RPO

Rzecznik Praw Obywatelskich (RPO) jest jednym z organów w³adzy pañstwowej. Jego g³ównym zadaniem jest czuwanie nad przestrzeganiem w Polsce praw cz³owieka i badanie wszystkich spraw, w których mog³o doj¶æ do naruszenia praw obywatelskich. Takich urzêdników okre¶la siê szwedzkim terminem ombudsman. Jest to urzêdnik niezale¿ny od wszelkich nacisków politycznych. Jego zadanie polega na udzieleniu pomocy obywatelowi w sytuacji, gdy ten nie ma ju¿ dostêpnych ¿adnych instrumentów prawnych.

RPO – historia i podstawowe zadania
Urz±d Rzecznika Praw Obywatelskich powsta³ jeszcze w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Sta³o siê to w roku 1987. Za³o¿eniem jest powo³ywanie na ten urz±d wy³±cznie ludzi, którzy w ¿aden sposób nie s± zwi±zani z ugrupowaniami politycznymi ani te¿ nie pe³ni± innych stanowisk pañstwowych. Rzecznik Praw Obywatelskich ma byæ osob± ca³kowicie niezale¿n±, która nie prowadzi ¿adnej dzia³alno¶ci koliduj±cej z charakterem zajmowanego stanowiska.

Do powo³ania Rzecznika Praw Obywatelskich potrzebna jest specjalna uchwa³a Sejmu. Zgodê na powo³anie kandydata wyraziæ musi Senat. Wniosek o powo³anie kandydata na to stanowisko sk³ada Marsza³ek Sejmu albo grupa minimum 35 pos³ów. Rzecznik Praw Obywatelskich powo³ywany jest na piêcioletni± kadencjê.

Zadaniem RPO jest monitorowanie wszystkich sytuacji, w których mog³o doj¶æ do naruszenia praw obywatelskich. Mo¿na zg³aszaæ do niego wszystkie nieprawid³owo¶ci w pracy s±dów czy innych instytucji pañstwowych.

Rzecznicy Praw Obywatelskich
Pierwsz± osob± powo³an± na stanowisko RPO by³a Ewa £êtowska; jej kadencja trwa³a w latach 1987–1992. Kolejni Rzecznicy RPO to: Tadeusz Zieliñski (1992–1996), Adam Zieliñski (1996–2000), Andrzej Zoll (2000–2005), Janusz Kochanowski (2006–2010; kadencja zosta³ przerwana z powodu ¶mierci Rzecznika w katastrofie rz±dowego Tu–154 w Smoleñsku. Tymczasowo funkcjê RPO pe³ni³ jego zastêpca, Stanis³aw Trociuk), Irena Lipowicz (2010–2015). We wrze¶niu 2015 na stanowisko RPO powo³ano Adama Bodnara.

RPO