Deficyt bud¿etowy to konsekwencja wydatków wy¿szych ni¿ dochody. O deficycie bud¿etowym mówi siê w konkretnym okresie rozliczeniowym. Jest nazywany rokiem bud¿etowym i nie musi byæ identyczny z rokiem kalendarzowym. Ekonomi¶ci najczê¶ciej wyró¿niaj± trzy typy deficytu bud¿etowego. Z deficytem rozliczeniowym mamy do czynienia wówczas, gdy przedmiotem analizy jest faktyczna ró¿nica pomiêdzy wydatkami oraz dochodami, a z deficytem strukturalnym – gdy analizie poddaje siê warto¶æ hipotetyczn±. Czêsto wspomina siê równie¿ o deficytach cyklicznych powi±zanych z tak zwanymi cyklami koniunkturalnymi.

Nie ma jednej przyczyny deficytu bud¿etowego. Najczê¶ciej jest on konsekwencj± zwiêkszania wydatków bud¿etowych szybciej ni¿ pozwala na to dynamika przychodów. Deficyt bud¿etowy mo¿e pojawiæ siê równie¿ wówczas, gdy wydatki s± utrzymywane na umiarkowanym poziomie, przychody nie pojawiaj± siê jednak w prognozowanym tempie i wysoko¶ci. Deficyt bud¿etowy pañstwa bywa te¿ czasem dzia³aniem planowanym. Jest jedn± z konsekwencji pobudzania wzrostu gospodarczego i pojawia siê w momencie, w którym utrzymaniu wydatków na dotychczasowym poziomie towarzyszy obni¿enie obci±¿eñ podatkowych.

Ograniczanie wysoko¶ci deficytu bud¿etowego mo¿e siê odbywaæ na kilka sposobów. Rozwi±zaniem skutecznym, choæ powoduj±cym niezadowolenie spo³eczne, jest podniesienie podatków. Czêst± praktyk± jest równie¿ prywatyzacja, a wiêc sprzeda¿ maj±tku, który jest w³asno¶ci± pañstwa. Najbardziej naturalnym sposobem radzenia sobie z deficytem mo¿e wydawaæ siê ograniczenie wydatków. Skutkuje to jednak niezadowoleniem na tyle du¿ym, ¿e pañstwa staraj± siê nie nadu¿ywaæ tej mo¿liwo¶ci. Sam deficyt bud¿etowy pañstwa jest zreszt± zjawiskiem naturalnym. Co wiêcej, przyjmuje siê, ¿e je¶li utrzymuje siê na poziomie kilku procent, nie jest powodem do niepokoju.