"Ludzie oczekuj±, ¿e tylko biedni i bezrobotni bêd± cierpieæ na depresjê. Nie da siê powiedzieæ, u kogo wyst±pi"

Gdy okazuje siê, ¿e na depresjê cierpia³ znany i lubiany aktor albo ¿e zmaga siê z ni± multimedalistka, ci±gle budzi to zdziwienie. - Wielu ludzi oczekuje, ¿e tylko pewne okre¶lone osoby bêd± cierpia³y na depresjê: ci co stracili pracê, którym siê przydarzy³o co¶ z³ego. Ale tak¿e Ci, którzy odnosz± spektakularne sukcesu, czêsto przyp³acaj± je depresj±. Sukces te¿ mo¿e byæ steresogenny - mówi w rozmowie z Tokfm.pl dr S³awomir Murawiec, psychiatra.

Robin Williams nie ¿yje, o tym pisz± dzi¶ wszystkie media. Jednym tchem dodaj±c, ¿e genialny komik i aktor "do miesiêcy walczy³ z depresj±". O to, czemu dziwi nas depresja u osób odnosz±cych spektakularne sukcesy, rozmawiamy z psychiatr± dr. S³awomirem Murawcem.

- Wielu ludzi oczekuje, ¿e tylko pewne okre¶lone osoby bêd± cierpia³y na depresjê. Kiedy¶ przysz³a do mnie dziennikarka z oczekiwaniem, ¿e jej powiem, ¿e na depresjê cierpi± tylko biedni, bezrobotni, ci co stracili pracê, którym siê przydarzy³o co¶ z³ego. Jest takie spo³eczne oczekiwanie, ¿e to bêd± konkretne osoby, które jeste¶my w stanie wcisn±æ w ten schemat - mówi³ dr Murawiec. Jak wyja¶nia, tak¿e ludzie sukcesu, tak¿e ci odnosz±cy spektakularne sukcesy ¿yciowe, czêsto przyp³acaj± je depresj± czy jednocze¶nie, gdy osi±gaj± te sukcesy, cierpi± równie¿ na depresjê. - To nie jest takie proste i jednoznaczne, jakby siê chcia³o wierzyæ. Nie da siê powiedzieæ, ¿e tylko u tych i tych wyst±pi - mówi dr Murawiec.

Typowa depresja szczytu

Czynników, które mog± wywo³aæ depresjê, jest bardzo wiele. - Mog± to byæ osoby, które co¶ trac±: pozycjê, pracê itp., ale mog± byæ to te¿ osoby bardzo wra¿liwe i przez to tym bardziej podatne na stres. Musimy pamiêtaæ, ¿e nawet sukces mo¿e byæ czynnikiem stresogennym. Jest co¶ takiego jak depresja szczytu, osoby, które wchodz± w depresjê, osi±gaj±c sukces. Mog± to te¿ byæ osoby, które ³atwo ulegaj± my¶leniu typu: "mnie siê nic nie udaje", "jestem beznadziejny itd. Jest co najmniej kilka rodzajów osobowo¶ci, które mog± sprzyjaæ depresji - wyja¶nia psychiatra.

Dzi¶ depresja to ju¿ choroba cywilizacyjna. Wed³ug ¦wiatowej Organizacji Zdrowia (WHO) cierpieæ mo¿e na ni± nawet 15 proc. Europejczyków, a liczby wci±¿ rosn±. - Z jednej strony diagnozujemy coraz wiêcej przypadków, bo choæby takie przypadki medialne sk³aniaj± ludzi do autorefleksji. Akcje spo³eczne u¶wiadamiaj± ludziom, jakie s± typowe objawy, wiêc mog± te¿ czasem zdaæ sobie sprawê, czy ich ten problem dotyczy. I mog± siê zg³osiæ na leczenie - wyja¶nia dr Murawiec. Kolejne czynniki to ci±g³a niepewno¶æ, stres cywilizacyjny, nieustanna potrzeba sprawdzania siê, udowadniania swojej pozycji, umiejêtno¶ci i towarzysz±ce wielu poczucie, ¿e nikt nie jest bezpieczny na dzisiejszym rynku pracy. Do tego dochodz± obci±¿enie chemiczne, zwi±zane z biologi±, z ¿ywno¶ci±, któr± jemy, czy trybem ¿ycia od strony biologicznej. - Ale trzeba pamiêtaæ, ¿e w ka¿dym przypadku to jest indywidualna konfiguracja tych czynników - zaznacza dr Murawiec.

Narzekaj± albo u¶miechaj± siê na si³ê

Wydaje siê, ¿e te¿ w wielu przypadkach nie zauwa¿amy, ¿e kto¶ wokó³ nas cierpi na depresyjne zaburzenia. - Jednak rzecz to jest choroba, a druga rzecz to osobowo¶æ cz³owieka i to co on z ni± robi - wyja¶nia dr Murawiec. S± osoby, które maj± nawet niewielkie dolegliwo¶ci, ale bardzo je eksponuj±, narzekaj±, skar¿± siê. Inne staraj± siê byæ dzielne, nie pokazywaæ nic po sobie, robiæ tak, ¿eby nie by³o widaæ. - Obie te osoby mog± mieæ depresjê, ale u jednej to bêdzie bardzo widoczne, a druga bêdzie stara³a siê to pokryæ u¶miechem, bêdzie robiæ wszystko, ¿eby nie pokazaæ swojej s³abo¶ci, a¿ do nieszczêsnego niestety najczê¶ciej koñca. I wtedy wszyscy s± nagle ogromnie zaskoczeni - mówi psychiatra.

Wszelkie zaburzenia psychiczne to ci±gle tabu, jednak akurat depresja wydaje siê coraz czê¶ciej pojawiaæ w publicznym dyskursie. - Mam wra¿enie, ¿e od pewnego czasu przyznanie siê do depresji wchodzi w grê - ocenia psychiatra. O depresji zaczêto mówiæ w mediach, a to pomaga ludziom, którzy maj± takie problemy, prze³amaæ siê i poszukaæ pomocy. - Niedawno przyk³ad Justyny Kowalczyk dostarczy³ wzorca tym osobom, co tak siê dzielnie trzymaj±, ¿e mo¿na tak siê nie poddawaæ, a jednocze¶nie szukaæ pomocy. Ten przyk³ad pokaza³, ¿e nie musz± ci±gle trzymaæ fasonu, ¿e mog± okazaæ s³abo¶æ i ¿e od tego nic siê nie stanie. Ona pokaza³a, ¿e mo¿na mieæ i depresjê, i medal - podsumowuje.

Ta animacja poka¿e ci, czym jest depresja. Wielu z nas ma swojego "czarnego psa"