to typowo polska aktorko-kokietka w rodzaju tych, których ładne buzie zdobiły na przełomie lat 50. i 60. ubiegłego wieku okładki Przekroju. (...) Kalina była tak nieprawdopodobnie wyrazista, tak nowatorska i odważna, że zaszkodziła tym sobie do końca życia. I aktorskiego, i prywatnego. Takie osobowości jak ona zdarzają się niezwykle rzadko" - ocenił Michalski

Kalina Jędrusik z Andrzejem Łapickim w filmie ,,Lekarstwo na miłość,'' 1966

Marzenie erotyczne Dygata

Kalina Jędrusik z mężem Stanisławem Dygatem.

- Staś lepił z niej Marilyn Monroe. Miała do tego warunki. Jego idolkami były Mae West i Monroe, więc stworzył sobie w domu swoje marzenie erotyczne - wspominał Kazimierz Kutz

Urodziła się ćwierć wieku za wcześnie

Jędrusik urodziła się "ćwierć wieku za wcześnie", a "pewnie i pół wieku byłoby za mało". "Nie pasowała do modelu kobiety socjalistycznej, co ówczesne praczki, tkaczki i spawaczki nawet by jej wybaczyły", ale nie - zdaniem Michalskiego - żony większości ówczesnych dygnitarzy partyjnych.

Kalina Jędrusik w filmie ,,Lekarstwo na miłość,'' 1966

Jedna z najodważniejszych ról

Role filmowe Jędrusik to m.in.: Lucy Zuckerowa w "Ziemi obiecanej" Andrzeja Wajdy (1975, uważana za najodważniejszą kobiecą kreację w polskim kinie, m.in. ze względu na bardzo śmiałe sceny miłosne z udziałem Zuckerowej).

Kalina Jędrusik i Daniel Olbrychski w filmie ,,Ziemia Obiecana,'' 1974

Kalina Jędrusik Kalina Jędrusik Fot. TADEUSZ ROLKE/Agencja Wyborcza.pl

Wielki talent - role głownie ozdobne

"Mimo wielkich predyspozycji Jędrusik nie była obsypywana propozycjami teatralnymi, a i większość reżyserów filmowych obsadzała ją raczej w niezbyt wymagających, ozdobnych rolach" - przypomina Filmoteka Narodowa.

Kalina Jędrusik urodziła się 5 lutego 1930 r. w Gnaszynie (niektóre źródła jako datę urodzin podają 1931 r.), który jest obecnie dzielnicą Częstochowy. Jej ojciec, Henryk Jędrusik, był pedagogiem, nauczycielem, senatorem II Rzeczypospolitej.  Zmarła 7 sierpnia 1991 r. w Warszawie.

W stołecznym Iluzjonie przypomniane zostaną filmy z jej udziałem, m.in. "Jowita", "Lekarstwo na miłość", "Podwójne życie Weroniki" oraz "Jak być kochaną" Wojciecha Jerzego Hasa (1962).